Blogg

Kontynuując wątki poruszone w poprzednim artykule, dziś zaczniemy od Prawa własności przemysłowej.

Od dłuższego czasu trwa debata, czy możliwe jest opatentowanie tego, co wytworzy sztuczna inteligencja. Tutaj sytuacja będzie dość podobna do kwestii objęcia obiektu stworzonego z pomocą AI prawami autorskimi, gdyż za wynalazcę uważa się tylko człowieka.

Co ciekawe, nie tak dawno amerykański urząd patentowy rozpoczął konsultacje publiczne, w których zapytuje między innymi, czy sztuczna inteligencja powinna być uznawana za współwynalazcę.

Na horyzoncie pojawiają się oczywiście nowe regulacje. Należałoby tutaj wspomnieć chociażby kwestię wejścia w życie dedykowanych sztucznej inteligencji unijnym aktom prawnym, tj. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiające zharmonizowane przepisy dotyczące sztucznej inteligencji (tzw. AI Act) oraz implementacja Dyrektywy w sprawie odpowiedzialności za sztuczną inteligencję.

Podsumowując wszystkie rodzaje ryzyka poruszone w obu częściach niniejszego tekstu (pierwsza część dostępna w poprzednim artykule), wiadomym jest, że systemy sztucznej inteligencji nie zawsze są bezpiecznym narzędziem do pracy, szczególnie biorąc pod uwagę niepewności prawne z tym związane. Warto więc zaadresować te kwestie w swojej organizacji czy w ramach prowadzonych projektów. Dobrym pomysłem jest wdrożenie dokumentu na wzór polityki bezpieczeństwa, który będzie drogowskazem dla współpracowników, co przyjęliście za dozwolone korzystanie ze sztucznej inteligencji albo pod jakimi warunkami. Jeżeli jesteście wykonawcami korzystającymi z AI w ramach wykonywania zleceń, pamiętajcie o odpowiednich postanowieniach w swojej umowie.

Artykuł powstał we współpracy z Fundacją Polska Innowacyjna i InnoShare NETwork, gdzie jest dostępnych więcej tego typu treści.

Jest nam miło poinformować, że we współpracy z Bartkiem Puckiem rozpoczynamy cykl edukujący z zakresu prawnych aspektów AI. Pierwszy newsletter, z artykułem autorstwa Aleksandry Maciejewicz - partnerki i rzeczniczki patentowej LAWMORE, ukazał się już w tę niedzielę, tj. 7 maja.

W pierwszym artykule poruszyliśmy temat przetwarzania danych przez AI - celu i zakresu tego przetwarzania, a także rozstrzygnęliśmy „spór” o to, czy jesteśmy w stanie zagwarantować w stosunku do wszystkich narzędzi AI - wykonywanie przez użytkowników praw przysługujących im na mocy RODO, w tym w szczególności tzw. prawa do bycia zapomnianym oraz możliwości wykonywania prawa do sprzeciwu. Ponadto poruszyliśmy kwestię DPIA (Data Protection Impact Assassment), czyli ocenę skutków dla ochrony danych oraz powołania inspektora ochrony danych.

Bartek Pucek to CEO Forward Operators AI Lab oraz inwestor firm technologicznych. Pomaga budować strategie cyfrowe, zespoły i produkty na ponad 30 rynkach na świecie. Specjalizuje się w transformacji cyfrowej organizacji, budowaniu produktów, data (AI, ML), infosec oraz IT. Wcześniej pracował w podmiotach takich jak: IKEA, Onet, Ringier Axel Springer, czy Grupa Pracuj. Został wyróżniony tytułem Digital Shapers 2020 jako jeden z liderów cyfrowej transformacji w Polsce.

Newsletter, który co tydzień tworzy Bartek, jest regularnie przesyłany do społeczności subskrybentów, dzięki czemu użytkownicy uzyskują dostęp do wyselekcjonowanych materiałów z biznesową wiedzą - od baz inwestorów, przez raporty o najważniejszych trendach po analizy i case-study firm oraz modeli biznesowych. Poprzez dołączenie do społeczności, użytkownik ma możliwość nawiązania kontaktów z czołowymi inwestorami, founderami i ekspertami z całego świata, jak również pozyskania rekomendacji wartościowych firm, czy zweryfikowania kontrahentów.

