Blog

Umowa licencyjna na oprogramowanie jest to dokument, który określa warunki korzystania z danego programu komputerowego. Stanowi umowę między twórcą lub innym właścicielem oprogramowania a jego użytkownikiem lub klientem, w ramach której zostają określone zasady korzystania z niego, w tym prawa i obowiązki stron. Umowa ta jest kluczowym elementem w procesie zakupu, instalacji i użytkowania oprogramowania komputerowego. Umowa licencyjna nie przenosi praw autorskich do oprogramowania na korzystającego!

Rodzaje umów licencyjnych na oprogramowanie

W zależności od przyjętego kryterium, przykłady umów licencyjnych na oprogramowanie mogą się różnić. Można przyjąć ogólny podział, który jest uniwersalny i ma zastosowanie nie tylko do programów komputerowych, czyli np. licencje wyłączne i niewyłączne.

Licencja wyłączna to możliwość korzystania z oprogramowania w określony sposób przez jednego licencjobiorcę. Z kolei licencja niewyłączna pozwala na jednoczesne korzystanie z określonego programu także innym użytkownikom.

Możemy również podzielić licencje z uwagi na cel w jakim będziemy wykorzystywali oprogramowanie (użytek osobisty czy komercyjny), licencje open source (i tutaj mamy sporo tych licencji takie jak: MIT, Apache, GNU etc. i jeszcze wewnątrz podział na te copyleft i non-copyleft), czy z uwagi na czas: licencje na czas oznaczony, nieoznaczony.

Poznaj naszą ofertę: obsługa prawna dla startupów

Warunki umowy licencyjnej na oprogramowanie

Jakie są kluczowe elementy umowy licencyjnej na oprogramowanie?

Pomijając kluczowe elementy takie jak strony umowy, postanowienia końcowe etc., zazwyczaj są to:

• Zakres użytkowania oprogramowania (pola eksploatacji),
• Okres obowiązywania licencji (oznaczony/nieoznaczony),
• Opłaty związane z korzystaniem z oprogramowania/nieodpłatna,
• Zakres terytorialny,
• Uprawnienie do udzielania dalszych licencji (sublicencja) – jeżeli tego nie ma w umowie, to znaczy, że nie mamy do tego prawa,
• Ewentualne ograniczenia (np. dotyczące modyfikowania),
• Wsparcie techniczne, gwarancja lub udzielane na zasadzie „as is”, bez gwarancji,
• Warunki zakończenia umowy.

Jakie prawa i obowiązki wynikają z umowy licencyjnej na oprogramowanie?

Prawami użytkownika są tak naprawdę pola eksploatacji, na których można korzystać z oprogramowania np.: instalacja, uruchomienie. Inne to: czy użytkownik może udzielać sublicencji, na jakim terytorium ma prawo korzystać i przez jaki okres.

W zakresie obowiązków będą to opłaty i zwykle obowiązek przestrzegania opisanych ograniczeń lub działań zabronionych w stosunku do oprogramowania (np. odtwarzanie kodu źródłowego programu).

Jakie są typowe ograniczenia w umowie licencyjnej na oprogramowanie?

Typowe ograniczenia w umowie licencyjnej na oprogramowanie mogą obejmować:

• zakaz modyfikowania oprogramowania,
• ograniczenia co do liczby użytkowników lub urządzeń, na których można korzystać z programu,
• zakaz udzielania dalszej licencji,
• zakaz dokonywania inżynierii wstecznej,
• zakaz korzystania z programu na użytek komercyjny.

Przy czym to wszystko zależy od specyfiku programu, od umowy licencyjnej czy jest to licencja open source, EULA (która jest zwykle wzorcem dla wszystkich użytkowników) czy jest to umowa licencyjna wypracowana pod konkretnego klienta.

Czy umowa licencyjna na oprogramowanie chroni prawa autorskie?

Jeżeli mówimy o prawach autorskich do oprogramowania to należy podkreślić, że umowa licencyjna nie przenosi tych prawa na klienta czy użytkownika. Prawa pozostają przy właścicielu, a klient/użytkownik jest uprawniony do korzystania w zakresie określonym umową. Pamiętajmy też, że ochrona prawnoautorska do utworu (w tym wypadku do oprogramowania) jest nieformalna, to znaczy w tym kontekście, że nie wymaga zgłoszenia do jakiegokolwiek specjalnego organu. Twórca oprogramowania ta ochrona przysługuje z mocy prawa, nie musi tego nigdzie zgłaszać.

Sprawdź nasze usługi: Kancelaria Prawna Warszawa

W majowym wydaniu naszego newslettera, poruszone zostały następujące tematy:

Zmiany w prawie i interpretacje:

1. Ulga badawczo-rozwojowa znowu wyjaśniona
2. RODO, reklama i identyfikatory internetowe
3. Ustawa o ochronie sygnalistów - niekończąca się opowieść
4. “Zapłać lub przekaż swoje dane do celów reklamy behawioralnej” pod lupą EROD
5. Projekt ustawy o kryptoaktywach
6. Umowa leasingu i weksel do zmiany
7. Konsument z ograniczonym czasem w ramach rękojmi
8. Marketplace’y z nowymi obowiązkami sprawozdawczymi

Przydatne i ciekawe informacje:

9. "Chmura dla przedsiębiorców"
10. Jaki znak towarowy wybrać - słowny czy słowno-graficzny
11. Zwolnienie przez Skype, przy użyciu nieformalnych zwrotów
12. Biedronka kontra Lidl, czyli wojna na SMS-y okiem ekspertów

1. Ulga badawczo-rozwojowa znowu wyjaśniona

Ministerstwo Finansów po latach niepewności wydało korzystną dla firm interpretację ogólną. Zgodnie z jej treścią, przedsiębiorcy korzystający z ulgi B+R odliczą również wynagrodzenia pracowników za czas urlopu i choroby.

Poniżej omawiamy w punktach, czego dokładnie dowiadujemy się z Interpretacji Ogólnej Nr DD8.8203.1.2021 Ministra Finansów z dnia 13 lutego 2024 r. w sprawie możliwości zaliczenia do kosztów kwalifikowanych ulgi badawczo-rozwojowej:

1. Możliwość zaliczenia do kosztów kwalifikowanych: interpretacja pozwala na zaliczanie do kosztów kwalifikowanych ulgi na działalność badawczo-rozwojową również tych kosztów, które są związane z usprawiedliwioną nieobecnością pracownika (np. urlop, choroba). Oznacza to, że wynagrodzenia wypłacane pracownikom w czasie ich usprawiedliwionej nieobecności mogą być uwzględniane jako koszty kwalifikowane, jeśli pracownicy ci zajmują się działalnością badawczo-rozwojową.
2. Kryteria rozliczeniowe: dla kosztów kwalifikowanych wymagane jest, aby odzwierciedlały one czas pracy poświęcony na działalność badawczo-rozwojową. Oznacza to, że wciąż powinna być prowadzona ewidencja, która pozwoli określić, jak dużo czasu pracownicy spędzili na działalności badawczo-rozwojowej, nawet jeżeli byli nieobecni, ale otrzymywali wynagrodzenie.
3. Generalnie: MF wyjaśniło, jak należy rozumieć pojęcie "ogólnego czasu pracy", o którym mowa w art. 18d ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT i art. 26e ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT (w szczególności w kontekście usprawiedliwionych nieobecności pracownika). Zgodnie z tymi przepisami, koszt związany z zatrudnieniem pracownika może zostać zaliczony do kosztów kwalifikowanych w ramach ulgi na działalność badawczo-rozwojową jedynie w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu. Termin „ogólny czas pracy” nie został zaś zdefiniowany ani w ustawie o PIT, ani w ustawie o CIT, a co za tym idzie, należy odnosić się do przepisów Kodeksu pracy.

2. RODO, reklama i identyfikatory internetowe

Mając na uwadze wagę niedawnego orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 7 marca 2024 r. w sprawie C-604/22 (IAB Europe przeciwko Gegevensbeschermingsautoriteit), istotne jest zrozumienie, jak wyrok ten wpłynie na praktyki związane z przetwarzaniem danych osobowych w kontekście reklamy internetowej.

Kluczowe punkty orzeczenia:

1. Definicja danych osobowych: Orzeczenie TSUE potwierdziło, że identyfikatory internetowe, które można połączyć z innymi danymi takimi jak adres IP, co może doprowadzić do identyfikacji użytkownika, stanowią dane osobowe w rozumieniu art. 4 ust. 1 RODO. To oznacza, że każdy element informacji, który pozwala na identyfikację osoby (nawet jeśli indywidualnie nie identyfikuje osoby bez dodatkowych danych), musi być traktowany jako dane osobowe.
2. Zgoda na przetwarzanie danych: Trybunał uznał, że informacje dot. preferencji użytkownika lub wyrażonych przez niego zgód zawarte w strukturach takich jak TC String (Transparency and Consent String), również stanowią dane osobowe, jeśli można je powiązać z osobą fizyczną. To podkreśla potrzebę zapewnienia, że mechanizmy wyrażania zgody są jasne, przejrzyste i pozwalają na jednoznaczne określenie, do jakiego przetwarzania dana osoba wyraża zgodę.
3. Współadministratorzy danych: W kontekście IAB Europe, orzeczenie określa, że organizacja ta, ustanawiając reguły dotyczące przetwarzania danych, może być uznana za współadministratora danych, nawet jeśli nie ma bezpośredniego dostępu do danych osobowych przetwarzanych zgodnie z ustalonymi przez nią regułami.
4. Wpływ na działalność:

• Przetwarzanie danych w reklamie: Firmy działające w branży reklamowej muszą szczegółowo przemyśleć jak zbierają, przetwarzają i wykorzystują dane osobowe, aby zapewnić zgodność z RODO. Przesądzanie, że informacje dot. zgód i preferencji stanowią dane osobowe, może wymagać przeglądu i dostosowania banerów działających na stronach internetowych, polityk prywatności oraz procedur związanych z pozyskiwaniem zgód.
• Umowy o współadministrowanie: Jeśli Państwa działalność obejmuje współpracę z innymi podmiotami w zakresie przetwarzania danych (np. w ramach platform reklamowych), konieczne może być renegocjowanie umów, aby jasno określić role i odpowiedzialności jako współadministratorów danych.

3. Ustawa o ochronie sygnalistów - niekończąca się opowieść

W końcu projekt ustawy o ochronie sygnalistów trafił do Sejmu. Polska czeka na wdrożenie dyrektywy dotyczącej ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa od kilku lat – termin przewidziany na transpozycję dyrektywy minął 17 grudnia 2021 roku.

Projekt ustawy o ochronie sygnalistów wprowadza szereg kluczowych zmian i zobowiązań, które mają na celu dostosowanie polskiego prawa do dyrektyw Unii Europejskiej w tej materii. Oto główne elementy projektu, które mogą wpłynąć na działalność organizacji zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym:

1. Definicja sygnalisty i zakres ochrony: Projekt rozszerzył pojęcie sygnalisty na inne osoby, które z racji zawartej umowy, mogą mieć informacje o naruszeniach prawa. Ochrona będzie dotyczyła de facto każdej osoby działającej w ramach danej organizacji, a więc nie tylko osób zatrudnionych na umowę o pracę, ale także wolontariuszy, stażystów, jak również osób działających na podstawie umów cywilnoprawnych, takich jak umowy zlecenia czy o dzieło.
2. Firmy zobowiązane: Zobowiązani do wdrożenia procedur sygnalizacyjnych będą:

• przedsiębiorcy zatrudniający co najmniej 50 pracowników,
• prowadzący działalność w zakresie usług finansowych (niezależnie od liczby zatrudnianych pracowników),
• prowadzący działalność związaną z ryzykiem prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu (niezależnie od liczby zatrudnianych pracowników).

3. Procedury wewnętrzne i zewnętrzne zgłoszeń: Organizacje będą zobowiązane do wdrożenia wewnętrznych kanałów zgłaszania naruszeń, które muszą zapewniać anonimowość i bezpieczeństwo sygnalistów. Dodatkowo, Rzecznik Praw Obywatelskich będzie pełnił rolę zewnętrznego organu do przyjmowania zgłoszeń i wsparcia dla sygnalistów.
4. Ochrona przed działaniami odwetowymi: Ustawa szczegółowo reguluje ochronę sygnalistów przed ewentualnymi działaniami odwetowymi ze strony firmy jak zwolnienia, obniżki wynagrodzeń czy blokowanie możliwości awansu.
5. Odpowiedzialność karna: Ustawa przewiduje również odpowiedzialność karną dla osób, które przeszkadzają w zgłoszeniu, dokonują odwetu przeciwko sygnalistom, ujawniają ich tożsamość lub świadomie składają fałszywe zgłoszenia.
6. Vacatio legis: Przewidziano 3-miesięczny okres vacatio legis dla większości przepisów, z wyjątkiem tych dotyczących zgłoszeń zewnętrznych, które wejdą w życie po 6 miesiącach od ogłoszenia.

4. “Zapłać lub przekaż swoje dane do celów reklamy behawioralnej” pod lupą EROD

W odpowiedzi na ostatnie działania Europejskiej Rady Ochrony Danych (EROD), przedstawiamy kilka informacji dotyczących przyjętej przez ww. instytucję opinii w sprawie modeli "zgoda lub zapłata".

Podstawowe informacje:

EROD opublikowała opinię, w której ocenia, że modele "zgoda lub zapłata" powinny oferować użytkownikom prawdziwy wybór i nie stawiać ich jedynie przed opcją "zapłać lub przekaż swoje dane do celów reklamy behawioralnej". Oceniając te modele, EROD wskazuje, że często nie spełniają one wymogów RODO dotyczących ważnej zgody.

Kluczowe wnioski to:

• Prawdziwy wybór: EROD podkreśla, że konieczne jest zapewnienie użytkownikom rzeczywistego wyboru. To oznacza, że modele "zgoda lub zapłata" nie mogą ograniczać się do prostego wyboru między płatnością a przekazywaniem danych. Powinna również istnieć równoważna, bezpłatna alternatywa, która nie wymaga przetwarzania dużych ilości danych osobowych lub ich w ogóle nie przetwarza.
• Dobrowolność zgody: Zgoda musi być dobrowolna i niewymuszona. Opłaty nie mogą być ustawione na takim poziomie, aby w praktyce zmuszać użytkowników do wyrażenia zgody na przetwarzanie danych. EROD zaleca, aby duże platformy oceniały, czy i jaka kwota opłaty jest odpowiednia w danych okolicznościach, aby nie narazić użytkowników na nieuzasadnione koszty.
• Równowaga sił: Platformy muszą ocenić, czy istnieje nierównowaga sił między nimi a użytkownikami. Duże platformy, z uwagi na swoją pozycję na rynku, mogą wywierać nadmierny nacisk na decyzje użytkowników. Ponadto, gdy brak wyrażenia zgody może skutkować wykluczeniem z ważnej usługi, to również powinno to być brane pod uwagę modelu pozyskiwania zgód.
• Zasady RODO: Niezależnie od modelu, wszystkie procesy przetwarzania danych muszą być zgodne z zasadami RODO, w tym zasadą minimalizacji, rzetelności, ograniczenia celu oraz proporcjonalności.

Podsumowanie:

Opinia EROD stanowi istotne wskazówki dotyczące stosowania modeli "zgoda lub zapłata" w kontekście RODO. Jest to sygnał dla wszystkich podmiotów stosujących te modele, w szczególności największych platform, aby przemyśleć ich strukturę i zapewnić zgodność z wymogami ochrony danych osobowych.

5. Projekt ustawy o kryptoaktywach

W końcu mamy projekt ustawy o kryptoaktywach, którego podstawowym celem jest zapewnienie stosowania w Polsce rozporządzenia w sprawie rynku kryptoaktywów (MiCA – Markets in Crypto Assets, Rozporządzenie 2023/1114), dotyczącego aktywów kryptograficznych i świadczenia usług w Unii Europejskiej. Projekt ustawy zapewniać ma również stosowanie przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1113 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie informacji towarzyszących transferom środków pieniężnych i niektórych kryptoaktywów oraz zmiany dyrektywy (UE) 2015/849.

“Rozporządzenia, w przeciwieństwie do dyrektyw, nie wymagają implementacji, ponieważ są bezpośrednio skuteczne we wszystkich państwach członkowskich UE. Praktyczne wejście w życie i stosowanie wskazanych rozporządzeń wymaga jednak podjęcia szeregu czynności faktycznych oraz zmian w prawie, w szczególności art. 93 rozporządzenia 2023/1114 nakłada na państwa członkowskie obowiązek wyznaczenia właściwego organu odpowiedzialnego za wykonywanie funkcji i obowiązków przewidzianych w rozporządzeniu. W Polsce organem tym będzie Komisja Nadzoru Finansowego (KNF).