Prowadząc LDD (legal due diligence) projektów i spółek - często trafiam na jeden błąd, który nie wynika z nieuwagi, ale z niewiedzy. Co to takiego?Chodzi o wybór opisowej nazwy dla swojego projektu.◻️Dlaczego to zły pomysł?Wiem, że z marketingowej/sprzedażowej perspektywy, oznaczenia, które mówią odbiorcy, o jakim towarze lub usłudze jest ten znak, jest super. Kolejne ich zalety są odporne na rebranding, chronią przed typesquattingiem albo cybersquattingiem.
Jeżeli jednak myślimy o rejestracji słownego znaku towarowego - jest to przysłowiowy strzał w kolano.◻️Dla pełnego obrazu: czym jest opisowy (informacyjny) znak?To takie oznaczenie, które składa się wyłącznie z elementów mogących służyć w obrocie do wskazania, w szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości, wartości, przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności.
Nie jest więc dobrym pomysłem wybieranie takich nazw:➡️ 'VITAMIN SHOT' dla np. preparatów witaminowych (klasa 5) czy napojów izotonicznych (klasa 32),➡️ 'MMF Multi Markets Fund' dla np. usług finansowych (klasa 36),➡️ 'CANNABIS' dla np. piwa (klasa 32) i napojów alkoholowych (klasa 33),➡️ 'BIOKNOWLEDGE' dla np. baz danych i oprogramowania (klasa 9).
Problemem są też znaki niedystynktywne (czyli takie, które nie mają wystarczającej zdolności odróżniającej), przykładowo:➡️ 'METAVERSE DRINK’ czy ‘METAVERSE FOOD' (kl. 5, 29, 30, 32),➡️ ‘THE FUTURE IS PLANT-BASED’(kl. 5, 30 i 32),➡️ 'SMARTER SCHEDULING' (kl. 9),➡️ 'MEET ME' (kl. 9, 38 i 45).
Miejcie to na uwadze i nie popełniajcie tego błędu zakładając firmy i startując nowe projekty.

Niedawno rząd brytyjski opublikował „policy paper” ws. sztucznej inteligencji. Dokument jest ciekawy z kilku powodów. Jakie są zamiary brytyjskich władz?➡️ W dokumencie wskazane jest wprost, że działania rządu są ukierunkowane na zapewnienie takiego środowiska, aby Wielka Brytania stała się supermocarstwem AI.➡️ Brak definicji AI; opisane zostały tylko jej dwie cechy - adaptacyjność (adaptivity) i autonomia (autonomy) - i poprzez nie będzie ona identyfikowana.➡️ Władze UK na ten moment nie planują ustawodawstwa dotyczącego AI; wyznaczają jedynie najważniejsze zasady takie jak np.: bezpieczeństwo, przejrzystość, ochrona i solidność, jakimi mają się kierować organy regulacyjne.➡️ Wielka Brytania stwierdza, że będzie obserwować, co dzieje się na rynku oraz będzie w stałym kontakcie z interesariuszami, tak aby zapewnić dużą responsywność rządu na potrzeby rozwoju AI; zbytnie obostrzenie regulacyjne traktuje jako zagrożenie dla „[…] wprowadzenia Wielkiej Brytanii na kurs, aby stać się najlepszym miejscem na świecie do tworzenia, testowania i wykorzystywania technologii AI”.➡️ Władze Wielkiej Brytanii zauważają nieufność społeczeństwa wobec AI, dlatego jako jedno z zadań wyznaczają sobie przekonywanie obywateli do tego, że korzyści płynące z zastosowań sztucznej inteligencji mogą przeważać nad ryzykiem. Jednocześnie władze stwierdzają, że reagowanie na ryzyko i budowanie zaufania publicznego będą ważnymi czynnikami determinującymi regulacje.➡️ Wielka Brytania będzie dbać o koordynację między organami regulacyjnymi, tak aby jak najszybciej usuwać niepewności prawne oraz luki w prawie.👉 Krótko mówiąc, władze Wielkiej Brytanii nie mogły jaśniej podkreślić swojego proinnowacyjnego podejścia do sztucznej inteligencji. Na każdej niemal stronie zaznaczone jest, że wszelkie działania regulacyjne mają sprzyjać staniu się przez Wielką Brytanię światowym liderem w dziedzinie sztucznej inteligencji, a odpowiednie organy państwowe mają proaktywnie działać na rzecz firm, zajmujących się AI.
Unia Europejska ma inne podejście do tematu AI, we wspólnocie nie będzie brakowało regulacji.

🎙️ Czas na kolejny webinar z cyklu Tech Leaders. Tym razem Aleksandra Maciejewicz z nasze kancelarii opowie o 10 błędach z zakresu prawa popełnianych w start-upach.
Osoby mające innowacyjny pomysł zakładają firmę z myślą o jego realizacji oraz monetyzacji - to oczywiste. Niestety często w ferworze walki albo zapominają albo po prostu nie wiedzą jak zadbać o kwestie prawne. Może mieć opłakane skutki dla startującego biznesu.
Ciekawe, że wielu nowych przedsiębiorców popełnia te same błędy. A przecież da się ich uniknąć.10 najpowszechniejszych z takich błędów, wraz ze wskazówkami jak ich uniknąć, zostanie poruszonych podczas kolejnego webinaru z cyklu Tech Leaders.
Wydarzenie odbędzie się 4 kwietnia o godzinie 17:30 na komunikatorze Zoom. 🔗 Link do rejestracji w wydarzeniu.

Z dumą informujemy, że kancelaria prawna Lawmore została uznana za lidera w zakresie doradztwa prawnego przy transakcjach VC w regonie Europy Środkowo-Wschodniej.
Pitchbook opublikował raporty zgodnie z którymi nasza kancelaria w Q1 2023 zajęła odpowiednio 1 miejsce w regionie CEE oraz 17 w Europie.
Nasza kancelaria w Q1 bieżącego roku doradzała łącznie przy zamknięciu 12 transakcji, zarówno na rzecz inwestorów typu VC, inwestorów prywatnych, jak i startupów - w rankingu uwzględnionych zostało 8 z nich.
To dla nas duże wyróżnienie – serdecznie dziękujemy wszystkim naszym Klientom za dotychczasowe zaufanie.

Pierwsza połowa bieżącego roku to czas nowelizacji Kodeksu pracy.
Wszyscy zapewne już wiedzą, że za chwilę w życie wejdą przepisy dotyczące pracy zdalnej oraz badań trzeźwości. To jednak nie koniec zmian – Prezydent podpisał kolejną ustawę zmieniającą Kodeks pracy, która na dniach zostanie ogłoszona w Dzienniku Ustaw.
Najważniejsze ze zmian to:👉 konieczność uzasadnienia przez pracodawcę rozwiązania umowy o pracę na czas określony za wypowiedzeniem;👉 czas na jaki można zawrzeć umowę o pracę na okres próbny, jeśli po niej ma zostać zawarta umowa na czas określony krótsza niż 6 miesięcy (co do zasady 1 miesiąc) albo na czas co najmniej 6 miesięcy, lecz krótszy niż 1 rok (co do zasady 2 miesiące);👉 zakaz pozostawania przez pracownika w stosunku pracy z innym pracodawcą lub pozostawania w innym stosunku prawnym może wynikać jedynie z przepisów szczególnych lub umowy o zakazie konkurencji zawartej zgodnie z art. 101(1) Kodeksu pracy;👉 możliwość wystąpienia przez pracownika zatrudnionego dłużej niż 6 miesięcy na zmianę rodzaju umowy na umowę o pracę na czas nieokreślony lub o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy;👉 przyczyna rozwiązania umowy za wypowiedzeniem lub tzw. dyscyplinarki nie może być m.in. wystąpienie przez pracownika z wnioskiem o zmianę umowy (o którym mowa powyżej) lub pozostawanie w innym stosunku pracy (albo innym stosunku prawnym), jeśli nie było to zabronione na mocy przepisów lub umowy o zakazie konkurencji.
Zmiany te są implementacją unijnych dyrektyw 2019/1152 oraz 2019/1158.

Czy rzeczywiście prace stworzone z pomocą sztucznej inteligencji są bez praw autorskich?Pod koniec ubiegłego miesiąca doszło do ciekawej (choć też krytykowanej w branży AI) decyzji dot. praw autorskich do komiksu "Zarya of the Dawn", który został stworzony przez Kristinę Kashtanovą przy pomocy Midjourney. Decyzja ta ma swój wkład w dyskusję, czy dzieła stworzone z pomocą sztucznej inteligencji chronione są prawem autorskim. W sieci krążą clickbaitowe teksty „Uważaj, każdy może wziąć i wykorzystać to, co stworzyłeś z pomocą AI”. Czy rzeczywiście?Decyzja ww. Urzędu daje kolejne wskazówki w tym temacie. Otóż decydenci „podzielili” komiks na części objęte prawami autorskimi i niepodlegające prawom autorskim. Na czym polegał podział?✅ Kristina została uznana jako autorka tekstów.✅ Prawami autorskimi objęto również wybór i układ obrazków/tekstów (jako kompilacja).❌ Obrazy wygenerowane przez AI nie zostały objęte prawem autorskim, ponieważ nie są dziełem człowieka.
Urzędu nie przekonało to:- że tzw. prompty były tu „głównym wkładem kreatywnym” dla obrazu;- ani cały - wydaje się, że bardzo precyzyjny - proces kreatywny (prompty były szczegółowe, Kashtanova brała też wyjściowe obrazy do dalszej obróbki; kolejno artystka poprawiała i zmieniała prompty, a także inne dane wejściowe dostarczone do Midjourney, wciąż pracując nad tym samym obrazem);- ani to, że droga do ostatecznego obrazu była procesem prób i błędów, w którym artystka dostarczyła „setki lub tysiące opisowych wskazówek” do Midjourney- ani „setki iteracji [stworzonych] jako doskonałe odwzorowanie jej wizji”Urząd stwierdził, że output był wciąż nieprzewidywalny, a Midjourney nie można potraktować jako narzędzia, którym Kashtanova kierowała i kontrolowała. Według urzędowej tezy, prompty funkcjonują raczej jako sugestie niż polecenia, podobnie jak sytuacja klienta, który zatrudnia artystę do stworzenia obrazu z ogólnymi wskazówkami co do jego treści.
Jakie wnioski można wysnuć z powyższego?Według USCO prompty nie wykreowały wprost obrazu a wkład Midjourney w ich wizualizację był zbyt duży i losowy - autorka nie była w stanie zapanować nad algorytmem.* Następcza edycja obrazów powinna być bardziej twórcza niż techniczna, aby można było mówić o powstaniu praw autorskich.*Co nie jest niemożliwe. Powtarzalność grafiki można uzyskać za pomocą parametru Seed, który inicjuje generację obrazka. Kiedy nie jest podawany wraz z promem to jest on losowany. Kiedy jest podany, użytkownik może skupić się na eksperymentowaniu z treścią promptu, ewentualnie innymi parametrami modelu, osiągając powtarzalność prac.
Ciekawe czy jeszcze bardziej szczegółowe prompty zmieniłyby stanowisko oceniającego? Być może, ale o tym napiszę w następnym poście.