Zgodnie z definicją zawartą w art. 3 ust. 1 rozporządzenia 2023/1114 „kryptoaktywo” oznacza cyfrowe odzwierciedlenie wartości lub prawa, które da się przenosić i przechowywać w formie elektronicznej z wykorzystaniem technologii rozproszonego rejestru (DLT - Distributed Ledger Technology) lub podobnej technologii. Technologia ta, a także technologia blockchain, umożliwią prowadzenie nowych rodzajów działalności gospodarczej i stosowanie innowacyjnych modeli biznesowych, co może mieć pozytywny wpływ na rynek pracy i poziom wzrostu gospodarczego. Jednym z najpopularniejszych zastosowań technologii rozproszonego rejestru są właśnie kryptoaktywa. Emisja kryptoaktywów może ułatwiać proces pozyskiwania kapitału na nowe inwestycje, w szczególności dla małych i średnich przedsiębiorców. Mogą one stanowić także środek płatniczy o tańszym, szybszym i wydajniejszym charakterze w transakcjach transgranicznych ze względu na ograniczenie liczby pośredników i związanych z tym opłat.

Aktualnie na poziomie Unii Europejskiej prowadzone są prace nad aktami delegowanymi do MiCA: Regulatory Technical Standards „RTS” (regulacyjne standardy techniczne) oraz Implementing Technical Standards „ITS” (wykonawcze standardy techniczne). Standardy te przygotowane zostaną w ramach współpracy Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (ENUB), Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) i Europejskiego Banku Centralnego (EBC).

Jak zwrócono uwagę wyżej, art. 93 i 94 rozporządzenia 2023/114 zobowiązują państwa członkowskie do wyznaczenia właściwego organu odpowiedzialnego za wykonywanie funkcji i obowiązków przewidzianych w rozporządzeniu. Wyznaczony w tym trybie organ uprawniony będzie m.in. do:

• zobowiązania dowolnej osoby do przedstawienia informacji i dokumentów, które mogą być istotne dla wykonywania spoczywających na nim obowiązków;
• zawieszenia świadczenia usług przez dostawcę usług w zakresie kryptoaktywów lub do zobowiązania dostawcy usług w zakresie kryptoaktywów do zawieszenia świadczenia tych usług na okres nie dłuższy niż 30 kolejnych dni roboczych, jeżeli wystąpią uzasadnione powody, aby podejrzewać, że doszło do naruszenia rozporządzenia;
• zakazania świadczenia usług w zakresie kryptoaktywów w przypadku stwierdzenia, że doszło do naruszenia rozporządzenia;
• ujawnienia lub zobowiązania dostawcy usług w zakresie kryptoaktywów do ujawnienia wszystkich istotnych informacji, które mogą mieć wpływ na świadczenie usług w zakresie kryptoaktywów, aby zapewnić ochronę interesów klientów, w szczególności posiadaczy detalicznych lub zapewnić sprawne działanie rynku;
• podania do publicznej wiadomości faktu, że dostawca usług w zakresie kryptoaktywów nie spełnia swoich obowiązków;
• zawieszenia świadczenia usług przez dostawcę usług w zakresie kryptoaktywów lub do zobowiązania dostawcy usług w zakresie kryptoaktywów do zawieszenia świadczenia tych usług, jeżeli dostawca znajduje się w takiej sytuacji, że świadczenie usług w zakresie kryptoaktywów byłoby szkodliwe dla interesów klientów, w szczególności posiadaczy detalicznych;
• nałożenia obowiązku przeniesienia istniejących umów do innego dostawcy usług w zakresie kryptoaktywów w przypadkach cofnięcia zezwolenia na prowadzenie działalności w charakterze dostawcy usług kryptoaktywów.

Istotne jest także, że rozporządzenie upoważnia państwa członkowskie do zastosowania tzw. „środków przejściowych” (art. 143). Przedsiębiorcy, którzy przed 30 grudnia 2024 r. świadczyć będą usługi związane z kryptoaktywami na podstawie aktualnie obowiązującego prawa krajowego, będą mogli kontynuować tę działalność do czasu rozpoczęcia stosowania MiCA (przez 18 miesięcy od grudnia 2024 r., czyli do 1 lipca 2026 r. albo do momentu, gdy zostanie przyznane albo nastąpi odmowa przyznania zezwolenia zgodnie z MiCA).”

(źródło: https://www.gov.pl/web/radalegislacyjna/opinia-z-15-marca-2024-r-o-rzadowym-projekcie-ustawy-o-kryptoaktywach)

6. Umowa leasingu i weksel do zmiany

Szykują się kolejne zmiany w Kodeksie cywilnym. Oto niektóre z nich:

1. Wprowadzenie formy dokumentowej umowy leasingu:

• Zmniejszenie formalności: Przejście z wymogu formy pisemnej ad solemnitatem do formy dokumentowej ułatwi i przyspieszy proces zawierania umów leasingowych. Nie będzie wymagany podpis odręczny lub kwalifikowany podpis elektroniczny.
• Bezpieczeństwo i szybkość transakcji: Zmiany te sprzyjają szybszemu przetwarzaniu umów i mogą przyczynić się do zwiększenia liczby transakcji leasingowych, co jest korzystne zarówno dla dostawców, jak i odbiorców tego typu usług finansowych.
• Elastyczność w procedurach: Możliwość stosowania formy dokumentowej lub elektronicznej do wykonywania czynności takich jak upomnienia czy wyznaczanie dodatkowych terminów płatności, co przyczyni się do ułatwienia komunikacji oraz egzekwowania praw leasingodawców..

2. Wprowadzenie elektronicznego weksla:

• Nowoczesne technologie: Użycie technologii blockchain do tworzenia elektronicznych weksli może zrewolucjonizować rynek papierów wartościowych, zwiększając bezpieczeństwo i niezmienność dokumentów oraz umożliwiając ich szybką wymianę.
• Redukcja kosztów i zwiększenie efektywności: Elektroniczne weksle zminimalizują potrzebę fizycznej obecności i tradycyjnego obiegu dokumentów, co obniża koszty operacyjne i skraca czas realizacji transakcji.

7. Konsument z ograniczonym czasem w ramach rękojmi

Ustawa o prawach konsumenta wprowadza szereg regulacji mających na celu ochronę konsumentów w transakcjach z przedsiębiorcami. Istotną kwestią jest art. 43c, który nakłada na przedsiębiorcę odpowiedzialność za niezgodność towaru z umową, jeśli ujawni się ona w ciągu dwóch lat od daty dostarczenia towaru. Jednakże brak jest w tym przepisie wyraźnego ograniczenia czasowego dla konsumenta na zgłoszenie tej niezgodności, co może prowadzić do pewnych niejasności prawnych i praktycznych problemów dla przedsiębiorców.

Kluczowe aspekty i zmiany proponowane w nowelizacji:

1. Odpowiedzialność przedsiębiorcy: Obecnie przedsiębiorca jest odpowiedzialny za wszelkie niezgodności towaru z umową, które ujawnią się w ciągu dwóch lat od dostarczenia towaru. To daje konsumentom silne zabezpieczenie, ale również stawia przedsiębiorców w niepewnej sytuacji prawnej przez długi czas.
2. Propozycja nowelizacji: Ustalenie terminu dla konsumenta: Sugeruje się, aby konsument miał obowiązek zgłosić niezgodność towaru z umową i skorzystać z przysługujących mu uprawnień (np. żądanie naprawy, wymiany towaru, obniżenia ceny, odstąpienia od umowy) w ciągu roku od momentu wykrycia nieprawidłowości. To ograniczenie czasowe ma na celu zwiększenie pewności prawnej dla przedsiębiorców.
3. Zalety wprowadzenia proponowanej zmiany:

• Zwiększenie pewności prawnej dla przedsiębiorców: Przedsiębiorcy będą mieli większą jasność co do okresu, w którym mogą spodziewać się roszczeń od konsumentów, co pozwoli lepiej zarządzać ryzykiem oraz prowadzić ewentualne postępowania reklamacyjne.
• Wyważenie interesów stron: Ustawa nadal zapewnia konsumentom wystarczający czas na zauważenie i zgłoszenie niezgodności, jednocześnie zapewniając, że przedsiębiorcy nie będą nieskończenie narażeni na potencjalne roszczenia.
• Zapobieganie nadużyciom: Ograniczenie czasowe może również zapobiegać nadużyciom ze strony konsumentów, którzy mogliby opóźniać zgłaszanie niezgodności w nieskończoność.

Zalecenia dla przedsiębiorców:

• Dokumentacja i procedury: Przedsiębiorcy powinni zaktualizować swoje procedury obsługi reklamacji oraz systemy dokumentacji, aby mogli efektywnie zarządzać roszczeniami w nowym, ograniczonym czasie.
• Komunikacja z konsumentami: Ważne będzie również, aby przedsiębiorcy jasno informowali konsumentów o ich prawach i obowiązkach, w tym o terminach na zgłaszanie nieprawidłowości.

8. Marketplace’y z nowymi obowiązkami sprawozdawczymi

Od 1 lipca 2024 roku będziemy mieli nowe przepisy, które dotkną m.in. marketplace’y. Dyrektywa DAC7 wprowadziła nowe obowiązki sprawozdawcze dla platform cyfrowych takich jak Allegro czy Booking. Implementacja tej dyrektywy w Polsce idzie bardzo powoli (Komisja wszczęła postępowanie naruszeniowe) - oto główne punkty dotyczące tych przepisów:

1. Obowiązek przekazywania informacji: Platformy cyfrowe będą musiały przekazywać informacje o sprzedawcach działających za ich pośrednictwem do Krajowej Administracji Skarbowej. Dotyczy to transakcji takich jak sprzedaż towarów, świadczenie usług, udostępnianie środków transportu oraz nieruchomości.
2. Cel dyrektywy: Celem jest zwalczanie oszustw podatkowych i zapewnienie równych warunków konkurencji poprzez lepsze śledzenie i raportowanie dochodów uzyskiwanych za pośrednictwem platform cyfrowych.
3. Kto będzie objęty ustawą: Ustawa obejmie platformy e-handlu, rezerwacji noclegów, najmu środków transportu oraz zamawiania przejazdów samochodem. Wyłączenie znajdą drobni i okazjonalni sprzedawcy, którzy w ciągu roku dokonają mniej niż 30 transakcji, a ich łączne wynagrodzenie nie przekroczy równowartości 2 tys. euro.
4. Raportowanie: Operatorzy platform cyfrowych będą corocznie raportować do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej dane o sprzedawcach. Informacje te będą automatycznie wymieniane między organami podatkowymi państw członkowskich UE.

9. "Chmura dla przedsiębiorców"

We współpracy trzech instytucji – Centralnego Ośrodka Informatyki, Ministerstwa Cyfryzacji oraz Ministerstwa Rozwoju i Technologii – powstał nowy przewodnik, który ma na celu wsparcie przedsiębiorców w transformacji cyfrowej swoich firm. "Chmura dla przedsiębiorców" to baza wiedzy zawierająca porady, przykłady zastosowania nowoczesnych technologii oraz ważne informacje dotyczące korzystania z chmury.

Oto kilka prawnych zagadnień omówionych w dokumencie:

• Prawne aspekty chmury obliczeniowej i AI: Przewodnik zwraca uwagę na to, jak daleko sięga odpowiedzialność firm korzystających z chmury obliczeniowej oraz AI. Podkreśla konieczność zrozumienia obowiązujących przepisów i regulacji, które mają wpływ na przetwarzanie i przechowywanie danych w chmurze, szczególnie w kontekście ochrony danych osobowych i zgodności z RODO.
• Cyberbezpieczeństwo: Dokument podkreśla, jak ważne jest zrozumienie zagadnień związanych z cyberbezpieczeństwem. Porusza tematy takie jak ochrona danych, stosowanie odpowiednich zabezpieczeń i polityk bezpieczeństwa, które są kluczowe przy wyborze dostawców chmury i usług.

Przewodnik można pobrać tutaj: https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/nowy-przewodnik-chmura-dla-przedsiebiorcow-ktory-wspiera-transformacje-cyfrowa-firm

10. Jaki znak towarowy wybrać - słowny czy słowno-graficzny

Więcej o tym w naszym artykule tutaj.

11. Zwolnienie przez Skype, przy użyciu nieformalnych zwrotów

Jakiś czas temu Internet obiegły screeny związane ze zwolnieniem z pracy (?) dokonanym przy wykorzystaniu Skype’a i przy użyciu sformułowań rzadko towarzyszących oświadczeniu woli o rozwiązaniu umowy.

Tak, oświadczeniu woli. Jeśli z komunikatu jednoznacznie wynika, że ktoś ma "zniknąć" z miejsca, w którym pracuje i zostanie mu wypłacone wynagrodzenie za przepracowany czas, to bez dwóch zdań mamy do czynienia z czynnością prawną – a tak było w tym przypadku.

Zaznaczamy, nie wiemy dokładnie jaki rodzaj umowy łączył strony ani szczegółowych ustaleń. Niemniej po opublikowaniu screenów, reakcja była nerwowa – zwolnionej osobie między innymi grożono prawnikami, wydane zostały też oświadczenia o tzw. hejcie wymierzonym w firmę.

Czy zwolniona osoba mogła opublikować screeny? Lub szerszej, o czym należy pamiętać gdy chcemy nagłośnić jakieś negatywne zdarzenie czy komunikację:

• nie podajemy nazwy firmy, a tym bardziej danych osobowych (imienia i nazwiska) – działanie takie może rzeczywiście sprowadzić na kogoś roszczenia osób trzecich,
• ograniczamy swój komentarz do opisu zdarzenia, nie oceniając poszczególnych uczestników – zbyt ostre słowa czy sądy lub pisanie nieprawdy, może skutkować odpowiedzialnością cywilną za naruszenie dóbr osobistych, a nawet odpowiedzialnością karną za zniesławienie lub zniewagę.

Możliwość zidentyfikowania autora wiadomości wysyłanych za pośrednictwem komunikatora, może spowodować, że dojdzie do naruszenia jego dóbr osobistych, w szczególności tajemnicy korespondencji – wówczas narażamy się m.in. na bycie pozwanym i konieczność udowodnienia przed sądem, że nasze działanie nie było bezprawne.

A wracając do sprawy zwolnienia za pośrednictwem Skype'a. Wydaje się, że w tym przypadku nawet to, że w jednym miejscu pojawiła się nazwa firmy nie powoduje, że działanie zwolnionej osoby było właśnie bezprawne.

Oczywiście, grożenie prawnikami wciąż się zdarza jako metoda nacisku, ale w tym przypadku odniosło odwrotny skutek. Szczególnie, że firma (czy jej właściciel) nie mają większych szans w sądzie w sprawie np. o ochronę dóbr osobistych, mając na uwadze przebieg wydarzeń (jeśli screeny przedstawiają całość korespondencji) i to, że nie doszło do zastrzeżenia, że przebieg rozmowy jest poufny.

12. Biedronka kontra Lidl, czyli wojna na SMS-y okiem ekspertów

Działania podejmowane przez sieć handlową Biedronka to kolejna odsłona wojny handlowej z Lidlem. Każda z tych sieci stara się udowodnić Polakom, że to ona jest tą najtańszą – przy wykorzystaniu wszelkich metod, w tym reklamy porównawczej.

Dotychczasowe działania Lidla – telewizyjne reklamy odnoszące się do cen u głównego konkurenta okazały się tylko początkiem pojedynku. Obecnie Biedronka wysyła SMSy informujące o tym, że ma ceny tańsze niż te w Lidlu, czy nawet o tym, że konkurent przedstawiał błędne informacje w swoich materiałach.

Sprawa budzi szereg wątpliwości natury prawnej – czy reklama prezentowana przez Biedronkę nie narusza dobrych obyczajów? Czy spełnia wszelkie wymogi dla reklamy porównawczej wynikające z przepisów? Kolejną kwestią jest to czy wysyłka tego typu komunikacji stanowi standardowe działania handlowe i marketingowe, na które zgodziły się osoby, które przekazały Jeronimo Martis swój numer telefonu.

Jak sprawę rozstrzygnie UOKiK lub inne organy? Czy ktoś stwierdzi, że doszło do naruszenia zasad uczciwej konkurencji? Tego póki co nie wiemy, chociaż wydaje się, że sposób przeprowadzania ostatnich akcji jest na granicy prawa. Natomiast konsumenci chyba powinni być zadowoleni – skutkiem wojny na reklamy są przecież coraz większe promocje na różne produkty. Poza tymi, którzy naprawdę nie lubią dostawać SMSów z reklamami.

Z pełnym artykułem, w którym sprawę komentuje jeden z naszych prawników, można zapoznać się tutaj: https://nowymarketing.pl/lidl-kontra-biedronka-czyli-wojna-na-sms-y-okiem-ekspertow/

Na nasz newsletter można zapisać się tutaj: https://lawmore.pl/newsletter/

Tworzenie narzędzi sztucznej inteligencji (AI) to proces, który wymaga nie tylko zaawansowanej wiedzy technicznej, ale również zrozumienia i przestrzegania odpowiednich regulacji prawnych oraz zasad etycznych. Istotnym elementem projektowania narzędzia AI jest przewidywanie możliwych konsekwencji jego użytkowania oraz zapewnienie odpowiednich zabezpieczeń technicznych i prawnych.