Dotacja na rejestrację znaku towarowego dla przedsiębiorcy MŚP. Może warto skorzystać?Przedsiębiorcy MŚP chcący chronić prawa swojej własności intelektualnej mogą skorzystać ze specjalnych środków w ramach Funduszu MŚP. Ma on na celu wspieranie firm z UE w zakresie ochrony własności intelektualnej, takiej jak znaki towarowe, wzory przemysłowe czy patenty.
Co można uzyskać poprzez skorzystanie z tego funduszu?✅ Pokrycie kosztów rejestracji i utrzymania praw własności intelektualnej (1000€, do 75% poniesionych opłat);✅ doradztwo, szkolenia oraz warsztaty w zakresie zarządzania własnością intelektualną;✅ pomoc w zakresie badań rynkowych (aby MŚP mogły zidentyfikować potencjalne rynki dla swoich produktów/usług;✅ a nawet wsparcie w rozwiązywaniu sporów w przypadku naruszenia praw własności intelektualnej.
Jak skorzystać z funduszu? Należy złożyć wniosek wraz z kilkoma wymaganymi dokumentami:1️⃣ Złóż wniosek online (poprzez system EUIPO) o przyznanie dotacji - w PDF miej przygotowane zaświadczenie potwierdzające status płatnika VAT oraz wyciąg z firmowego rachunku;2️⃣ Otrzymaj dotację i bon (masz 2 m-ce na jego wykorzystanie z możliwością przedłużenia o kolejne 2 m-ce);3️⃣ Złóż wniosek o rejestrację własności intelektualnej w odpowiednim urzędzie i opłać go;4️⃣ Wypełnij i wyślij formularz o zwrot kosztów.
Link do pełnej informacji tutaj.

Czy dzieła stworzonego za pomocą sztucznej inteligencji dotyczy prawo autorskie?Urząd ds. Praw Autorskich USA (U.S. Copyright Office) w tym miesiącu wydał oświadczenie przedstawiające swoją politykę dotyczącą badania i rejestrowania dzieł zawierających materiały wygenerowane przy użyciu AI. Czego możemy się z niego dowiedzieć?

1. Gdy AI otrzymuje wyłącznie prompt od człowieka i w odpowiedzi tworzy złożone utwory literackie, wizualne lub muzyczne, wówczas uznaje się, że dzieło określane jest i wykonywane przez technologię, a nie przez użytkownika.
2. Kluczowe jest, że użytkownicy nie sprawują ostatecznej twórczej kontroli nad tym, jak takie systemy interpretują prompty i generują materiały. Zamiast tego, prompty działają bardziej jak instrukcje dla artysty na zlecenie - identyfikują, co prompter chciałby przedstawić, ale maszyna określa, w jaki sposób te instrukcje są implementowane w jej wynikach.
3. Jednak w niektórych przypadkach, praca zawierająca materiał wygenerowany przez AI, będzie również zawierała taki wkład ludzki, który uzasadni roszczenie dotyczące praw autorskich. Na przykład człowiek może wybrać lub zaaranżować materiał wygenerowany przez sztuczną inteligencję w wystarczająco kreatywny sposób, aby „uzyskane w ten sposób dzieło - jako całość - stanowiło autorskie dzieło”. Albo artysta może zmodyfikować materiał pierwotnie wygenerowany przez technologię AI w takim stopniu, że modyfikacje spełnią standardy ochrony praw autorskich.
4. W takich przypadkach prawo autorskie chroni jedynie te aspekty pracy, które są autorstwa człowieka, które są „niezależne” i „nie wpływają” na status praw autorskich samego materiału wygenerowanego przez sztuczną inteligencję.
5. Autorzy od dawna używają różnych narzędzi do tworzenia swoich dzieł. Na przykład artysta wizualny, który używa programu Adobe Photoshop do edycji obrazu, pozostaje autorem zmodyfikowanego obrazu, a artysta muzyczny może podczas tworzenia nagrania dźwiękowego używać specjalnych efektów. W każdym przypadku liczy się zakres, w jakim człowiek miał twórczą kontrolę nad ekspresją dzieła i faktycznie ukształtował tradycyjne elementy autorstwa.

Z pełną wersją oświadczenia można zapoznać się tutaj.

Własność intelektualna w kontekście AI rozpatrywana jest już pod każdym kątem. Aktualnie w USA trwa debata, czy sztuczna inteligencja może być uznana za współwynalazcę? Amerykańskie Biuro Patentów i Znaków Towarowych prowadzi konsultacje, w których pyta jak podejść do innowacji związanych z sztuczną inteligencją.
Celem urzędu jest wypracowanie standardów, które będą odzwierciedlać złożoność procesu tworzenia wynalazków przy użyciu AI. Wśród aż 11 pytań, które kieruje do społeczeństwa są takie, które wprost pytają o daleko idące zmiany np.:

• Jeśli AI przyczynia się do powstania wynalazku na takim samym poziomie jak człowiek, którego można by uznać za współwynalazcę, czy wynalazek podlega ochronie patentowej zgodnie z obowiązującymi przepisami patentowymi?
• Czy urząd musi rozszerzyć swoje obecne wytyczne, aby uwzględnić sytuacje, w których AI znacząco przyczynia się do powstania wynalazku? Jak oceniać znaczenie wkładu?
• Czy systemy sztucznej inteligencji powinny kwalifikować się do umieszczenia na liście wynalazców?
• Jakie dodatkowe kroki, jeśli w ogóle, powinien podjąć urząd, aby dalej zachęcać do innowacji opartych na sztucznej inteligencji?

Urząd zaprasza do udziału w konsultacjach i zgłaszania swoich uwag, co pomoże w rozwinięciu i dopracowaniu kwestii praw własności intelektualnej w kontekście sztucznej inteligencji. Zbieranie uwag potrwa do 15 maja br. Poza pisemnymi opiniami przewidziana jest współpraca ze środowiskiem naukowym oraz serie spotkań konsultacyjnych.
Odważne pytania mogą sugerować, że brane są pod uwagę duże zmiany. Zobaczymy co zostanie opublikowane jako wyniki. Jak tylko się pojawią wrócę do Was z najnowszymi wieściami.
Jak daleko idące konsekwencje będzie miała możliwość uznawania AI za współwynalazcę?

Do kogo należą prawa autorskie do dzieła stworzonego z udziałem sztucznej inteligencji? Czy sztuczna inteligencja ma jakieś prawa? Co z wynagrodzeniem dla twórców, których działalność wykorzystywana jest do trenowania AI? Czy wiemy coś na temat przyszłości prawa dotyczącego sztucznej inteligencji? Na te i inne tematy wypowiedziała się nasza prawniczka, Aleksandra Maciejewicz, w artykule dla Gazety Wyborczej pt. W sporze z AI prawo autorskie stoi po stronie człowieka. Czas na technologiczny komunizm i copyright trolling?Zapraszamy do lektury!

Używasz w swoim projekcie licencji open source, a może dopiero zamierzasz wykorzystać - o czym powinieneś/naś pamiętać?Licencje open source są powszechnie wykorzystywane, to fakt. Ale jak często zastanawiamy się nad wyborem konkretnej licencji i co powinniśmy wziąć pod uwagę przy jej wyborze?

• Utwory zależne – jeżeli naszą intencją jest np. modyfikowanie utworu udostępnionego na licencji open source, a następnie publikowanie tak zmienionej „wersji” i dalsze jej wykorzystywanie, należy zweryfikować czy wybrana przez nas licencja w ogóle pozwala na taki zakres uprawnień; dodatkowo należy pamiętać, że tak stworzone utwory zależne, w wielu przypadkach będzie trzeba udostępnić na tych samych zasadach, a więc należy zweryfikować, na ile nie zablokuje to nam dalszych działań związanych z projektem.
• Wykorzystywanie komercyjne – nie każda licencja zezwala na wykorzystywanie przez nas utworu udostępnionego na licencji open source w celach komercyjnych, czyli zarobkowych, a jednak często klienci właśnie w tym celu planują korzystanie z tego rodzaju utworów.
• Przeniesienie praw autorskich do utworu, którego częścią są także utwory na licencji open source – w takiej sytuacji pamiętaj, żeby wskazać w umowie, że w tym zakresie nie przenosisz praw, a udzielasz co najwyżej licencji na warunkach w niej opisanych (w zależności od wybranego rodzaju); to podstawowa zasada - nie możesz przenieść więcej praw niż sam posiadasz!
• Projekt wykorzystujący kilka licencji open source – w takim wypadku należy w pierwszej kolejności zweryfikować, na ile wybrane licencje są ze sobą kompatybilne, jakie są pomiędzy nimi zależności etc. Pomocny tutaj może być udostępniony wykres na jednej ze stron licencji: https://www.gnu.org/licenses/quick-guide-gplv3.html

Dodatkowo, na oficjalnych stronach takich licencji są często zamieszczane praktyczne wskazówki, najczęściej zadawane pytania i odpowiedzi na nie, jak również możliwość bezpośredniego kontaktu. Warto korzystać z tego rodzaju pomocy lub z pomocy prawnika specjalizującego się w takich zagadnieniach.

Zapraszamy na kolejny webinar z cyklu Tech Leaders. Tym razem spotkanie o ochronie pomysłu na biznes poprowadzi jedna z naszych rzeczniczek patentowych - Aleksandra Maciejewicz.
Własny biznes najczęściej rozpoczyna się od znalezienia pomysłu na firmę i rynku, na którym będziemy operować. No właśnie, pomysłu. Czy wiesz, że pomysł sam w sobie nie podlega ochronie praw własności intelektualnej? Skoro tak, to co zrobić, aby zabezpieczyć swój pomysł?Prawna ochrona pomysłu będzie tematem przewodnim w kolejnym webinarze, który tworzymy we współpracy z Women In Technology. Podczas spotkania dowiecie się, jak na tym tle wygląda(ła) rywalizacja pomiędzy Uberem i Boltem. Wydarzenie "Uber vs Bolt - czy możliwa jest ochrona pomysłu na biznes?" odbędzie się 7 marca o godzinie 17:00 za pomocą komunikatora Zoom.Zapisy na webinar dostępne są tutaj [link].