Jak projektować etyczne AI zgodnie z regulacjami?

Projektowanie etyczne AI wymaga zrozumienia i zastosowania zasad, które chronią użytkowników (społeczeństwo) przed ewentualnymi negatywnymi skutkami tej technologii. Kluczowe aspekty obejmują:

• Transparentność.

Wykorzystywane procesy i algorytmy powinny być zrozumiałe i możliwe do wyjaśnienia, co pozwali na zapewnienie odpowiedniej kontroli. Użytkownicy muszą wiedzieć, jak działa narzędzia AI i na jakiej podstawie podejmują decyzje, a przede wszystkim, że mają do czynienia ze sztuczną inteligencją.

• Sprawiedliwość.

Należy unikać uprzedzeń, dyskryminacji i stronniczości. W procesie tworzenia należy odpowiednio testować algorytmy, aby zapewnić przestrzeganie takiej zasady.

• Bezpieczeństwo.

AI musi być zaprojektowane tak, aby nie stanowiło zagrożenia dla użytkowników, infrastruktury, ale również środowiska naturalnego. Ważne jest regularne testowanie pod kątem podatności na ataki i inne zagrożenia.

• Odpowiedzialność.

Twórcy AI muszą być odpowiedzialni za swoje produkty i to właśnie rola człowieka powinna być przewodnia. Powinno to obejmować monitorowanie działania AI, wprowadzanie poprawek w razie potrzeby, ale przede wszystkim zapewnienie mechanizmów zarządzania narzędziem, które zagwarantują człowiekowi nadzór nad AI.

Przestrzeganie prawa w tworzeniu sztucznej inteligencji

Przestrzeganie prawa w tworzeniu sztucznej inteligencji jest kluczowe dla zapewnienia, że technologie te są bezpieczne i etyczne. Obejmuje to kilka kluczowych obszarów:

• Ochrona prywatności i zarządzanie danymi.

Przetwarzanie danych osobowych przez narzędzia AI musi być zgodne z przepisami o ochronie danych, takimi chociażby jak RODO. Oznacza to m.in. uzyskiwanie zgody na przetwarzanie danych osobowych, zapewnienie odpowiednich środków zabezpieczających te dane, regularne przeglądy zgodności etc. Warto podkreślić też istotę jakości i integralności danych.

• Prawne aspekty sztucznej inteligencji.

Twórcy muszą znać i przestrzegać regulacje dotyczące AI, które mogą różnić się w zależności od jurysdykcji. W każdym przypadku istotne będzie zapewnienie podstawowych praw użytkownikom np. takim jak konsumenci czy zaprojektowanie narzędzia w ten sposób, żeby zapewniało zgodność z RODO. (W dalszej części więcej o normach prawnych dla AI).

• AI compliance.

Zgodność regulacyjna w projektowaniu AI oznacza, że narzędzia muszą być zgodne z obowiązującymi przepisami prawnymi. Firmy muszą regularnie aktualizować swoje praktyki i procedury, aby nadążać za zmieniającymi się regulacjami. Należy regularnie monitorować, czy narzędzie spełnia chociażby wymogi RODO, czy pozwala na ochronę informacji poufnych, czy jest prowadzona dokumentacja procedur związanych z AI, procedury walidacji outputów etc.

Etyka i prawo w rozwoju sztucznej inteligencji

Zrozumienie interakcji między etyką a prawem jest kluczowe dla tworzenia odpowiedzialnych narzędzi AI. Wymogi prawne zwykle będą wymagały też etycznych kompetencji. Z kolei, w przypadku samej etyki zawsze istnieje ryzyko, że może spowolnić rozwój AI albo firmy wykorzystujące AI będą traktować etykę instrumentalnie i będą nią manipulować (tzw. ethics lobbying).

Normy prawne dla AI.

Pamiętajmy, że gdy zaniedbamy zarządzanie sztuczną inteligencją może to doprowadzić nie tylko do technicznych problemów, ale również problemów z przepisami prawa. Pomimo szybkiego tempa rozwoju AI, mamy już częściowo regulacje dotyczące AI, które należy uwzględniać przy tworzeniu narzędzi sztucznej inteligencji, takie jak przepisy dotyczące ochrony konsumentów, RODO czy poszczególne ustawy sektorowe. Oczywiście nie należy zapominać o AI Act, który m.in. będzie określał chociażby określone przepisy w zależności od poziomu ryzyka reprezentowanego przez AI.

Prawo autorskie w AI.

Kwestia praw autorskich w kontekście AI jest skomplikowana. Obejmuje ona chociażby wątpliwości związane z prawami autorskimi do outputów, czy to w jakim zakresie objęta jest prawem autorskim sama sztuczna inteligencja. Czy twórcą jest AI, czy tylko człowiek lub czy stopień szczegółowości promptów ma znaczenie przy powstania utworu etc.

Tworzenie narzędzi AI zgodnie z prawem to nie tylko kwestia zrozumienia regulacji i zasad etycznych, ale również ich efektywnego wdrażania i ciągłego monitorowania. Kluczowe jest, aby twórcy AI aktywnie współpracowali z organami regulacyjnymi i stosowali najlepsze praktyki, aby zapewnić, że ich technologie są bezpieczne i sprawiedliwe. Adaptacja do zmieniających się przepisów prawnych i dynamicznego rozwoju technologicznego jest niezbędna, aby AI mogła przynosić korzyści społeczeństwu bez ryzyka naruszenia prawa i etyki.

Licencje open source są licencjami otwartego oprogramowania, które można powiedzieć, że zaspokajają potrzebę w zakresie poprawiania programów i dostosowywania do własnych potrzeb, a więc skupiają się na koncepcji współpracy. To wszystko pozwala na sprawny rozwój oprogramowania, a przede wszystkim jego ulepszanie.

Rodzaje licencji open source

W zależności od przyjętego kryterium podziału, rodzaje licencji mogą się różnić. Poniższy podział licencji open source odzwierciedla różnice w podejściu do swobód użytkowników i społeczności open source (licencje typu copyleft i non-copyleft).

Licencje copyleft nakładają pewne ograniczenia na sposób, w jaki oprogramowanie może być rozpowszechniane i modyfikowane:

• wymagają, aby wyniki rozwoju i modyfikacji oprogramowania były udostępniane na takich samych warunkach, jak oryginalne oprogramowanie,
• idea copyleft jest oparta na zasadzie, że wszystkie zmiany w kodzie źródłowym powinny być wolne i dostępne dla społeczności open source,
• przykłady licencji copyleft to GPLv2, GPLv3, AGPLv3

Biblioteki z „ograniczoną” lub „słabą” licencją typu copyleft (np. MPL, LGPL), można włączać do projektów z dowolną licencją, pod warunkiem przestrzegania określonych w nich dodatkowych zasad.

Wybierając kod objęty licencją copyleft, przenosisz na swoje rozwiązanie ten sam rodzaj licencji. Oznacza to, że Twoje oprogramowanie, w którym wykorzystano elementy objęte copyleft, „zaraża” się warunkami oryginalnej licencji copyleft(tzw. "wirus copyleft"). Dzięki temu zostaje zachowana otwartość programu.

Z kolei, licencje non-copyleft (permisywne) są znacznie mniej restrykcyjne. Co prawda również wymagają zachowania informacji o prawach autorskich, ale pozwalają na dystrybucję na własnych warunkach, bez konieczności ujawniania kodu źródłowego. Przykłady takich licencji to MIT, Apache 2.0 czy BSD.

Poznaj naszą ofertę: Obsługa prawna startup

Zalety i wady licencji Open Source

Jeszcze przed wyborem odpowiedniej licencji open source warto zastanowić się jakie są zalety korzystania z licencji Open Source, jakie są wady, czy istnieją ryzyka związane z używaniem oprogramowania Open Source etc. Poniżej przedstawiamy (w uproszczeniu) najważniejsze z nich.

Zalety:

• Otwartość i dostępność. Oprogramowanie Open Source jest dostępne dla wszystkich bez ograniczeń, co sprzyja rozwojowi innowacyjnych rozwiązań, ich ulepszaniu i promuje otwartość w społeczności programistycznej.
• Licencje open source zwykle są po prostu bezpłatne lub wymagają niewielkich opłat licencyjnych. Nie zapominajmy jednak, że niektóre projekty open source mogą generować koszty związane z dostosowaniem, integracją lub wsparciem technicznym.
• Wymiana wiedzy. Licencje open source to często transfer wiedzy pomiędzy dobrymi developerami, co pozwala na udoskonalanie umiejętności.
• Nie musimy zapoznawać się z obszernymi warunkami licencyjnymi, ponieważ zwykle licencje open source opracowane są przez fundacje i organizacje (np. FSF) i mają swoje ustalone warunki licencyjne (dla przykładu warunki licencji MIT to niecała strona).
• Swoboda modyfikacji. Użytkownicy mają prawo do modyfikowania kodu źródłowego, co pozwala na dostosowanie oprogramowania do swoich indywidualnych potrzeb i wymagań.
• Współpraca społecznościowa. Model Open Source promuje współpracę między programistami i organizacjami, co może przyspieszyć rozwój oprogramowania i poprawić jego jakość.
• Bezpieczeństwo. Dostępność kodu źródłowego umożliwia przeglądanie i audytowanie oprogramowania przez społeczność, co może przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa i zaufania użytkowników (chociaż oczywiście nie zawsze).
• Elastyczność licencyjna. Istnieje wiele różnych typów licencji Open Source, co daje możliwość wyboru najlepszego dopasowania do konkretnych potrzeb i wymagań projektu.

Wady:

• Brak gwarancji i wsparcia. Oprogramowanie Open Source często nie oferuje oficjalnego wsparcia ani gwarancji, a odpowiedzialność jest mocno ograniczona.
• Potencjalne ograniczenia licencyjne. Niektóre licencje Open Source mogą narzucać pewne ograniczenia dotyczące sposobu wykorzystania oprogramowania, co może wymagać dokładnej analizy i zrozumienia warunków licencji.
• Możliwość nadużyć. Otwartość kodu źródłowego może być zarówno zaletą, jak i wadą, ponieważ umożliwia np. potencjalnym hakerom dostęp do wrażliwych informacji.
• Konieczność zarządzania społecznością. Projekty Open Source często wymagają zarządzania aktywną społecznością programistów, co może być czasochłonne i wymagać zaangażowania dodatkowych zasobów.
• Ryzyko fragmentacji. Ze względu na swobodę modyfikacji kodu źródłowego istnieje ryzyko fragmentacji projektu, co może prowadzić do powstania wielu różnych wersji oprogramowania, trudnych do zarządzania i utrzymania.
• Brak automatycznych aktualizacji oprogramowania.

Jak wybrać odpowiednią licencję Open Source dla projektu?

Przed wyborem odpowiedniej licencji open source dla Twojego projektu, warto zastanowić się:

• Jaka jest Twoja wizja projektu? Zastanów się, jakie są Twoje cele związane z projektem oraz jak chcesz, aby oprogramowanie było wykorzystywane i rozpowszechniane przez innych.
• Jakie są Twoje preferencje dotyczące dostępności kodu źródłowego? Zdecyduj, czy chcesz, aby Twój kod źródłowy był dostępny publicznie dla wszystkich, czy może preferujesz zachowanie pewnej kontroli nad jego dystrybucją.
• Czy chcesz, aby projekt był otwarty dla współpracy społecznościowej? Jeśli chcesz, aby Twój projekt był rozwijany przez społeczność programistów, warto wybrać licencję, która promuje otwartość i współpracę.
• Czy zależy Ci na tym, aby użytkownicy mogli modyfikować i rozpowszechniać oprogramowanie na własnych warunkach? Zastanów się, czy chcesz, aby użytkownicy mieli swobodę modyfikowania i rozpowszechniania Twojego oprogramowania bez konieczności stosowania tych samych warunków licencyjnych.
• Czy chcesz, aby Twoje oprogramowanie było wykorzystywane w komercyjnych projektach? Warto rozważyć, czy chcesz umożliwić korzystanie z Twojego oprogramowania w projektach komercyjnych i czy licencja open source, którą wybierzesz, będzie to umożliwiała.
• Jakie są Twoje obawy dotyczące odpowiedzialności i bezpieczeństwa? Przyjrzyj się warunkom licencji dotyczącym odpowiedzialności, bezpieczeństwa i gwarancji, aby upewnić się, że są one zgodne z Twoimi oczekiwaniami.
• Czy chcę, aby Twoje oprogramowanie było używane w innych projektach? Jeśli chcesz, aby Twoje oprogramowanie było używane w innych projektach jako np. komponent, warto wybrać licencję, która pozwala na integrację z innymi projektami.
• Czy chcesz, aby zmiany dokonywane w moim kodzie były udostępniane z powrotem społeczności? Jeśli tak, warto wybrać licencję typu copyleft.
• Czy stosujesz inne licencje open source? Należy pamiętać, że nie wszystkie licencje open source są ze sobą kompatybilne, warto to wcześniej zweryfikować.

Nie bez znaczenia pozostaje też fakt, że, jeżeli udostępniasz swój projekt jako pracownik firmy – korzystanie z open source może okazać się niemożliwe lub konieczna będzie zgoda pracodawcy. Podobnie zresztą w umowach b2b, gdzie np. oświadczasz, że jesteś twórcą wszystkiego, co tworzysz w ramach umowy i możesz przenieść do tego całość majątkowych praw autorskich.

W takim przypadku pamiętaj o zmianie swojego oświadczenia w umowie, poprzez wskazanie, że korzystasz w określonym zakresie z licencji open source i zleceniodawca będzie mógł z tego elementu korzystać na warunkach określonych tą licencją.

W przypadku wątpliwości w wyborze licencji warto zapoznać się szerzej z opcjami, udostępnionymi tutaj: https://choosealicense.com/.

Pamiętaj, że zmiana licencji w trakcie projektu nie jest niemożliwa (z zastrzeżeniem tego, co zostało już „wypuszczone” na określonej licencji open source), ale może okazać się skomplikowana. Zresztą, czym innym jest zmiana licencji na kompatybilną na nowe „wydania”, a czym innym ponowne licencjonowanie wszystkich istniejących kontrybucji. Jeżeli np. twoja obecna licencja jest licencją typu copyleft i nie jesteś jedynym właścicielem praw autorskich, nie możesz po prostu zmienić licencji swojego projektu na np. MIT.

Generalnie, w przypadku licencji permisywnej właściciele praw autorskich do projektu wyrazili z wyprzedzeniem zgodę na zmianę licencji. Dlatego pamiętaj, żeby dobrze zastanowić się nad doborem odpowiedniej licencji dla Twojego projektu już na początku.

Prawa autorskie w projekcie Open Source

Ważne. Dużo osób błędnie zakłada, że jeżeli określony kod jest wypuszczany na licencji Open Source to nie ma tutaj w ogóle praw autorskich. Pamiętajmy, że fakt udostępnienia oprogramowania na licencji open source nie oznacza, że jego twórca zrzeka się praw własności intelektualnej, to nadal jest licencja – a nie przeniesienie praw (!). Zresztą, licencje wymagają zachowania informacji o prawach autorskich.

Najpopularniejsze licencje Open Source

Poniżej przedstawiamy porównanie licencji Open Source (tych najpopularniejszych).

MIT

Naprawdę krótka i prosta licencja permisywna, wymaga jedynie zachowania informacji o prawach autorskich i licencji. Dzieła licencjonowane, modyfikacje i większe dzieła mogą być rozpowszechniane na innych warunkach i bez kodu źródłowego.

[table id=2 /]

Apache 2.0

Licencja permisywna, której główne warunki wymagają zachowania informacji o prawach autorskich i licencji. Współautorzy zapewniają wyraźne przyznanie praw patentowych. Dzieła licencjonowane, modyfikacje i większe dzieła mogą być rozpowszechniane na innych warunkach i bez kodu źródłowego.

[table id=3 /]

GNU General Public License v3.0

Silny copyleft, uprawnienia tej licencji są uwarunkowane udostępnieniem pełnego kodu źródłowego licencjonowanych dzieł i modyfikacji, które obejmują większe dzieła wykorzystujące licencjonowany utwór, w ramach tej samej licencji. Należy zachować informacje o prawach autorskich i licencjach. Współautorzy zapewniają wyraźne przyznanie praw patentowych.

[table id=4 /]

Licencje Open Source stanowią ważny element współczesnej społeczności programistycznej, zachęcając do otwartości, współpracy i innowacji. Jednakże, wymagają ostrożnego zarządzania i zrozumienia, aby maksymalnie wykorzystać korzyści płynące z tego modelu dystrybucji oprogramowania.

Sprawdź nasze usługi: Kancelaria Prawna Warszawa

Podstawowe pytanie, z jakim się spotykamy rejestrując naszym klientom znaki towarowe, to to, jaki typ znaku wybrać. Poniżej nasze notatki na ten temat, mamy nadzieję, że ułatwią wybór rodzaju ochrony.Ps. Wciąż można otrzymać bon refundujący opłaty za zgłoszenie znaku towarowego, więcej informacji mogą Państwo znaleźć tutaj: https://www.euipo.europa.eu/pl/discover-ip/sme-fund/how-to-apply oraz tutaj https://lawmore.pl/dofinansowanie/

Znak towarowy słowny a znak towarowy słowno-graficzny

Znak towarowy słowny

Znak towarowy słowny składa się wyłącznie z liter, cyfr, wyrazów, lub innych standardowych znaków alfanumerycznych bez żadnych elementów graficznych. Jego ochrona dotyczy samego ciągu znaków, niezależnie od sposobu ich prezentacji, a więc prawo ochronne takiego znaku dotyczy jego brzmienia i zapisu. Znak towarowy słowny jest uniwersalny i odporny na rebranding, umożliwiając łatwe dostosowanie marki do zmieniających się potrzeb bez konieczności rejestrowania nowego znaku

Opis znaku towarowego słowno-graficznego

Znak towarowy słowno-graficzny łączy elementy słowne (tekst) z elementami graficznymi (np. logo, specyficzne użycie kolorów, symbole). Ten rodzaj znaku towarowego oferuje bardziej specyficzną ochronę, dotyczącą dokładnego sposobu przedstawienia marki. Jednak jego zmiana w przypadku np. rebrandingu może wymagać zarejestrowania nowego znaku towarowego.

Plusy zgłoszenia znaku towarowego słownego:

Uniwersalność: Znak towarowy słowny jest chroniony niezależnie od jego graficznej prezentacji; oznacza to, że marka jest chroniona w każdym kontekście użycia, niezależnie od czcionki, koloru czy stylu.

Elastyczność: Znak towarowy słowny umożliwia łatwiejsze dostosowanie się do ewentualnych przyszłych zmian w identyfikacji wizualnej marki bez konieczności rejestrowania nowego znaku.

Ochrona domeny: Ułatwia ochronę nazwy marki jako domeny internetowej, ponieważ znak towarowy słowny bezpośrednio odnosi się do nazwy, którą można zarejestrować jako domenę.

Szeroki zakres ochrony: Zastrzeżenie znaku słowno-graficznego oferuje szeroką ochronę przed użyciem przez inne podmioty identycznych lub myląco podobnych znaków w odniesieniu do tych samych lub podobnych towarów i usług.

Znak towarowy słowny - przykłady: „Coca-Cola” jest chroniona przed użyciem przez inne podmioty nazw myląco podobnych, jak „Koka-Kola”, w odniesieniu do napojów.

Minusy zgłoszenia znaku towarowego słownego:

Ryzyko opisowości: Jeśli znak towarowy jest zbyt opisowy dla towarów lub usług, może zostać odrzucony przez urząd (o opisowości piszemy jeszcze kilka akapitów niżej).

Ograniczenia w odróżnianiu: Bez elementów graficznych, znak słowny może mieć trudności z wyróżnieniem się, szczególnie jeśli w danej branży istnieje dużo podobnych znaków towarowych słownych; dodatkowo, nie można powoływać się na zdolność odróżniającą i odróżnianie od innych znaków towarowych w warstwie graficznej, co może być przeszkodą w rejestracji

Plusy zgłoszenia znaku słowno-graficznego:

Wzmocnienie odróżniającego charakteru: Dodanie elementu graficznego może pomóc w odróżnieniu marki, zwłaszcza gdy element słowny jest słabo odróżniający.

Atrakcyjność wizualna: Znak towarowy słowno-graficzny może przyciągać uwagę i być bardziej zapamiętywany przez konsumentów dzięki unikalnej kombinacji słów i grafiki.

Łatwiejsza ochrona w pewnych branżach: Dla niektórych sektorów, gdzie identyfikacja wizualna ma kluczowe znaczenie, znak towarowy słowno-graficzny może lepiej służyć ochronie marki.

Przykłady: kombinacja słowa „Nike” z charakterystycznym „swoosh” czyni markę natychmiast rozpoznawalną i zapamiętywaną

Minusy zgłoszenia znaku słowno-graficznego:

Skomplikowanie rebrandingu: Zmiany w identyfikacji wizualnej marki mogą wymagać zarejestrowania nowego znaku towarowego; z kolei nie zawsze będzie to możliwe, np. jeżeli na rynku w międzyczasie pojawi się więcej podobnych znaków towarowych.

Ograniczona ochrona w niektórych kontekstach: Poza domenami internetowymi, znak słowno-graficzny może być mniej skuteczny w sytuacjach, gdzie komunikacja marki odbywa się głównie przez tekst, na przykład w niektórych formach reklamy cyfrowej, gdzie ograniczenia techniczne uniemożliwiają efektywne wykorzystanie elementów graficznych.

Trudności w ochronie: Może być trudniejszy do ochrony w przypadku, gdy konkurencja używa podobnego elementu słownego w innej konfiguracji graficznej. Ponadto, w sytuacjach, gdzie istotne są tylko tekstowe warianty komunikacji, takie jak wyszukiwanie w internecie czy marketing w mediach społecznościowych, znak słowno-graficzny może nie oferować tak bezpośredniej ochrony jak znak słowny.

Krótko mówiąc, wybór między znakiem słownym a słowno-graficznym powinien być podyktowany strategią marki, docelowymi kanałami komunikacji i planowaną linią ochrony praw własności intelektualnej. Czasami decyzja o wyborze znaku towarowego słownego lub słowno-graficznego może być podobna do decyzji pomiędzy wzorem przemysłowym a znakiem towarowym, gdzie każdy typ oferuje odmienną formę ochrony i zastosowanie w prawie własności intelektualnej.

Czasami jednak nie będziemy mieli takiego wyboru ze względu na opisowość znaku. Czyli w jakich sytuacjach?

Opisowość znaku

Opisowość znaku towarowego (tak przyjmijmy na potrzeby tego newslettera) odnosi się do sytuacji, gdy znak opisuje charakter, cechy, jakość, ilość, przeznaczenie, wartość, pochodzenie geograficzne, czas produkcji towarów lub świadczenia usług lub inne cechy bezpośrednio związane z nimi. Opisowe znaki towarowe są z reguły trudne do zarejestrowania, ponieważ prawo wymaga, aby znaki towarowe służyły jako identyfikatory źródła towarów lub usług jednego przedsiębiorstwa i odróżniały je od towarów lub usług innych przedsiębiorstw.

Rejestracja znaku słowno - graficznego

Urzędy patentowe i urzędy ds. własności intelektualnej, takie jak EUIPO, zazwyczaj odrzucają zgłoszenia znaków towarowych, które są zbytnio opisowe, ponieważ takie znaki powinny pozostać dostępne dla ogółu, aby móc swobodnie używać ich w celu opisu własnych towarów lub usług. Aby znak mógł zostać zarejestrowany, musi posiadać tzw. zdolność odróżniającą, czyli musi być w stanie identyfikować produkty lub usługi jednego przedsiębiorcy jako pochodzące od niego, a nie od innych przedsiębiorców.

W sytuacji opisowości znaku pozostaje nam zarejestrować znak słowno-graficzny.

Co daje lepszą ochronę?

KryteriumZnak towarowy słownyZnak towarowy słowno-graficznyDefinicjaZnak składający się wyłącznie z wyrazów, liter, cyfr lub ich kombinacji bez żadnych elementów graficznych.Znak zawierający połączenie elementów słownych i graficznych, takich jak loga, symbole, specjalne czcionki.Zakres ochronyOchrona obejmuje wyłącznie brzmienie i zapis.Chroni specyficzne połączenie słów i grafiki. Brak ochrony nowego logo w przypadku tzw. rebrandinguElastyczność użyciaBardzo elastyczny, ponieważ ochrona dotyczy samej nazwy niezależnie od jej stylizacji.Mniej elastyczny, ponieważ zmiana elementu graficznego lub stylu może wymagać nowej rejestracji.Zakres odróżnianiaOdróżnianie opiera się na unikalności słów i ich sekwencji.Odróżnianie opiera się na unikalnej kombinacji tekstów i grafik, co może zapewniać szerszą ochronę.ZastosowanieIdealny dla firm, które planują używać swojej nazwy w różnych kontekstach słownych.Idealny dla marek, które chcą silnie kojarzyć swój produkt lub usługę z określonym obrazem lub stylem.Rejestracja znakuProces rejestracji obejmuje formalne złożenie wniosku, który musi zawierać reprezentację znaku oraz listę towarów i usług, które mają być nim oznaczone. Rejestracja zależy od spełnienia wymogów dotyczących unikalności i różnorodności.Proces jest podobny, ale wymaga dodatkowej dokumentacji dotyczącej specyficznych elementów graficznych. Może to obejmować udowodnienie, że elementy graficzne same w sobie są unikalne i odróżniające się od innych już istniejących znaków na rynku.

Samo Prawo własności przemysłowej pozostawia otwarty katalog oznaczeń, które mogą zostać zarejestrowane jako znaki towarowe (mogą to być np. hologramy, multimedialne).

Startupy, niezależnie od ich branży, formy prawnej czy wielkości, od samego początku stają przed koniecznością przestrzegania Ogólnego Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO). RODO dotyczy każdego przedsiębiorcy, który w ramach swojej działalności gospodarczej przetwarza dane osobowe, co obejmuje szereg czynności od zbierania, przez przetwarzanie, aż po przechowywanie informacji identyfikujących osobę fizyczną.

Poznaj ofertę: Obsługa prawna dla startupów

Co oznacza przetwarzanie danych osobowych w kontekście startupu?

Dla wielu startupów, które często korzystają z technologii cyfrowych, takich jak aplikacje mobilne, e-commerce czy usługi internetowe, przetwarzanie danych osobowych jest nieodłącznym elementem ich działalności. Dane te mogą być pozyskiwane przez formularze kontaktowe na stronie internetowej, rejestracje użytkowników czy nawet przez samo użytkowanie aplikacji mobilnej. Niezależnie od tego, czy dane są wykorzystywane regularnie, czy okazjonalnie, każda taka działalność podlega pod przepisy RODO.

Kluczowe zasady RODO, które każdy startup powinien znać:

• Zasada legalności, rzetelności i przejrzystości - Dane osobowe powinny być przetwarzane legalnie, rzetelnie i w sposób zrozumiały dla osób, których dotyczą. To oznacza konieczność posiadania jasnej i legalnej podstawy do przetwarzania danych oraz informowania osób o sposobie i celu ich wykorzystania.
• Ograniczenie celu - Dane osobowe mogą być zbierane wyłącznie w konkretnym, wyraźnie określonym i legalnym celu. Nie wolno ich przetwarzać w sposób niezgodny z tymi celami.
• Minimalizacja danych - Należy zbierać tylko te dane, które są absolutnie niezbędne do realizacji określonych wcześniej celów.
• Dokładność - Dane muszą być dokładne i na bieżąco aktualizowane. Należy podjąć wszelkie rozsądne kroki, aby usunąć lub sprostować dane, które są nieprawidłowe.
• Ograniczenie przechowywania - Dane osobowe powinny być przechowywane tylko przez czas niezbędny do realizacji celu, dla którego zostały zgromadzone.
• Integralność i poufność - Dane osobowe muszą być przetwarzane w sposób zapewniający odpowiedni poziom bezpieczeństwa, włączając ochronę przed nieuprawnionym lub nielegalnym przetwarzaniem, przypadkową utratą, zniszczeniem lub uszkodzeniem.
• Rozliczalność - Administrator danych jest odpowiedzialny za przestrzeganie zasad RODO i musi być w stanie wykazać, że je przestrzega.

Dlaczego warto zwrócić uwagę na RODO na wczesnym etapie rozwoju startupu?

Przestrzeganie RODO nie tylko chroni przed ryzykiem wysokich kar finansowych, ale także buduje zaufanie i pozytywny wizerunek marki w oczach klientów i partnerów biznesowych. Wdrożenie zasad ochrony danych osobowych od początku działalności pozwala na uniknięcie błędów, które mogłyby później kosztować dużo czasu i zasobów.

Sprawdź nasze usługi: Kancelaria Prawna Warszawa

EULA (End User License Agreement) – umowa licencyjna, przeznaczona dla użytkownika końcowego, czy inaczej również umowa licencyjna oprogramowania to dokument, który wiele osób pomija przy instalacji oprogramowania na swoich komputerach czy urządzeniach mobilnych. Warto przyjrzeć się bliżej, co tak naprawdę zawiera. Jest to istotne nie tylko z perspektywy użytkownika, ale również podmiotu zainteresowanego wdrożeniem określonego rozwiązania licencyjnego dla swojego programu.

Poznaj ofertę: obsługa prawna startup

Prawa autorskie i licencje oprogramowania

EULA mówi nam wprost, że własność intelektualna do programu należy do licencjodawcy (zwykle po prostu producenta), a w ramach dokumentu udzielana jest licencja. Stąd program nie jest sprzedawany, a płacimy za korzystanie z niego na określonych przez licencjodawcę zasadach.

Z uwagi na to, że EULA jest bardziej wzorcem umowy, to licencja, którą dostajemy jest licencją niewyłączną (bo przecież również inni użytkownicy „otrzymują” taką samą), zwykle będzie też nieprzenaszalna i ograniczona we wskazanym w EULA zakresie. Niekiedy w zależności od wybranej wersji programu, licencje te mogą się różnic (na czas nieoznaczony, oznaczony etc.).

Warunki korzystania z oprogramowania

Zobowiązania użytkownika w umowie licencyjnej to de facto warunki korzystania z programu. To właśnie tutaj określane są zasady, których musi przestrzegać użytkownik, aby móc z niego legalnie korzystać. Często są to informacje dotyczące tego, w jakim celu można używać programu, tj. czy jest on przeznaczony tylko do użytku osobistego czy też komercyjnego, czy można go modyfikować, udostępniać innym etc.

Dodatkowo, w EULA znajdziemy zasady użytkowania programu, które mówią nam, że licencja np. uprawnia do zainstalowania i używania jednej kopii programu na jednym urządzeniu, jakie inne działania są dozwolone, a jakie są zabronione podczas korzystania z oprogramowania.

Ograniczenia odpowiedzialności i brak gwarancji

Nie można również pominąć ograniczeń odpowiedzialności licencjodawcy. Mogą to być ograniczenia kwotowe, ale też wyłączenie odpowiedzialności za określone zdarzenia będące poza kontrolą licencjodawcy.

Oczywiście wszystko w granicach dozwolonych przez obowiązujące prawo. Ponadto, w EULA licencjodawca oświadcza często, że dostarcza program na zasadzie „as is”, czyli w tej konkretnej postaci, w jakiej został stworzony i nie udziela żadnych gwarancji. Oczywiście nie wyklucza to przypadków, gdy licencjodawcy też w ramach bogatszych pakietów udzielają dodatkowych usług wsparcia (usuwania awarii itp.).

Zgoda użytkownika na warunki licencji

Zwykle zgoda na zasady użytkowania programu określone w EULA następuje poprzez przystąpienie do korzystania i instalację programu lub po prostu kliknięcie przycisku typu „accept” itp. Pamiętajmy zatem, że zawsze warto poświęcić chwilę na zapoznanie się z jego zawartością, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek w przyszłości. Zwróćmy też uwagę na możliwości zakończenia umowy i zasady rozliczenia z tym związane.

Przeczytanie lub uzyskanie kopii umowy licencyjnej dla konkretnego oprogramowania może być różne w zależności od sposobu, w jaki otrzymałeś oprogramowanie. Może to być w trakcie instalacji programu, a następnie w folderze instalacyjnym, na stronie internetowej producenta czy dodatkowo poprzez obsługę klienta.

Ograniczenia korzystania z programu

EULA często zawiera także informacje dotyczące ograniczeń w korzystaniu z programu. Mogą to być np. te dotyczące liczby urządzeń, na których można zainstalować oprogramowanie, czy te dotyczące zakazu podejmowania określonych działań, np. zakaz kopiowania lub dystrybucji programu bez zgody licencjodawcy, wykorzystywanie oprogramowania niezgodnie z prawem, zakaz odtwarzania kodu źródłowego etc. Jeżeli użytkownik jest zainteresowany szerszą licencją (np. w ramach kilku stanowisk) to często licencjodawcy oferują określone pakiety "skrojone" bardziej pod organizacje, umożliwiające rozszerzenie tego zakresu.

Każde naruszenie postanowień EULA, w szczególności praw do programu jest naruszeniem umowy (a niekiedy i przepisów prawa) i w zależności od charakteru naruszenia może uprawniać licencjodawcę do podjęcia określonych działań (od rozwiązania umowy po dochodzenie określonych roszczeń na drodze postępowania sądowego).