Od lat wspieramy Tech Leaders, a więc nie mogło zabraknąć naszego wkładu i w tegoroczną edycję. Aleksandra Maciejewicz przygotowała trzy spotkania na temat prawa i nowych technologii. Zaczynamy od tematu sztucznej inteligencji. Jak korzystać ze sztucznej inteligencji, aby nie naruszać prawa? Czy prawo nadąża za sztuczną inteligencją? Na jakie przepisy zwrócić uwagę, rozwijając model biznesowy o nią oparty? Jakie regulacje prawne czekają nas w niedługim czasie? Wokół tych pytań będzie krążyło nasze spotkanie w ramach Tech Leaders.Webinar odbędzie się 28 lutego o godzinie 17.00, a zapisać się na niego można tutaj

Czy prawa autorskie członka zarządu automatycznie będą należeć do jego spółki?Otóż nie. Prowadzone przez nas badania LDD niestety pokazują, że zarząd badanych spółek często tkwi w błędnym przekonaniu, że jeżeli dana osoba jest członkiem zarządu, który np. jest jednocześnie twórcą rozwiązania, będącego częścią tego biznesu (a więc przysługują mu prawa autorskie) to oczywistym jest, że te prawa będą też należały do ich spółki „z mocy prawa”. Tak nie jest, chyba że członek zarządu tworzy dane rozwiązanie w ramach umowy o pracę.
Jeżeli nie, wówczas trzeba pamiętać, aby zadbać o przeniesienie tych praw albo w drodze umowy pomiędzy członkiem zarządu a spółką, albo wnieść je aportem do spółki.
Warto przy tym pamiętać, że w umowach zawieranych pomiędzy spółką a jej członkiem zarządu, spółkę powinna reprezentować rada nadzorcza (jeżeli w ogóle taką powołano) lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników (art. 210 ust. 1 ksh).

W 2022 roku do 435 spółek trafiło 3,6 mld złotych. Porównując 2022 do 2021 roku, wartość rynku utrzymała się na tym samym poziomie. Równocześnie, o 15% wzrosła liczba sfinansowanych firm. Raport, który zawiera powyższe dane - został opracowany przez PFR Ventures i Inovo VC - podsumowuje transakcje na polskim rynku venture capital (VC) w 2022 roku. Miło poinformować, że zostaliśmy partnerem sekcji prawnej tego raportu razem z DLA Piper, SSK&W Law Firm, Kondracki Celej, a także Lewczuk Łyszczarek i Wspólnicy.

Z raportu wynika, że w ostatnim kwartale 2022 roku fundusze zainwestowały ponad 1 mld PLN. Tym samym, zgodnie z trendem z poprzednich lat, to właśnie ostatnie trzy miesiące przyniosły start-upom najwięcej transakcji i kapitału. Można również zauważyć, że pieniądze z funduszy VC najczęściej trafiają do spółek, które zajmują się innowacjami z obszaru zdrowia. Oprócz tego warto wskazać, że dużym zainteresowaniem inwestorów cieszą się pożyczki konwertowane, które usprawniają pozyskanie kapitału przez startupy, w szczególności na etapie pre-seed oraz seed. Zaskoczeniem może okazać się stosunkowo niski (wynoszący około 60%) poziom ESOP-ów, które są tworzone w start-upach. Nie zaskakuje natomiast powszechna obecność praw, np. Tag-Along czy prawa pierwszeństwa nabywania udziałów lub akcji.

Co jeszcze znajdziemy w raporcie?

• Dane dotyczące zatrudnienia w Top 18 polskich start-upach;
• Statystyki prawne dotyczące 99 transakcji z 2022 roku;
• Informacje o najpopularniejszych branżach i modelach biznesowych;
• Sekcję CEE, w której zostały pokazane dane z Bułgarii, Czech, Rumunii, Słowacji i Węgier.