Pamiętajmy, że „EULA - umowa licencyjna” nie ma jako takiej definicji prawnej, jest po prostu umową licencyjną (i w tym zakresie można się posiłkować przepisami prawa), w związku z tym jej postanowienia mogą się różnić, co wynika zwykle ze specyfiki danego programu i przyjętego przez licencjodawcę modelu biznesowego, w tym licencyjnego.

Sprawdź nasze usługi: Kancelaria Prawna Warszawa

Akcje są udziałami własności w spółkach akcyjnych, które reprezentują prawa do części zysków firmy oraz mają wpływ na decyzje korporacyjne przez głosowanie w walnych zgromadzeniach. Dokładna analiza Spółki, w której nabywane są akcje i profesjonalne doradztwo są kluczowe w celu zminimalizowania ryzyka i optymalizacji potencjalnych korzyści z inwestycji.

Poznaj ofertę: obsługa prawna dla startupów

Jak nabyć udziały w spółce akcyjnej?

Akcje w spółce akcyjnej można nabyć na kilka sposobów. W zależności od tego czy mamy do czynienia ze spółką publiczną (notowaną na giełdzie lub dopuszczone do alternatywnego obrotu) czy spółką akcyjną, która jest spółką niepubliczną (prywatną). Nabywanie może nastąpić w ramach zakupu akcji na giełdzie papierów wartościowych, gdzie spółka jest publicznie notowana. Alternatywnie, akcje można nabyć bezpośrednio od spółki w ramach emisji prywatnej lub nabycia akcji od innego akcjonariusza.

Inwestowanie w akcje spółek akcyjnych

Wymaga od inwestora dogłębnej analizy finansowej oraz prawnej spółki. Warto zwrócić uwagę na statut spółki, który może zawierać ograniczenia dotyczące zbywalności akcji, jak również na dane finansowe spółki oraz zlecić przeprowadzenie badania due dilligence.

Proces nabywania akcji w spółce

Zasadniczo, nabycie akcji staje się skuteczne z chwilą dokonania odpowiedniego wpisu w rejestrze akcjonariuszy. Proces ten obejmuje formalne zarejestrowanie zmiany właściciela akcji, co jest konieczne do uzyskania pełni praw akcjonariusza.

• Negocjacje: Cena i warunki transakcji są ustalane bezpośrednio między kupującym a sprzedającym, powinny zawsze odpowiadać wartości rynkowej.
• Przeniesienie własności: W przypadku akcji imiennych, transakcja wymaga przeniesienia tytułu własności i odpowiedniego wpisu w rejestrze akcjonariuszy.
• Zgoda spółki: Statut może uzależnić przeniesienie akcji od zgody spółki.

Przewodnik po nabywaniu akcji w spółce

• Rozpoznanie spółki i analiza finansowa: Pierwszym krokiem w procesie nabywania akcji jest dogłębna analiza spółki. Zbierz jak najwięcej informacji o jej kondycji finansowej, modelu biznesowym, zarządzie oraz perspektywach wzrostu. Analiza taka może wymagać dostępu do sprawozdań finansowych spółki oraz innych dokumentów korporacyjnych.
• Negocjacje i ustalenia warunków transakcji: Po pozytywnej ocenie spółki następuje etap negocjacji warunków transakcji. W tym momencie określane są kluczowe aspekty, takie jak cena za akcję, liczba akcji do nabycia oraz inne istotne warunki umowy. Warto, aby w tej fazie wsparcia udzielił doświadczony doradca finansowy lub prawnik.
• Zawarcie umowy sprzedaży: Kolejnym krokiem jest formalne zawarcie umowy sprzedaży akcji. Umowa ta powinna być szczegółowo opracowana i zawierać wszystkie istotne postanowienia, które były przedmiotem negocjacji. Ważne, aby dokument ten precyzyjnie określał prawa i obowiązki obu stron.
• Wpis do rejestru akcjonariuszy: Zgodnie z obowiązującym prawem, zasadą jest, że nabycie akcji staje się skuteczne z chwilą wpisu nabywcy do rejestru akcjonariuszy (mamy jednak od tego kilka wyjątków). Dowodem posiadania akcji jest wpis w rejestrze akcjonariuszy prowadzony przez dom maklerski lub bank albo zapis akcji na rachunku papierów wartościowych (dla akcji zarejestrowanych w depozycie papierów wartościowych prowadzonym przez KDPW). Wpis do rejestru jest decydujący dla uzyskania statusu akcjonariusza i uprawnia do korzystania z praw z akcji, takich jak prawo do dywidendy czy głosu na walnym zgromadzeniu.
• Obligacje związane z transakcją: Po dokonaniu wpisu warto również zwrócić uwagę na obowiązki informacyjne, które mogą wynikać z posiadania akcji, szczególnie jeśli chodzi o dużych akcjonariuszy w niepublicznych spółkach. W niektórych przypadkach przepisy mogą nakładać na akcjonariuszy obowiązek informowania spółki o zmianach w zakresie posiadanych akcji.
• Długoterminowe relacje i obserwacja spółki: Jako akcjonariusz, powinieneś utrzymywać regularny kontakt ze spółką i monitorować jej działalność. Uczestnictwo w walnych zgromadzeniach oraz śledzenie informacji o spółce pomoże w efektywnym zarządzaniu inwestycją.
• Rejestracja akcji i prawa akcjonariusza: Akcje nabyte lub otrzymane w inny sposób muszą być zarejestrowane w rejestrze akcjonariuszy, co jest niezbędne do formalnego uzyskania statusu akcjonariusza i związanych z tym praw, takich jak prawo do dywidendy czy uczestnictwo w walnych zgromadzeniach. Rejestr ten prowadzony jest w formie elektronicznej i zawiera pełne dane o akcjonariuszach oraz historię transakcji akcji.
• Przeniesienie akcji i zarządzanie: Przeniesienie akcji, szczególnie imiennych, może wymagać zgody spółki. Proces ten, wraz z odpowiednimi ograniczeniami, musi być zgodny z postanowieniami w statucie spółki.
• Wartość akcji i dywidendy: Wartość akcji spółki może zmieniać się w zależności od wyników finansowych spółki oraz sytuacji rynkowej. Akcjonariusze mają prawo do dywidendy, która jest wypłacana z zysków spółki, proporcjonalnie do ilości posiadanych akcji.

Jak nabyć udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Polsce?

Nabycie udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) to istotny krok dla przedsiębiorców pragnących wejść w struktury danej firmy lub rozszerzyć swoje portfele inwestycyjne. Proces ten obejmuje szereg ważnych kwestii prawnych, finansowych i strategicznych, które wymagają dokładnego rozpatrzenia.

Kto może nabyć udziały?

• Osoby fizyczne: Muszą być pełnoletnie i mieć pełną zdolność do czynności prawnych. Ograniczenia mogą dotyczyć osób pozbawionych praw publicznych.
• Osoby prawne: Spółki, stowarzyszenia, fundacje i inne jednostki mogą nabywać udziały, które są reprezentowane przez ich organy, takie jak zarząd.
• Cudzoziemcy: Generalnie mogą nabywać udziały bez większych ograniczeń, jednak w niektórych sektorach (np. obronność, media) mogą występować specyficzne ograniczenia.
• Ograniczenia umowne. Istniejące umowy spółki lub umowy udziałowców mogą wprowadzać pewne ograniczenia w zakresie sprzedaży albo nabywania udziałów przez obecnych lub potencjalnych udziałowców. Mogą to być na przykład klauzule praw pierwszeństwa zakupu dla obecnych udziałowców czy też ograniczenia w zakresie sprzedaży udziałów osobom trzecim.
• Ograniczenia ustawowe. W pewnych specyficznych branżach, ustawodawstwo może wprowadzać ograniczenia w zakresie własności udziałów przez pewne podmioty czy osoby.

Inwestowanie w udziały spółek z o.o.

Kupno udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością jest procesem, w którym prawa do tych udziałów są transferowane od sprzedającego do kupującego. To przemieszczenie praw własności umożliwia realizację różnorodnych celów biznesowych i osobistych, które mogą znacząco wpłynąć na struktury zarządzania i finansowanie przedsiębiorstw.

Czynniki wpływające na decyzję o zakupie:

• Realizacja zysków inwestycyjnych: Podstawowym celem zakupu udziałów jest osiągnięcie korzyści finansowych. Inwestorzy często wybierają spółki z potencjałem wzrostu wartości lub tych, które regularnie wypłacają dywidendy.
• Uzyskanie kontroli nad firmą: Nabywając znaczną część udziałów, inwestor może zyskać wpływ na kluczowe decyzje zarządcze w spółce, co daje mu możliwość kształtowania strategii firmy.
• Strategiczne planowanie biznesowe: Firmy nabywają udziały innych przedsiębiorstw, aby realizować cele takie jak ekspansja, dywersyfikacja oferty czy konsolidacja rynku. Pozwala to na lepsze wykorzystanie zasobów i dostęp do nowych technologii.
• Tworzenie synergii: Integracja z innymi firmami przez zakup udziałów może prowadzić do większej efektywności operacyjnej i obniżenia kosztów działalności.
• Zapobieganie przejęciom: Inwestycja w udziały może być obroną przed potencjalnym przejęciem firmy przez konkurencję, zabezpieczając jej niezależność.
• Dywersyfikacja portfela inwestycyjnego: Inwestorzy indywidualni często kupują udziały w różnych spółkach, aby zredukować ryzyko inwestycyjne i zwiększyć stabilność swoich inwestycji.
• Motywacje osobiste lub emocjonalne: Decyzje o zakupie udziałów bywają podyktowane osobistymi powiązaniami z daną firmą, marką, czy zarządem, lub wynikają z lojalności wobec marki.
• Spekulacja: Zakup z myślą o szybkim zbyciu przy wzroście wartości to strategia niektórych inwestorów, którzy liczą na krótkoterminowe zyski.
• Ochrona interesów biznesowych: Dla dostawców, klientów czy partnerów strategicznych, posiadanie udziałów w firmie może stanowić zabezpieczenie ich interesów biznesowych i stabilizację współpracy.

Jak kupić udziały w firmie?

Proces zakupu udziałów w spółce z o.o. rozpoczyna się od znalezienia odpowiedniej spółki lub właściciela udziałów zainteresowanych ich sprzedażą. Można poszukiwać ofert wśród spółek bezpośrednio, korzystać z platform online skupiających oferty sprzedaży gotowych spółek, czy też poprzez kontakt z firmami pośredniczącymi.

• Analiza due diligence: Przed zakupem udziałów konieczne jest przeprowadzenie szczegółowej analizy spółki, znanej jako due diligence. Obejmuje ona weryfikację finansów, zobowiązań, kontraktów, a także innych istotnych aspektów działalności spółki. Celem jest upewnienie się, że spółka nie posiada ukrytych problemów, które mogłyby wpłynąć na wartość inwestycji.
• Negocjacje: Na podstawie zgromadzonych informacji przystępujesz do negocjacji warunków zakupu udziałów. Celem jest nie tylko uzyskanie możliwie najlepszej ceny, ale również innych korzyści, takich jak np. uprawnienia osobiste.
• Sporządzenie umowy: Kiedy warunki transakcji zostaną ustalone, konieczne jest sporządzenie umowy przeniesienia udziałów, co w Polsce musi odbyć się w umowie z podpisem notarialnie poświadczonym. Taki akt zapewnia legalność i ważność umowy.
• Dokonanie zapłaty :Zgodnie z umową, zapłata za udziały zwykle jest realizowana przez przelew bankowy. Kwota i sposób płatności powinny być jasno określone w umowie.
• Rejestracja zmian w KRS: Po zakończeniu transakcji należy zgłosić odpowiednie zmiany w Krajowym Rejestrze Sądowym, co formalizuje przeniesienie udziałów na nowego właściciela. Wymagane jest dostarczenie odpowiednich dokumentów oraz informacji o zmianach w strukturze spółki.
• Uregulowanie opłat i podatków: Ważne jest, aby wszystkie opłaty notarialne i podatkowe związane z transakcją zostały uregulowane zgodnie z obowiązującymi przepisami.
• Otrzymanie dokumentów: Po zakończeniu całego procesu, kupujący powinien otrzymać od notariusza komplet dokumentów potwierdzających prawo własności udziałów.
• Wsparcie prawne: Zaleca się, aby cały proces zakupu udziałów był nadzorowany przez doświadczonego prawnika specjalizującego się w prawie spółek. Prawnik może zapewnić, że wszystkie aspekty transakcji są prawidłowo adresowane, minimalizując ryzyko i zwiększając bezpieczeństwo prawne inwestycji.

Przeniesienie udziałów w spółce z o.o.

Przeniesienie udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością wymaga spełnienia określonych zasad i ograniczeń. Proces ten odbywa się na podstawie umowy, z podpisem notarialnie poświadczonym, i musi być zgłoszony do Krajowego Rejestru Sądowego. Istotne są też zgody wspólników oraz przestrzeganie ewentualnych ograniczeń wynikających z umowy spółki. Nieprzestrzeganie tych zasad może skutkować nieważnością transakcji lub odpowiedzialnością za zobowiązania spółki. W związku z tym zalecane jest korzystanie z profesjonalnego doradztwa prawnego dla startupów.

Już od prawie trzech lat w Polsce funkcjonuje całkowicie nowy typ spółki- prosta spółka akcyjna (PSA). Obecnie mamy prawie 2500 PSA i można zauważyć tendencje wzrostową w ilości nowych PSA (na koniec 2022 mieliśmy około 1200 takich podmiotów).

PSA w swoim założeniu stanowi odpowiedź na postulaty dynamicznie rozwijającego się rynku start-up’ów i różne bolączki związane ze stosowaniem dotychczasowych form spółek kapitałowych: spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, która jest relatywnie prosta, ale ma zbyt dużo cech spółki osobowej, która utrudnia funkcjonowanie w zmieniającym się rynku inwestycyjnym oraz spółki akcyjnej, która jest zbyt skomplikowana i droga w obsłudze, żeby swobodnie mogło ją udźwignąć młode przedsiębiorstwo.

W niniejszym artykule chciałabym przybliżyć z temat prostej spółki akcyjnej, aktualizując tym samym artykuł z 17 lipca 2019 roku. Jak uprzednio, nie jest to kompendium dogłębnie opisujące sposób funkcjonowania prostej spółki akcyjnej, ani komentarz do kodeksu spółek handlowych. A raczej opis istotnych kwestii, które mogą zainteresować uczestników ekosystemu startupowego – zarówno same startupy, jak również inwestorów.

Co nowego w prostej spółce akcyjnej?

KAPITAŁ AKCYJNY

Podstawową cechą, odróżniającą PSA od innych spółek kapitałowych oraz spółki komandytowo-akcyjnej jest brak kapitału zakładowego. Zastąpiono go kapitałem akcyjnym, będącym z jednej strony podobnym tworem, co kapitał zakładowy, a z drugiej – zupełnie innym.

Akcje nie stanowią bowiem części kapitału akcyjnego (jak można by wnioskować na podstawie jego nazwy). Kapitał akcyjny jest kapitałem podstawowym spółki, który nie dzieli się na akcje. Wysokość kapitału akcyjnego nie jest określana w umowie spółki. Do zmian wysokości kapitału akcyjnego nie stosuje się przepisów o zmianie umowy spółki. Oznacza to, że kapitałowi akcyjnemu nie możemy przypisać cechy stałości, co wiąże się też z tym, że mamy brak zakazu zwrotu wkładów i stosunkowo znaczną swobodę w zakresie wypłaty środków kapitału akcyjnego (KSH wprowadza nam tutaj pewne ograniczenia o, których mowa poniżej).

Minimalna wysokość kapitału akcyjnego to 1 złoty – i w takiej wysokości wystarczy go wnieść przy zakładaniu spółki. Ograniczenie kwoty gwarancyjnej mają potencjalnym wierzycielom rekompensować obowiązkowe wpłaty z wypracowanego zysku oraz wymóg przeprowadzania postępowania konwokacyjnego przy wypłatach z kapitału akcyjnego przekraczających 5% sumy zobowiązań spółki wynikającej z zatwierdzonego sprawozdania finansowego za ostatni rok obrotowy.

WYPŁATY Z KAPITAŁU AKCYJNEGO

PSA rozluźnia nieco reżim dokonywania wypłat na rzecz akcjonariuszy, znany z innych spółek kapitałowych, z uwagi na możliwość nie tylko dokonywania podziału zysku (czyli dywidendy), ale również wypłat z kapitału akcyjnego. W zakresie dywidendy w zasadzie nie ma wielkich odstępstw w stosunku do znanych już modeli spółek kapitałowych.

Zupełnie inaczej sprawa ma się, jeśli chodzi o wypłaty z kapitału akcyjnego. Jest to nowa procedura, której wprowadzenie było możliwe z uwagi na większą płynność kapitału akcyjnego. Do dokonania wypłaty z kapitału akcyjnego konieczny jest wpis w rejestrze, choć przepisy regulujące wzywanie wierzycieli i postępowanie konwokacyjne stosuje się dopiero w momencie wypłaty przekraczającej 5% wartości zobowiązań wykazanych w ostatnim sprawozdaniu finansowym spółki, a także nie może prowadzić do utraty przez spółkę (w normalnych okolicznościach) zdolności do wykonywania wymagalnych zobowiązań pieniężnych w terminie 6 miesięcy od dnia dokonania wypłaty. W pozostałym zakresie wypłata jest w zasadzie wolna od ograniczeń.

UPRZYWILEJOWANIA GŁOSOWE

PSA wprowadza dwie ciekawe zmiany dotyczące uprzywilejowania akcji w zakresie głosowania. Zniknął, znany ze spółki z o.o. czy spółki akcyjnej, limit głosów na akcje/udziały, teoretycznie więc na jedną akcję może przypadać nieograniczona liczba głosów, co wydaje się jednak mocno kontrowersyjne w kontekście ustawowej zasady równouprawnienia akcjonariuszy/wspólników.

Ponadto, mamy tzw. „akcje założycielskie” (nazwa jest o tyle myląca, że mogą być one emitowane również później, po utworzeniu spółki i przyznane innym akcjonariuszom niż pierwotni założyciele). Inkorporują one uprawnienie ich posiadaczy o treści zbliżonej do powszechnego na rynku VC mechanizmu antyrozwodnieniowego (anti-dilution), który w tym przypadku służy jednak nie zachowaniu udziału w kapitale spółki, ale zachowaniu prawa głosu.

Mechanizm ten działa w ten sposób, że uprawnieni z akcji założycielskich automatycznie, z każdą nową emisją akcji, uzyskują tyle nowych głosów, przypadających na istniejące akcje założycielskie, ile potrzebne jest, by ten uprawniony zachował tę samą wartość procentową głosów, jaką miał przed tą nową emisją.

Przykład: w spółce jest 100 akcji, w tym 51 założycielskich, które odpowiadają 51% głosów na walnym zgromadzeniu – na każdą akcję w spółce przypada jeden głos. Wszystkie akcje założycielskie posiada założyciel. Po pewnym czasie wyemitowane zostaje kolejne 100 zwykłych akcji, które nabywa akcjonariusz inny niż ten założyciel (np. nowy inwestor). W konsekwencji, bez konieczności dokonywania jakichkolwiek czynności przez spółkę czy akcjonariuszy, założyciel zachowuje prawo do 51% głosów, ale ponieważ zwiększyła się liczba akcji w Spółce, na każdą z akcji założycielskich należących do założyciela, przypada teraz nie 1, ale 2 głosy.

MODEL MONISTYCZNY

Wykonywanie funkcji zarządczych i nadzorczych w PSA może odbywać się albo w tradycyjnym modelu dualistycznym (zarząd + rada nadzorcza), albo w modelu monistycznym (rada dyrektorów).

Nie jest to pierwszy raz w naszym porządku prawnym, kiedy dostępny jest monistyczny model ładu korporacyjnego, dotąd jednak dostępny wyłącznie w ekstremalnie nie popularniej spółce europejskiej (obecnie zarejestrowanych w Polsce jest mniej niż 10 takich spółek), której założenie jest jeszcze bardziej problematyczne, niż spółki akcyjnej. Czym się on charakteryzuje? Zakłada istnienie (poza walnym zgromadzeniem) jednego organu spółki – znanej z systemów anglosaskich rady dyrektorów, która ma jednocześnie spełniać funkcje zarządcze i nadzorcze, co, w założeniu pozwala na nieco bardziej elastyczne delegowanie tych kompetencji, niż ma to miejsce w tradycyjnym modelu z zarządem oraz radą nadzorczą.

Rada dyrektorów składa się z dyrektorów wykonawczych (executive officers) oraz niewykonawczych (non-executive), w zależności od wewnętrznych regulacji spółki. Dyrektorzy niewykonawczy co do zasady sprawują stały nadzór nad działalnością spółki – ich uprawnienia w zasadzie odpowiadają tym, które przyznawane są radzie nadzorczej.

OBJĘCIE AKCJI ZA USŁUGI I PRACĘ

PSA charakteryzuje również zwiększenie udziału czynnika ludzkiego w budowaniu wartości spółki, czyli możliwość objęcia akcji w zamian za usługi lub pracę, świadczone na rzecz spółki. Jednocześnie jest to największym odstępstwem od dotychczasowych regulacji spółek kapitałowych. Praca i usługi nie miały dotąd zdolności aportowej w spółkach z o.o. i akcyjnej, a (szczególnie w środowisku startupowym), dzisiaj zespół jest jednym z najważniejszych czynników decydujących o powodzeniu projektu, przy czym trudno jest go formalnie wycenić.

WYDŁUŻONY TERMIN POKRYCIA AKCJI, PRAWO POBORU

Pokrycie akcji nastąpić może w terminie trzech lat, niezależnie od rodzaju wkładu. Znów, jest to (możliwe, że nieświadomy) ukłon w stronę inwestorów, którzy do czasu wprowadzenia PSA, transzując inwestycje musieli korzystać bądź z ryzykownych form takiego działania (jak np. pożyczki konwertowalne), bądź z rozwiązań dość problematycznych z praktycznego punktu widzenia (kolejne podwyższenia kapitału). W PSA możliwe jest wypłacanie kolejnych transz w umówionych odstępach czasu.

Istnieje też możliwość wyłączenia prawa poboru w samej treści umowy spółki, bez konieczności podejmowania w tej sprawie odrębnej uchwały (która z kolei wymaga kwalifikowanej większości 4/5 głosów). Takie postanowienie gwarantuje pewność obrotu akcjami odformalizowując jednocześnie sam proces (zarząd nie musi wydawać opinii w sprawie uzasadnienia wyłączenia prawa poboru).

UPROSZCZONA LIKWIDACJA

PSA wprowadziło nam możliwość wykreślenia spółki z rejestru bez przeprowadzania procesu likwidacyjnego – zamiast niego majątek spółki i ogół jej praw i obowiązków przejmuje jeden z akcjonariuszy. Jest więc w szczególności osobiście odpowiedzialny wobec jej wierzycieli za zobowiązania tej spółki. Procedura ma w założeniu być krótsza niż tradycyjna likwidacja, choć w praktyce jej zastosowanie będzie pewnie ograniczone do „martwych” spółek z niewielkimi zobowiązaniami, względnie stanowić sposób na uwolnienie zarządu od ryzyka odpowiedzialności za zobowiązania spółki.

Równolegle, przepisy są mniej restrykcyjne w stosunku do „normalnej” likwidacji – minimalny okres między ogłoszeniem, a podziałem majątku wynosi trzy, nie sześć miesięcy (a właściwie nie jest on określony, trzy miesiące to jednak termin na zgłaszanie się wierzycieli – spółka zaś dopiero po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli może zostać wykreślona z rejestru).

WARUNKOWA EMISJA AKCJI – UPROSZCZENIE DLA ESOP I VESTINGU

PSA przewiduje możliwość przeprowadzane warunkowej emisji akcji, która jest bardzo ciekawym rozwiązaniem przy projektowaniu programów opcyjnych lub regulowaniu vestingu założycieli (jeśli będzie go żądał inwestor). Warunkowa emisja akcji przypomina warunkowe podwyższenia kapitału w spółce akcyjnej. Emisja taka, w nowym wariancie (poza dostępnymi, ale znanymi już ze spółki akcyjnej warrantami subskrypcyjnymi i obligacjami zamiennymi), realizowana jest w celu wykonania uprawnień, wynikających dla przyszłych akcjonariuszy z tytułu umów zawartych przez nich ze spółką. Objęcie przez nich wyemitowanych akcji jest odformalizowane i wymaga tylko złożenia spółce pisemnego oświadczenia, a następnie spółka składa w tym przedmiocie wniosek do KRS.

Oczywiście, wszystko wymaga uprzedniej uchwały walnego zgromadzenia o warunkowej emisji akcji, wyrażonej większością 3/4 głosów, a sama ustawa nie precyzuje formy, w jakiej powinna zostać zawarta umowa uprawniająca do objęcia akcji w ramach warunkowej emisji, w związku z tym wystarczająca będzie dla ustalenia wzajemnych praw i zobowiązań w tym zakresie nawet wymiana maili.

KRYTYKA

W naszej ocenie regulacje PSA zawierają również rozwiązania mniej przemyślane.

Po pierwsze, podobnie jak spółka z o.o., akcje PSA również nie mogą być przedmiotem oferty publicznej i wprowadzane na giełdę ani do alternatywnego systemu obrotu. Do tego celu prosta spółka akcyjna musi być przekształcona w spółkę akcyjną – niestety, przepisy regulujące przekształcenie w spółkę akcyjną nie uległy uproszczeniu.

Dodatkowo, spółka prowadzić musi rejestr akcjonariuszy i jej akcje muszą być w formie zdematerializowanej. Co do tych kwestii można mieć zastrzeżenia. W kontekście niemożliwości obracania akcjami PSA na giełdzie ich obowiązkowa dematerializacja wydaje się zwyczajnie bezcelowa. Do KRS i tak składana jest lista akcjonariuszy, a w CRBR widnieć muszą wszyscy istotni akcjonariusze PSA, w związku z czym trudno się zgodzić z tezą o tajności akcjonariatu, który gwarantować miałby brak dostępu do rejestru akcjonariuszy osób trzecich. Na plus należy wskazać brak procedury dematerializacji charakterystycznej dla papierów wartościowych i ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Rejestry akcjonariuszy będą prowadzić notariusze albo firmy inwestycyjne w formie elektronicznej, która może mieć formę rozproszonej i zdecentralizowanej bazy danych (np. w sieci blockchain), co wiąże się z określonym dodatkowym kosztem ponoszonym przez spółkę. W praktyce więc obrót akcjami w PSA jest łatwiejszy, jednak nadal niedostatecznie swobodny.

Poniżej przedstawiamy krótką tabelę, obrazującą podstawowe różnice między spółką z o.o. a prosta spółka akcyjna

Przedmiot regulacjiSpółka z o.o.PSA ZarządzanieModel dualistyczny (zarząd i fakultatywna RN)Model dualistyczny lub monistyczny (możliwe powołanie rady dyrektorów)Minimalny kapitał podstawowy5.000 zł1 złZbywalność praw udziałowychW formie pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym (dla spółek s24, również w formie elektronicznej na podstawie udostępnionego formularza)Kluczowe znaczenie ma wpis w rejestrze akcjonariuszy; odformalizowany obrót, do przeniesienia własności akcji wystarczy forma dokumentowaZgromadzenie wspólników/akcjonariuszyMożliwe uczestnictwo za pomocą środków porozumiewania się na odległośćMożliwe uczestnictwo za pomocą środków porozumiewania się na odległośćWarunkowe podwyższenieNiemożliwe do wykonaniaMożliwe w trzech formach (warranty subskrypcyjne obligacje zmienne i objęcie akcji na podstawie umowy ze spółką)LikwidacjaNajwcześniej 6 miesięcy od dnia ogłoszenia o otwarciu likwidacji w MSiGNajwcześniej 3 miesiące od dnia ogłoszenia o otwarciu likwidacji w MSiG; alternatywnie możliwe rozwiązanie bez likwidacji, przez przejęcie majątku wraz ze zobowiązaniami spółki przez akcjonariuszaWypłaty na rzecz wspólnikówDywidenda (ew. zaliczka na poczet dywidendy)Możliwe wypłaty z kapitału akcyjnego niezależnie od wypłat dywidendyJawność wspólnikówW rejestrze KRS nie ujawnia się wspólników posiadających mniej niż 10% udziałów w spółce; do KRS składa się listę wspólników z informacją o wszystkich wspólnikach w spółceW rejestrze KRS nie ujawnia się akcjonariuszy spółki.Do KRS składana jest jednak lista wszystkich akcjonariuszy. Dodatkowo spółka prowadzić musi rejestr akcjonariuszyUprzywilejowanie głosoweNie więcej niż 3 głosy na udziałNa jedną akcję może w teorii przypadać nieograniczona liczba głosów; akcje założycielskie automatycznie zwiększają liczbę przypadających na nie głosów w razie emisji nowych akcjiWkładyPieniężne lub niepieniężne, z wyłączeniem praw niezbywalnych i świadczenia pracy lub usługŚwiadczenie pracy lub usług może być wkładem do spółki

Opracowywanie dokumentów regulacyjnych dla startupów stanowi jeden z kluczowych aspektów nie tylko prawnych, ale i biznesowych. Chociaż zwykle klienci są zainteresowani przede wszystkim tym, czy np. polityka prywatności i regulamin są obowiązkowe oraz jakie są konsekwencje nieposiadania polityki prywatności i regulaminu w startupie, to nie zapominajmy o dodatkowych korzyściach, które zapewnia rzetelna dokumentacja w tym zakresie.

Sprawdź ofertę: obsługa prawna dla startupów

Zasady ochrony danych osobowych w startupie

Ochrona danych osobowych powinna być uwzględniona przez startup tak naprawdę już na etapie tworzenia produktu. Należy zidentyfikować w szczególności:

• jakie dane osobowe będą zbierane od użytkowników i przez jaki czas,
• w jakim celu i na jakiej podstawie prawnej,
• jakie środki bezpieczeństwa danych należy zapewnić (szyfrowanie, audyty bezpieczeństwa etc.),
• dokumentację zgodności, tj. w jakim zakresie będzie obowiązek prowadzenia dokumentacji dotyczącej ochrony danych osobowych, w tym polityki prywatności, rejestru czynności przetwarzania danych oraz ewentualnych umów z podmiotami przetwarzającymi dane osobowe

Nie należy zapominać, że przygotowywanie dokumentacji dotyczącej ochrony danych osobowych w startupach technologicznych jest istotne chociażby z uwagi na zwiększone ryzyko naruszeń bezpieczeństwa danych ze względu na częste ataki cybernetyczne czy złożoność infrastruktury informatycznej.

Jakie są główne elementy, które powinny być uwzględnione w polityce prywatności i regulaminie startupu? O tym, poniżej.

Tworzenie polityki prywatności dla startupu

Pomijając fakt, że polityka prywatności powinna być zrozumiała dla użytkowników, to musi spełniać szereg wymagań prawnych. Poniżej checklista z podstawowymi elementami polityki prywatności:

• informacje o administratorze danych (dane rejestrowe, adres e-mail ds. przetwarzania i ochrony danych osobowych);
• zakres przetwarzanych danych;
• cele przetwarzania danych;
• okres przechowywania danych;
• transfer danych osobowych do państw trzecich (poza EOG) – jeśli tak to do jakich;
• profilowanie niekwalifikowane (np. spersonalizowane reklamy);
• profilowanie kwalifikowane i zautomatyzowane podejmowanie decyzji;
• prawa osoby, której dane dotyczą,
• dane Inspektora Ochrony Danych Osobowych (jeżeli został powołany lub firma ma taki prawny obowiązek).

Obowiązek posiadania polityki prywatności na stronie jest tak naprawdę wtedy, gdy startup zbiera dane osobowe za pośrednictwem strony (co ma właściwie miejsce w większości przypadków). Jeżeli jednak strona ma np. charakter czysto informacyjny (np. sama nazwa firmy i adres), bez formularza kontaktowego, bez możliwości przesłania maila etc. prawdopodobnie takiego obowiązku nie będzie.

Opracowywanie regulaminu usługi w startupie

Tak naprawdę, w każdym przypadku, gdy firma będzie oferowała rozwiązanie czy to w formie aplikacji webowej czy mobilnej to będzie miała jednocześnie obowiązek posiadania regulaminu świadczenia usług drogą elektroniczną. Również wtedy, gdy na początku będzie posiadała jedynie prostą stronę internetową, ale np. już z możliwością założenia konta – to będzie to również usługa świadczona drogą elektroniczną.

Jakie są główny elementy regulaminu? Tutaj z pomocą przychodzi nam w pierwszej kolejności Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną, zgodnie z którą regulamin powinien określać w szczególności:

• rodzaje i zakres usług świadczonych drogą elektroniczną;
• warunki świadczenia usług drogą elektroniczną, w tym: wymagania techniczne niezbędne do współpracy z systemem teleinformatycznym, którym posługuje się usługodawca, zakaz dostarczania przez usługobiorcę treści o charakterze bezprawnym;
• warunki zawierania i rozwiązywania umów o świadczenie usług drogą elektroniczną;
• tryb postępowania reklamacyjnego.

Przy firmach technologicznych oczywiście ważna pozostaje dodatkowo: ochrona własności intelektualnej, ograniczenia dotyczące sposobu korzystania z usług, działania zabronione w stosunku do rozwiązania, jeżeli firma udostępnia API to też dodatkowe warunki korzystania w tym zakresie etc.

Pamiętajmy, żeby regulaminy były jak najbardziej zrozumiałe. W przypadku firm technologicznych dodatkowym atutem jest przyjazny język (bezpośrednie zwracanie się do użytkowników etc.), co sprzyja budowaniu pozytywnych relacji z użytkownikami.