Pełny raport jest dostępny tutaj: https://bit.ly/3HUkPcj

Giganci Programowania pozyskali 3,5 mln euro finansowania od dwóch funduszy VC: węgierskiego funduszu Portfolion, który wcześniej zainwestował m.in. Novakid czy CodeCool. Drugim inwestorem jest polski fundusz Nunatak Capital, specjalizujący się w obszarach Data Science i AI. Wcześniej udzielił finansowania startupom takim jak LiveKid czy Mindgram. Z przyjemnością informujemy, że reprezentowaliśmy spółkę w tej transakcji.
Giganci Programowania są międzynarodową szkołą programowania, założoną w Polsce, która oferuje kursy dla dzieci i młodzieży w wieku 7-19 lat. Program nauczania łączy grupowe lekcje na żywo, podczas których uczniowie programują w znanych środowiskach, z interaktywnymi ćwiczeniami. Obecnie Giganci Programowania posiadają ponad 120 placówek stacjonarnych oraz oferują kursy online w całej Polsce, a także na 14 innych rynkach - w tym 4 kontynentach.
Obecnie spółka prowadzi ekspansję zagraniczną w 2 modelach biznesowych: poprzez oddziały franczyzowe na 12 rynkach (m.in. w Chorwacji, Meksyku, Australii czy ZEA) oraz rozwijając własne oddziały w Hiszpanii i Chile, do których wkrótce dołączy także Wielka Brytania i Niemcy.
Założyciele Gigantów: Sebastian Langa, Dawid Leśniakiewicz, Radosław Kulesza i Piotr Pełka - postanowili pozyskać rundę finansowania, która pozwoli na dynamiczne skalowanie biznesu na ww. rynkach zagranicznych. Najbliższym celem spółki jest rozwój oddziałów w Hiszpanii, jak również w Ameryce Łacińskiej oraz wejście na rynek brytyjski i niemiecki. Finansowanie zostanie także przeznaczone na rozwój autorskiego systemu LMS o innowacyjną grywalizację czy moduły AI wspomagające edukację. W ten sposób Giganci Programowania będą mogli stać się największą na świecie szkołą programowania dla dzieci i młodzieży, polskim EdTechem, który będzie kojarzyć się z edukacją cyfrową na każdym kontynencie.

Czy od 1 stycznia 2023 roku zakazana jest reklama zabiegów medycyny estetycznej?Nie do końca. Nowelizacja wprowadziła zakazy, ale również dopuszcza możliwość reklamy przy zastosowaniu się do określonych w niej ograniczeń. To wszystko będzie zależało m.in. od tego - co chcemy reklamować i do kogo kierujemy taką reklamę.
Znowelizowane przepisy ustawy o wyrobach medycznych, które weszły w życie 1 stycznia 2023 roku dotyczą reklamy wyrobów medycznych, a więc zabiegów, produktów czy urządzeń, które zostały przez producenta określone jako wyrób medyczny. To znaczy, w przypadku reklamy zabiegu medycyny estetycznej przeprowadzanego przy użyciu urządzenia nie będącego wyrobem medycznym, znowelizowane przepisy nie będą miały zastosowania.
Co więc jest dozwolone, a co zakazane?Reklama kierowana do publicznej wiadomości:➡ wyrobów medycznych przeznaczonych do używania przez użytkowników będących laikami jest dozwolona przy zachowaniu ograniczeń określonych ustawą (np. zakaz wykorzystywania wizerunku osób wykonujących zawody medyczne, reklama sformułowana w sposób zrozumiały etc.),➡ wyrobów medycznych przeznaczonych do używania przez użytkowników nie będących laikami jest zakazana.„Kierowana do publicznej wiadomości” to znaczy?W skrócie oznacza to działania zmierzające do zwiększenia sprzedaży, mające na celu zachęcenie potencjalnych klientów np. do skorzystania z określonych usług. Reklama taka jest adresowana do ogółu społeczeństwa.
Kim jest „laik”?Laik w rozumieniu przepisów to osoba fizyczna, która nie posiada formalnego wykształcenia w odpowiedniej dziedzinie ochrony zdrowia lub medycyny. W praktyce laikiem będzie więc nawet kosmetolog czy trycholog.
W dużym skrócie, w praktyce:➡ reklama sprzętu przeznaczonego do używania dla osób innych niż laicy (czyli np. lekarze) będzie dozwolona, ale tylko, gdy nie będzie kierowana do publicznej wiadomości (czyli skierowana do reprezentantów określonych zawodów medycznych),➡ wyroby medyczne przeznaczone dla laików mogą być reklamowane, tutaj więc nadal będzie możliwy chociażby influencer marketing, oczywiście przy spełnieniu wymogów określonych przepisami.

Bez względu na to, czy jesteś influencerem czy nie, w Polsce mamy po prostu zakaz reklamy napojów alkoholowych (z wyjątkiem piwa, ale też przy spełnieniu określonych warunków).
Co więcej, w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi mamy nie tylko zakaz reklamy, ale również promocji pośredniej, czyli dotyczącej produktów, usług i podmiotów związanych z napojami alkoholowymi.
Zasadniczo należałoby więc rozważyć, czy istnieją w ogóle jakieś możliwości, pozwalające na działania związane z alkoholem w social mediach.
Zgodnie z definicja ustawową, reklama to działanie publiczne. Teoretycznie można więc przyjąć, że w przypadku, gdy nasze działania nie będą skierowane do nieograniczonego, anonimowego kręgu odbiorców - to nie będą one stanowiły reklamy w rozumieniu przepisów.
Nawet jeżeli jednak zadbam o prywatność przekazu, to pamiętajmy, że jeżeli w gronie odbiorców znajdą się osoby nieletnie, to jednak dojdzie do naruszenie prawa (a jak wiemy, nie jest problemem zaznaczenie przy rejestracji w SM innego wieku, niż ten rzeczywisty).
Co więcej, UOKIK nie tak dawno temu wspomniał na swoim Instagramie, że otrzymuje co raz więcej sygnałów na temat problemu popularyzacji alkoholu w social mediach. Należy więc oczekiwać, że już niedługo nastąpi konkretna zmiana w reklamowaniu alkoholu w social mediach.