Jeżeli kierujemy nasz produkt również do konsumentów, pamiętajmy, że dochodzą do tego obowiązki wynikające chociażby z ustawy o prawach konsumenta (np. zasady i tryb wykonywania prawa odstąpienia przy umowach zawieranych na odległość, czyli przez internet), które należy uwzględnić w regulaminie.

Wzory regulaminów i polityk prywatności dla startupów

W Internecie dostępne są różne wzory polityk prywatności i regulaminów, jednak pamiętajmy, że ich postanowienia mogą nie uwzględniać specyfiki działalności danego startupu. Konkretna działalność może wymagać zgodności z określonymi przepisami, które będą miały zastosowanie w tym konkretnym przypadku. Dodatkowo, startupy technologiczne charakteryzują się tym, że często mają unikalną specyfikę działalności, która może wpływać chociażby na rodzaj zbieranych danych osobowych czy zasady korzystania z usług i zakres odpowiedzialności startupu.

Stąd też, znaleziony online wzór regulaminu dla nowych firm technologicznych (czy jakiejkolwiek innej firmy) może nie tylko nie spełniać wymogów prawnych, ale również będzie pozbawiony spersonalizowanego podejścia do użytkowników.

Pamiętajmy, że tworzenie polityki prywatności i regulaminu usługi dla nowych przedsiębiorstw może zwiększyć ich atrakcyjność w oczach inwestorów oraz potencjalnych partnerów biznesowych. Posiadanie solidnych i zgodnych z prawem dokumentów regulacyjnych może wpłynąć pozytywnie na decyzje dotyczące współpracy czy inwestycji w taką firmę.

Sprawdź nasze usługi: Kancelaria Prawna Warszawa

Zakładanie startupu technologicznego jest ekscytującą podróżą, która wymaga dokładnego planowania i zrozumienia kluczowych etapów. Dzięki temu artykułowi odkryjesz, jak krok po kroku stworzyć własną firmę technologiczną, zwracając uwagę na wymagane dokumenty, sposoby minimalizacji kapitału początkowego oraz jak unikać typowych błędów. Ponadto, omówimy możliwe ulgi podatkowe dla nowych przedsiębiorstw.Poznaj naszą ofertę: obsługa prawna dla startupów

Proces rejestracji startupu

• Pomysł i wizja: Każdy startup rozpoczyna się od innowacyjnego pomysłu i jasno zdefiniowanej wizji. To fundament, na którym będziesz budować swoje przedsiębiorstwo.
• Plan biznesowy: Opracowanie szczegółowego planu biznesowego jest kluczowe. Powinien on zawierać analizę rynku, model biznesowy, plan finansowy oraz strategię marketingową.
• Wybór formy prawnej startupu: Decyzja o formie prawnej wpłynie na kwestie podatkowe, odpowiedzialność właścicieli oraz wymagane dokumenty. W Polsce popularnymi formami dla startupów są jednoosobowa działalność gospodarcza (na początku prowadzenia działalności) oraz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (na dalszym etapie).
• Rejestracja startupu: Następnie musisz zarejestrować firmę w odpowiednich urzędach, w tym w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) oraz Urzędzie Skarbowym. Proces ten wymaga zgromadzenia odpowiednich dokumentów, takich jak umowa spółki, NIP, REGON, czy zgłoszenie do ZUS.

Porady dla nowych przedsiębiorców

• Rozpocznij od MVP (Minimum Viable Product): Zanim zainwestujesz duże środki, sprawdź swoją koncepcję poprzez stworzenie MVP, czyli wersji produktu z najważniejszymi funkcjami.
• Dbaj o sieć kontaktów: Networking może być kluczowy dla zdobycia partnerów biznesowych, klientów i inwestorów.
• Elastyczność: Bądź gotów na szybkie dostosowywanie swojej strategii i modelu biznesowego w odpowiedzi na zmieniający się rynek i feedback od klientów.
• Finansowanie startupu Kapitał początkowy: Istnieje wiele sposobów na zdobycie kapitału początkowego, w tym oszczędności, dotacje, inwestorzy aniołowie, czy venture capital. Niektóre startupy rozpoczynają działalność bez dużego kapitału, koncentrując się na stopniowym wzroście.

Najczęstsze błędy

• Niedocenianie znaczenia badań rynku: Zrozumienie rynku i klientów jest kluczowe dla sukcesu. Nieprowadzenie wystarczających badań to częsty błąd początkujących przedsiębiorców.
• Brak planu finansowego: Precyzyjny plan finansowy pomoże uniknąć wielu problemów związanych z zarządzaniem kapitałem.
• Zbyt szybka ekspansja: Skup się na stabilnym wzroście, zamiast pośpiesznie rozszerzać działalność bez solidnych fundamentów.

Zakładanie własnego startupu technologicznego jest wyzwaniem, ale także szansą na realizację swoich ambicji biznesowych. Kluczem do sukcesu jest dobrze przemyślany plan, zrozumienie potrzeb rynku.

W dynamicznym świecie start-upów umowa wspólników znana również jako umowa założycielska – Founders Agreement, staje się kluczowym dokumentem, który zabezpiecza przyszłość i stabilność przedsiębiorstwa. Jest to umowa, która nie tylko definiuje zasady współpracy między założycielami, ale również ustanawia fundamenty zarządzania i rozwoju firmy.

Umowy wspólników dla nowych firm technologicznych

Różnorodność projektów technologicznych wymaga elastyczności w zakresie prawnego zabezpieczenia współpracy między założycielami. Stąd pojawiają się dwa główne typy założycielskich umów w startupie: pre-formation agreement, zawierana przed formalnym zawiązaniem spółki, oraz shareholders agreement, ustalana już po jej utworzeniu. Umowę wspólników należy dostosować do specyfiki startupu, biorąc pod uwagę branżę, w której działa firma, jej rozmiar, cel i strategię rozwoju, a także indywidualne ustalenia i oczekiwania wspólników.

Wzór oraz warunki umowy wspólników dla startupu

• Cele i założenia biznesowe: Ustalanie długoterminowych i krótkoterminowych celów przedsiębiorstwa, w tym kamieni milowych, które pomogą monitorować postęp.
• Role i zadania wspólników: Jasne określenie odpowiedzialności i zadań, jakie na poszczególnych wspólnikach spoczywają w ramach funkcjonowania firmy.
• Podział udziałów: Definiuje, jak rozdzielone będą procentowe udziały między wspólnikami, co ma bezpośrednie przełożenie na strukturę własnościową firmy.
• Podział zysków: Określenie, jak dywidenda będzie proporcjonalnie rozdzielana między wspólników, uwzględniając ich wkład i udziały.
• Udział w stracie/dofinansowanie spółki: Zasady dotyczące pokrywania ewentualnych strat oraz procedury dofinansowania, które mogą wiązać się z modyfikacją struktury udziałów.
• Vesting i reverse vesting: Mechanizmy, które dostosowują udziały wspólników w zależności od ich zaangażowania i realizacji określonych celów lub wskaźników KPI.
• Udziały dla pracowników: System nagradzania kluczowych pracowników udziałami, co motywuje do osiągania wyznaczonych celów i buduje lojalność wobec firmy.
• Prawa autorskie i własność intelektualna: Uregulowanie kwestii wniesienia przez wspólników praw autorskich czy innych form własności intelektualnej do firmy oraz zasady ich ewentualnego zwrotu.
• Wejście inwestora: Określenie warunków, na jakich wspólnicy są gotowi przyjąć zewnętrzne finansowanie, oraz ustalenie, jak wpłynie to na obecną strukturę udziałów.
• Wyjściowy plan: Plan działania na wypadek zakończenia projektu lub wyjścia któregoś ze wspólników z firmy, w tym warunki sprzedaży udziałów czy likwidacji spółki.

Sporządzanie umowy o współpracy w startupie

Proces tworzenia umowy o współpracy w startupie powinien być przemyślany i uwzględniać potencjalny rozwój przedsiębiorstwa. To tutaj pojawia się konieczność skorzystania z profesjonalnej obsługi prawnej startupów, która zapewni, że wszystkie kluczowe elementy są odpowiednio zabezpieczone i zgodne z obowiązującymi przepisami. Przy zakładaniu spółki z o.o., zaleca się, aby umowa założycielska była podpisana w formie aktu notarialnego. Pomimo że wielu założycieli i prawników może wybrać zwykłą formę pisemną, notarialne poświadczenie podpisów oferuje znaczne korzyści. Umożliwia to skuteczne zarządzanie udziałami oraz zapewnia większą pewność prawną, co jest kluczowe w kontekście przyszłych transakcji czy potencjalnych sporów.

Umowy i dokumentacja stanowią kręgosłup prawny każdej nowoczesnej firmy technologicznej, zapewniając jej stabilność, bezpieczeństwo i klarowność zasad. Oto kluczowe aspekty, które każdy startup powinien rozważyć.

Poznaj ofertę: obsługa prawna startupów

Wzory umów dla startupów

Dostosowane do specyfiki startupu wzory umów są nieocenionym narzędziem, które pomaga uniknąć wielu problemów prawnych. Od umów z klientami, przez umowy o współpracy, po umowy o zachowaniu poufności (NDA) - każda z nich powinna być starannie opracowana, aby odpowiadać na unikatowe potrzeby i ryzyka związane z działalnością nowoczesnej firmy technologicznej. Można skorzystać z darmowych wzorów umów, które mogą być dobrym punktem wyjścia, ale zawsze powinny być dostosowane do specyfiki Twojego startupu i zweryfikowane przez specjalistę prawnego.

Sporządzanie dokumentacji dla nowych firm technologicznych

Sporządzanie skutecznej dokumentacji jest kluczowe dla stabilności i wzrostu nowych firm technologicznych. Oto zwięzłe podsumowanie najważniejszych elementów:

• Dokumenty założycielskie: Definiują strukturę własnościową i zasady zarządzania firmy.
• Polityki wewnętrzne i procedury operacyjne: Zapewniają spójność i zgodność działania firmy z przyjętymi standardami.
• Ochrona własności intelektualnej: Chroni najcenniejsze zasoby firmy, w tym patenty i prawa autorskie.
• Zgodność z przepisami: Obejmuje przestrzeganie przepisów o ochronie danych, cyberbezpieczeństwie i innych regulacjach branżowych.
• Dokumentacja finansowa: Zapewnia przejrzystość finansową, niezbędną dla zdobycia zaufania inwestorów.
• Zarządzanie umowami: Wymaga efektywnego systemu do zarządzania rosnącą liczbą umów biznesowych.

Umowy wspólników w startupie

Kluczowym dokumentem dla każdego startupu jest umowa wspólników, która reguluje zasady współpracy, podział zysków, zarządzanie oraz ewentualne wyjście wspólników z firmy. Zapewnia ona stabilność i przewidywalność, co jest szczególnie ważne w dynamicznie zmieniającym się świecie technologii.

Przeczytaj również: wybór odpowiedniej formy prawnej startupu

Polityka prywatności dla startupów

W dobie cyfrowej, polityka prywatności nie jest już tylko wymogiem prawnym, ale również elementem budowania zaufania z klientami. Każdy startup, który przetwarza dane osobowe, musi posiadać jasną, zrozumiałą i dostępną politykę prywatności, zgodną z obowiązującymi przepisami o ochronie danych osobowych.

Procedury dokumentacyjne w startupie

Opracowanie i wdrożenie procedur dokumentacyjnych jest istotne dla utrzymania porządku, efektywności i zgodności z przepisami prawnymi. Systematyczne przechowywanie dokumentów, ich klasyfikacja oraz odpowiednie procedury dostępu i archiwizacji to podstawa dobrze zarządzanej firmy.

Z dumą informujemy, że kancelaria prawna Lawmore została wyróżniona w zakresie doradztwa prawnego przy transakcjach VC w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.Pitchbook opublikował raporty zgodnie z którymi nasza kancelaria przy uwzględnieniu 13 transakcji w rankingu za 2023 zajęła 3 miejsce w regionie CEE.To dla nas duże wyróżnienie – serdecznie dziękujemy wszystkim naszym Klientom za dotychczasowe zaufanie.

🔴 15 lutego 2024 roku wejdą w życie zmiany w warunkach użytkowania usług OpenAI.Poza tym, że nowe termsy mają bardziej przyjazny ton i wydają się być bardziej przejrzyste to poniżej przedstawiamy inne (wybrane) zmiany:✔wprowadzenie osobnych biznesowych warunków użytkowania, tj. dla firm i deweloperów (czyli sekcje dot. ChatGPT Enterprise i interfejsów API),✔zmiana dostawcy usług – w odniesieniu do usług takich jak chatGPT świadczonych dla mieszkańców EOG i Szwajcarii - na irlandzką spółkę (Open AI Ireland Limited),✔większą uwagę poświęcono sposobie korzystania z usług przez użytkowników, w tym z outputu, np. nietraktowanie outputu jako substytucji dla profesjonalnych porad (vide przypadki „wydawania” diagnoz etc.), zakaz wykorzystywania outputu dot. danej osoby do celów, które mogłyby mieć wpływ prawny lub materialny na tę osobę, np. podejmowanie decyzji kredytowych, edukacyjnych, zatrudnienia, mieszkaniowych, ubezpieczeniowych, prawnych, medycznych lub innych ważnych decyzji na jej temat,✔ograniczono obowiązywanie postanowienia dot. zabezpieczenia OpenAI (i podmiotów stowarzyszonych) przed kosztami, stratami etc. związanymi z korzystaniem z ich usług – wyłącznie do firm i organizacji (wcześniej również pozostali użytkownicy „składali” tego rodzaju zapewnienie w ramach termsów, co zresztą jest też praktyką u innych, dużych dostawców usług),✔ w zabronionych działaniach dodano m.in. zakaz modyfikowania, kopiowania, wypożyczania lub dystrybucji jakichkolwiek z ich usług, co może po części budzić wątpliwości w zakresie komercyjnego korzystania, przy czym zakaz ten, też jest wymieniony jako jeden z przykładów wykorzystywania usług do działań nielegalnych, szkodliwych lub stanowiących nadużycie i też ostatecznie w tym kierunku powinien być interpretowany,✔w nowych termsach nie ma postanowienia o możliwości korzystania z contentu (czyli inputu i outputu) w komercyjnych celach, ale też być może gdzieś zostało „zaszyte” w dodatkowej dokumentacji.
Dodatkowo, należy zapoznać się także z dodatkową dokumentacją w postaci chociażby nowych warunków biznesowych czy zaktualizowaną polityką prywatności.Sprawdź nasze usługi: Kancelaria Prawna Warszawa

Rozważając różne formy prawne, startupy często kierują się możliwościami finansowania i potencjalną łatwością przyciągania inwestycji. Spółki kapitałowe, takie jak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) i spółki akcyjnej (S.A.), są popularnym wyborem ze względu na ich struktury, które ograniczają osobistą odpowiedzialność wspólników i ułatwiają zdobywanie kapitału zewnętrznego. Natomiast PSA (prosta spółka akcyjna) wybierana jest często przez założycieli, którzy od początku chcą wdrożyć program motywacyjny dla grupy swoich pracowników (ESOP).Poznaj naszą ofertę: obsługa prawna dla startupów

Jaką formę prawną wybrać dla startupu?

Rozważając opcje, warto wziąć pod uwagę Rodzaje struktur prawnych dla nowych firm technologicznych. Porównanie spółki z o.o., spółki akcyjnej i jednoosobowej działalności gospodarczej dla startupu może dać jasny obraz, który z nich najlepiej odpowiada na potrzeby nowego przedsięwzięcia. Kryteria wyboru formy prawnej dla nowej firmy nie powinny opierać się wyłącznie na kosztach czy złożoności, ale również na perspektywie wzrostu i sposobie finansowania.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) jest często wybierana przez startupy ze względu na jej mniejsze wymagania formalne i niższe koszty operacyjne, co czyni ją idealną dla firm na początkowym etapie rozwoju.

Spółka akcyjna (S.A.)

Spółka akcyjna (S.A.), choć bardziej skomplikowana i kosztowna w utrzymaniu, może być korzystna dla startupów planujących intensywny rozwój i poszukujących większych inwestycji, w tym wejścia na giełdę.

Innowacyjna Prosta Spółka Akcyjna

Prosta Spółka Akcyjna (PSA) to nowatorska forma prawna, łącząca cechy sp. z o.o. i S.A., mająca na celu ułatwienie startupom pozyskiwania kapitału. Charakteryzuje się ona mniejszymi wymogami kapitałowymi i większą elastycznością, co sprawia, że jest atrakcyjna dla nowych, dynamicznie rozwijających się przedsiębiorstw, szczególnie w kontekście wdrażania programów motywacyjnych typu ESOP.

Inne Możliwości Prawne

Choć spółki kapitałowe dominują w środowisku startupowym, inne formy działalności, takie jak jednoosobowa działalność gospodarcza czy spółki osobowe, mogą być rozważane w zależności od indywidualnych potrzeb i strategii firmy. Ważne jest, aby pamiętać, że te formy mogą nie oferować takich samych korzyści w zakresie pozyskiwania finansowania i ochrony prawnej.Decyzja o formie prawnej w czasie rejestracji startupu ma długofalowe implikacje dla jego struktury, finansowania i możliwości rozwoju. Założyciele powinni dokładnie przeanalizować dostępne opcje, biorąc pod uwagę przyszłe cele biznesowe, potrzeby finansowe i preferowany poziom kontroli nad firmą. Odpowiedni wybór formy prawnej jest fundamentem dla stabilnego wzrostu i sukcesu startupu na konkurencyjnym rynku.

Rozpoczęcie działalności startupowej wymaga dobrze zorganizowanego planu. Proces zakładania obejmuje: przeprowadzenie analizy rynku, opracowanie strategii biznesowej, pozyskanie funduszy, zbudowanie zespołu i rozwój produktu. Poznaj naszą ofertę: obsługa prawna dla startupów

Jak zarejestrować startup krok po kroku:

• Wybór formy prawnej startupu: Zdecyduj, czy Twój startup będzie prowadzony w formie jednoosobowej działalności gospodarczej (ta forma możliwa jest tylko na bardzo początkowym etapie projektu) czy w ramach spółki kapitałowej (z o.o., SA, PSA). To pierwszy krok w procedurze rejestracji nowej firmy technologicznej. W niniejszym artykule skupimy się na spółce z o.o., która jest najczęściej wybieraną formą do prowadzenia startupu.
• Wybór nazwy firmy: Upewnij się, że nazwa jest unikalna przez sprawdzenie jej w CEIDG lub KRS. Ważne też jest sprawdzenie jej dostępności w bazach Urzędu Patentowego.
• Dokumenty do rejestracji startupu: Dla jednoosobowej działalności potrzebujesz wypełnić formularz CEIDG-1. Dla spółki z o.o. wymagana jest umowa spółki sporządzona u notariusza lub w systemie s24, jeśli zdecydujesz się na założenie spółki on-line.
• Rejestracja firmy: Jednoosobową działalność zarejestrujesz w CEIDG, a spółkę z o.o. online w KRS.
• Zdobycie numerów NIP i REGON: Są one przyznawane automatycznie w procesie rejestracji.
• Zgłoszenie do ZUS: Jest to kolejny krok, aby zapewnić ubezpieczenie dla Ciebie i twoich pracowników.
• Otwarcie konta bankowego: Dla spółki z o.o. jest to wymóg, dla jednoosobowej działalności gospodarczej – zalecenie.
• Formalności przy zakładaniu startupu: Zależnie od rodzaju działalności mogą być wymagane dodatkowe licencje lub zezwolenia.

Założenie startupu z ograniczonym budżetem

Możliwe jest uruchomienie startupu przy niskim budżecie, szczególnie w sektorze technologicznym, gdzie kluczowe są innowacyjne pomysły i oprogramowanie. Koncentracja na minimalnie żywotnym produkcie (MVP) umożliwia weryfikację koncepcji bez dużych wydatków początkowych. Do opcji finansowania należą akceleratory biznesowe, inwestorzy indywidualni oraz finansowanie społecznościowe.

Typowe pułapki w procesie tworzenia startupu

Startupy często napotykają podobne przeszkody: niewystarczające badanie rynku, niejasny model biznesowy, niedocenienie potrzebnego kapitału czy zbyt szybkie rozszerzanie działalności. Istotne jest, aby pozostać otwartym na uczenie się z błędów i gotowym na modyfikację planu w odpowiedzi na zmieniające się warunki.

Ulgi podatkowe dla nowych startupów

Rozwój firmy nie jest możliwy bez odpowiedniego finansowania i know-how. Tam, gdzie tradycyjne narzędzia okazują się niewystarczające, konieczne są rozwiązania szyte na miarę. Jeżeli innowacyjna spółka kapitałowa (start-up) szuka inwestora, może skorzystać z pośrednictwa funduszu Venture Capital. W kontekście ulg podatkowych warto przyjrzeć się m.in.

• uldze IP Box
• uldze na działalność badawczo-rozwojową
• ulgom na nowe technologie.

Rejestrując startup technologiczny w Polsce, warto również mieć na uwadze możliwe ulgi podatkowe lub programy wspierające innowacyjność, które mogą pomóc w rozwoju nowej firmy. Zawsze warto skonsultować się z ekspertem, aby upewnić się, że wszystkie kroki są wykonane prawidłowo i zgodnie z obowiązującym prawem.

❓ Pamiętacie sprawę, gdy Minister Zdrowia napisał na Twitterze (obecnie X), o szczegółach recepty wystawionej sobie przez lekarza?Klika lat temu, przy okazji wejścia w życie RODO, wynikająca z niego możliwość nakładania administracyjnych kar pieniężnych budziła naprawdę duże emocje. W końcu i kary, mogące iść w miliony euro lub procenty od światowych obrotów danego podmiotu, też są duże.Kary za naruszenie RODO dla Ministra ZdrowiaOstatnio PUODO ukarał właśnie karą pieniężną Ministra Zdrowia, a przyczyną był ww. wpis w social media zawierający dane osobowe lekarza, które wcześniej zostały pozyskane ze specjalnego systemu informatycznego. Co warto wiedzieć w tej sprawie?✔ Kara wyniosła 100.000 zł. Niby niewiele, ale jest to maksymalny jej wymiar dla podmiotu publicznego – ustawa o ochronie danych osobowych, na mocy delegacji wynikającej z art. 83 ust. 7 RODO, uniemożliwia nakładania wyższych kar na takie podmioty;✔ Kara została nałożona na Ministra Zdrowia jako organ, nie zaś na osobę, która zajmowała to stanowisko (a więc kara zostanie opłacona z publicznych pieniędzy);✔ PUODO jasno wskazał, że gdyby nie obowiązujące przepisy kara byłaby znacząco wyższa;✔ W swojej decyzji PUODO wskazuje, że cała sytuacja była po prostu skandaliczna i złamano wszelkie możliwe zasady - niezgodny z przepisami był cel pozyskania danych, dane bezprawnie pozyskano ze specjalnego systemu informatycznego działającego w ściśle określonych celach, dane przesyłano przez Whatsappa, co mogło prowadzić do zupełnej utraty kontroli nad nimi, ✔ ✔ Naruszenie dotyczyło danych dotyczących zdrowia, a więc jednej ze szczególnych kategorii danych osobowych.

Naruszenie RODO - jakie płyną z tego wnioski?

✖ posługiwanie się danymi osobowymi w innych celach niż te, w których są przetwarzane zgodnie z prawem jest ryzykowne;✖ nawet jednorazowe naruszenie przepisów RODO, dotyczące tylko jednego podmiotu danych może skutkować nałożeniem kary pieniężnej.
W tym kontekście warto pamiętać, że jeśli administratorem nie jest podmiot publiczny. Tylko ktoś z sektora prywatnego, sankcja finansowa może być znacznie wyższa.Sprawdź nasze usługi: Kancelaria Prawna Warszawa

22 stycznia został uruchomiony Fundusz dla MŚP The Ideas Powered for Business realizowany przez Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO). Po raz kolejny będzie można otrzymać refundację części opłat urzędowych związanych ze zgłoszeniami znaków towarowych, wzorów przemysłowych i wynalazków.

Zachęcamy do aplikowania, będzie można otrzymać następujące formy wsparcia:

• 1000 EUR – zwrot za opłaty urzędowe dla zgłoszeń znaków towarowych i wzorów przemysłowych (max 75% unijne i krajowe, 50% międzynarodowe)
• 1500 EUR – zwrot opłat urzędowych za zgłoszenia wynalazków (max 75% na poziomie krajowym i europejskim)
• 1500 EUR – zwrot opłat urzędowych za nowe odmiany roślin na poziomie europejskim (max 75% europejskie)
• 2000 EUR – jest to nowa forma wsparcia – będzie można otrzymać zwrot wynagrodzenia rzecznika za zgłoszenie europejskiego wynalazku, warunek jest taki, że rzecznik musi być wpisany na listę

Na etapie składania wniosku o refundację nie musicie Państwo deklarować co dokładnie będzie zgłaszane i gdzie. Otrzymaną pulę środków należy wykorzystać w terminie 2 miesięcy (jest możliwość przedłużenia o kolejne 2 miesiące). Z istotnych kwestii - nie jest to pomoc de minimis.

Zwracamy uwagę, że tak jak przy poprzednich naborach - budżet jest ograniczony wynosi 20 mln EUR. Wnioski są rozpatrywane według kolejności. Z programu mogą skorzystać również firmy, które otrzymały dofinansowanie w ubiegłych latach.

Dokumenty niezbędne do złożenia wniosku:

• Zaświadczenie VAT
• Zaświadczenie o posiadaniu rachunku bankowego
• Skan podpisanego i wypełnionego pełnomocnictwa
• Informacja o tym czy jest się mikro, małym czy średnim przedsiębiorstwem

W momencie kiedy dostarczą nam Państwo niezbędne dokumenty, my jako pełnomocnicy składany odpowiedni wniosek o bon. Po otrzymaniu decyzji zgłaszamy znak towarowy, wzór lub wynalazek. Po opłaceniu wniosku, wnioskujemy o zwrot środków, który w przeciągu 30 dni pojawi się na koncie.

Sprawdź naszą Kancelarię Prawną Warszawa. Chętnie odpowiemy na wszystkie pytania – zapraszamy do kontaktu.

🚫 Argument branży AI o fair use upadnie?W minionym tygodniu Sąd Najwyższy USA wydał orzeczenie w sprawie pomiędzy Fundacją Andy Warhol for the Visual Arts a fotografką Lynn Goldsmith. Wydane orzeczenie ma istotne orzeczenie w kwestii interpretacji amerykańskiej konstrukcji fair use (u nas najbardziej zbliżona instytucja, choć nietożsama – tzw. dozwolonego użytku, tłumaczona zwykle bardziej jako permitted use) oraz pośrednio – dla branży AI.
Tłem dla wydanego orzeczenia jest sprawa, w której to w latach 80-tych fotografka Lynn Goldsmith zrobiła zdjęcie Prince’a, a następnie magazyn Vanity Fair zakupił od niej licencję na jedną z tych fotografii. Magazyn zlecił Andy’emu Warholowi przygotowanie grafiki na podstawie tej fotografii, a fotografka otrzymała z tego tytułu stosowne wynagrodzenie.
Problem pojawił się w sytuacji, w której to artysta stworzył serię prac, m.in. pomarańczowy sitodruk fotografiii Prince’a (Orange Prince) umieszczony następnie na okładce Vanity Fair. Fotografka stwierdziła wówczas, że w tym przypadku doszło do naruszenia jej praw (nie otrzymała z tego tytułu jakiegokolwiek wynagrodzenia, opłata licencyjna została wprawdzie uiszczona, ale na rzecz Fundacji). Dlatego też, Fundacja wystąpiła do Sądu domagając się deklaratywnego orzeczenia, że do naruszenia nie doszło albo że było to w ramach fair use.
Wydane w maju orzeczenie Sądu Najwyższego podtrzymało wcześniejsze orzeczenie sądu apelacyjnego, w którym stwierdzono, że do naruszenia doszło. Sąd Najwyższy stwierdził m.in., że chociaż użycie utworu „transformacyjne” (twórcze, dodanie nowego znaczenia etc.) jest istotne, to nie jest decydujące. Co ważne, sąd uznał, że praca artysty była bezpośrednio konkurująca z pracą fotografki (stanowiła zamiennik), dodatkowo została na niego udzielona odpłatna licencja, a więc charakter wykorzystania był komercyjny.💡 Dlatego wydaje się, że czynnikiem decydującym było jedno z kryterium fair use, jakim jest cel i charakter wykorzystania utworu, a także kwestia konkurencyjności.⚖ Powyższe orzeczenie wydaje się może mieć obecnie wpływ przede wszystkim na firmy z branży AI, które dotychczas opierały swoje działania właśnie na fair use. Nie jest tajemnicą, że AI opiera się w dużej mierze na materiałach, które podlegają ochronie prawa autorskiego, a następnie na tej podstawie „tworzone” są nowe materiały.
Kryteria brane pod uwagę przy fair use, są jednak na tyle nieostre, że ich interpretacji może być wiele. Ale przy fair use to właśnie orzeczenia sądów kształtują takie interpretacje. Oczywiście czas pokaże na ile sądy w USA będą interpretowały orzeczenie rozszerzająco, a na ile stwierdzą, że niniejsza sprawa dotyczyła zupełnie innych, konkretnych faktów.

Thorium Space S.A., czołowy polski innowator w branży komunikacji satelitarnej, ogłosił znaczące poszerzenie współpracy z firmą Sivers Semiconductors. W ramach rozszerzonej umowy partnerskiej o wartości 2,9 mln USD, obie firmy skupią się na dalszym rozwoju i walidacji chipsetów, które zostały zaprojektowane podczas wstępnej fazy współpracy. Dzięki temu strategicznemu ruchowi Thorium Space będzie jedynym podmiotem oferującym te innowacyjne rozwiązania na rynku, a także współwłaścicielem praw intelektualnych (IP) wytworzonych w trakcie kooperacji. Miło nam poinformować, że prawnicy naszej kancelarii negocjowali warunki tej umowy w imieniu Thorium Space.

Jest to kluczowy etap przed planowanym uruchomieniem masowej produkcji mikrofalowych układów scalonych przez Thorium Space, co stanowi kontynuację i rozwinięcie dotychczasowej współpracy z Sivers Semiconductors. Nowe porozumienie umacnia podwaliny dla przyszłych, zaawansowanych projektów satelitarnych Thorium Space, obejmujących zarówno terminali naziemnych, jak i krytycznych układów dla nowej generacji satelitów telekomunikacyjnych LEO/MEO oraz GEO, z myślą o rynku europejskim.

Firma Thorium Space kontynuuje również prace nad polskim satelitą telekomunikacyjnym we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), skupiając się na rozwijaniu nowej generacji satelitów telekomunikacyjnych na orbitę geostacjonarną (GEO). Te działania wpisują się w europejskie programy kosmiczne dotyczące bezpiecznej łączności satelitarnej – IRIS2 oraz Govsatcom, gdzie rozwiązania antenowe i układy scalone Thorium odegrają kluczową rolę.

Technologia opracowana wspólnie z Sivers Semiconductors jest kluczowym elementem zaawansowanych technologii i produktów kosmicznych Thorium Space. Otwiera ona jednocześnie firmie drogę do przekraczania granic technologicznych i budowania trwałych relacji biznesowych.

Miło nam poinformować, że po raz kolejny, nasza kancelaria wzięła udział w opracowaniu części prawnej raportu podsumowującego transakcje na polskim rynku venture capital (VC) w 2023 roku. Raport został opracowany przez PFR Ventures i fundusz inwestycyjny Inovo VC. W minionym roku, rynek VC w Polsce doświadczył zmniejszenia wartości inwestycji do poziomu 2,1 mld PLN, co odzwierciedla globalne wyzwania ekonomiczne, skutkując 42% spadkiem w porównaniu do roku poprzedniego. Analiza wykazała, że 399 firm otrzymało finansowanie przez polskie i zagraniczne fundusze na łączną sumę 466 mln, co zaowocowało 438 transakcjami.Wyjątkowym zdarzeniem na rynku było osiągnięcie przez ElevenLabs statusu jednorożca dzięki pozyskaniu około 74 mln EUR. Ta transakcja nie tylko podkreśla potencjał polskich startupów, ale również wskazuje na wzrost zainteresowania międzynarodowych funduszy takich jak Andreessen Horowitz i Sequoia Capital w polskim ekosystemie.Raport zwraca również uwagę na strukturę rynku, gdzie przeważały inwestycje zalążkowe (380 transakcji), a liczba rund serii A wzrosła o 27%. Zauważalny był jednak spadek w rundach serii B o 70%, co wskazuje na zmianę dynamiki inwestycyjnej. Średnia wartość transakcji zmalała z 1,4 mln euro w 2022 roku do 1 mln euro, co świadczy o obniżeniu wycen innowacyjnych przedsiębiorstw. Istotnym elementem analizy jest również rola funduszy PFR Ventures, które uczestniczyły w 137 z 438 transakcji, oraz Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR), z 148 transakcjami, co podkreśla ich znaczenie w sektorze seed. Obserwuje się także ciągłe zainteresowanie inwestycji w sektorze firm zajmujących się innowacjami w ochronie zdrowia, stanowiące 15,8% wszystkich transakcji, oraz dominację modelu SaaS.Raport uwypukla również wyzwania na rynku pracy dla startupów, gdzie 9 z 19 firm, które pozyskały najwięcej finansowania VC, zmniejszyło liczbę pracowników pełnoetatowych, mimo utrzymania się stabilnej łącznej liczby zatrudnionych.