Przychodzi startupowiec do kancelarii... Brzmi jak początek dobrego kawału? Bynajmniej! Coraz więcej osób decydujących się na prowadzenie startupu, dostrzega wartość w korzystaniu z usług kancelarii prawniczych już na początku rozkręcania biznesu. Skomplikowane przepisy, nieczytelne umowy, tematy związane z własnością intelektualną - to zagadnienia prawne, których nie warto omijać szerokiem łukiem.Sprawdź również:obsługa prawna startupówO czym warto pamiętać przy rozwijaniu swojego startupu?Swoją wiedzą i doświadczeniem na ten temat Aleksandra Maciejewicz dzieli się w najnowszym odcinku podcastu "Przedsiębiorczość na podsłuchu", którego twórcą jest Inkubator Uniwersytetu Warszawskiego. Ponad 40-minutowy odcinek możecie wysłuchać na Spotify tutaj.

Wypowiedzenie umowy o pracę nie jest takie proste.
Czasami z różnych powodów trzeba rozwiązać umowę o pracę z pracownikiem. Proces ten jest regulowany przez przepisy prawa. Niestety często pracodawcy o tym zapominają, co może prowadzić do przegrania sprawy w sądzie.
W związku z tym warto pamiętać o podstawowych zasadach rozwiązywania umów z pracownikami – zarówno w tzw. trybie dyscyplinarnym, jak i za wypowiedzeniem.
Kiedy zatem nie możemy rozwiązać umowy za wypowiedzeniem?❌ jeżeli pracownikowi brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, o ile po osiągnięciu tego wieku nabędzie prawo do emerytury;❌ podczas urlopu pracownika;❌ w czasie innej niż urlop usprawiedliwionej nieobecności w pracy (np. podczas zwolnienia lekarskiego), o ile nie upłynął okres uprawniający do rozwiązania umowy bez okresu wypowiedzenia;❌ w okresie ciąży oraz przebywania na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim lub wychowawczym.
Z kolei rozwiązanie umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia może nastąpić wyłącznie w sytuacjach przewidzianych w przepisach, czyli:✔ w przypadku ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych;✔ popełnienia przez pracownika przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnienie na danym stanowisku (jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub potwierdzone prawomocnym wyrokiem);✔ zawinionej utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na danym stanowisku;✔ gdy pracownik jest niezdolny do pracy z powodu choroby przez określony w przepisach okres czasu.
Są to tylko podstawowe zasady, zaś w prawie pracy znajdziemy jeszcze wiele innych ograniczeń dotyczących rozwiązywania umów o pracę. Dlatego przed złożeniem oświadczenia warto zweryfikować obowiązujące przepisy, a najlepiej skonsultować plan działania z prawnikiem.

Nie! Skan nie jest umową pisemną.
Często przeprowadzamy badania prawne spółek lub projektów. I niestety, standardowym problemem, który pojawia się w ramach takich badań, to źle zawarta umowa, która dotyczyć ma przeniesienia majątkowych praw autorskich.
Dlaczego:➡ umowę taką można zawrzeć tylko w formie pisemnej pod rygorem nieważności (czyli jeżeli nie ma tej formy = nie ma przeniesienia = nie mamy praw) albo z kwalifikowanym podpisem elektronicznym;➡ o formie pisemnej nie stanowi skan umowy, czyli mając tylko skan, nie mamy praw autorskich;➡ kwalifikowany podpis elektroniczny to nie jest pierwszy lepszy DocuSign czy podpis zaufany (chyba że masz certyfikat kwalifikowany).
Może się to wydawać trywialne, ale przestaje takie być, kiedy okazuje się, że w wyniku nieważności przeniesienia praw, nie mamy praw do naszego logo albo nasza aplikacja zrobiona na zamówienie przez SF jest na licencji niewyłącznej (w przypadku braku przeniesienia praw domniemuje się, że korzystający ma licencję niewyłączoną).

Startup Listny Cud pozyskał 1 mln zł od funduszu AugereHealth Food Fund, który zostanie przeznaczony na dalszy rozwój. Podczas tej transakcji mieliśmy przyjemność reprezentować spółkę.
Jest to polski startup, który produkuje ekologiczną żywność na miejskich farmach wertykalnych. Farmy wertykalne służą uprawie żywności w zamkniętych pomieszczeniach na kilku lub nawet kilkunastu poziomach. Technologia ta pozwala na kontrolę warunków uprawy i zwiększenie efektywności. Jest to również ekologiczna alternatywa dla tradycyjnego rolnictwa, bowiem oszczędzają nawet 90% wody w porównaniu do tradycyjnych upraw.
Listny Cud jest jednym z pionierów rolnictwa wertykalnego w Polsce i obecnie startup uprawia 8 rodzajów mikroliści, które sprzedaje w biodegradowalnych doniczkach i papierowych opakowaniach, dzięki czemu oferuje produkty bez jednorazowego plastiku.