Celem ustanowienia fundacji rodzinnej jest m.in. zabezpieczenie integralności majątku rodzinnego oraz zapewnienie ciągłości zarządzania w rodzinnych przedsiębiorstwach. Proces tworzenia fundacji rodzinnej wymaga przejścia przez szereg etapów, od przygotowania niezbędnej dokumentacji i wniesienia funduszu założycielskiego po formalną rejestrację fundacji rodzinnej w rejestrze fundacji rodzinnych. Poniżej przedstawiamy poradnik: jak założyć fundację rodzinna, który krok po kroku przeprowadzi Cię przez cały proces zakładania fundacji rodzinnej w Polsce.
Sprawdź również:fundacja rodzinna obsługa prawna
Proces zakładania fundacji rodzinnej
Proces zakładania fundacji rodzinnej rozpoczyna się od decyzji fundatora o jej utworzeniu (fundatorem może być wyłącznie osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych). Jednym z kluczowych etapów tego procesu jest złożenie przez fundatora oświadczenia o ustanowieniu fundacji rodzinnej w akcie założycielskim albo w testamencie, które muszą zostać sporządzone w formie aktu notarialnego. Sporządzenie aktu założycielskiego (lub odpowiednio ogłoszenie testamentu) jest momentem początkowym istnienia fundacji rodzinnej, która jednak do czasu wpisu do rejestru fundacji rodzinnych działa jako fundacja rodzinna w organizacji.
Tworzenie fundacji rodzinnej - krok po kroku:
Do powstania fundacji rodzinnej jest wymagane:
- Oświadczenie o ustanowieniu fundacji rodzinnej: spotkanie z notariuszem, podczas którego fundator składa oświadczenie o ustanowieniu fundacji rodzinnej (w akcie założycielskim albo w testamencie).
- Sporządzenie statutu fundacji rodzinnej: fundator ustala treść statutu, który jest konstytucją fundacji rodzinnej, określającą m.in. cele fundacji rodzinnej, zasady działania, beneficjentów i sposób zarządzania. Statut sporządza się w formie aktu notarialnego.
- Przygotowanie spisu mienia: fundator musi sporządzić spis mienia wnoszonego do fundacji rodzinnej na pokrycie funduszu założycielskiego, którego wartość powinna wynosić minimum 100 000 zł. Spis mienia sporządza się w formie pisemnej.
- Ustanowienie organów fundacji rodzinnej: do powstania fundacji rodzinnej konieczne jest również ustanowienie organów fundacji rodzinnej wymaganych przez ustawę lub statut. Głównym organem zarządzającym i reprezentującym fundacją rodzinną jest zarząd. Obok zarządu należy również ustanowić zgromadzenie beneficjentów, które tworzą beneficjenci, którym w statucie przyznano uprawnienie do uczestnictwa w nim. Natomiast w przypadku, gdy liczba beneficjentów przekracza dwadzieścia pięć osób wymagane jest również ustanowienie rady nadzorczej.
- Wniesienie funduszu założycielskiego: fundusz założycielski powinien zostać wniesiony przed wpisaniem fundacji rodzinnej do rejestru fundacji rodzinnych (w przypadku ustanowienia fundacji rodzinnej w akcie założycielskim) albo w terminie dwóch lat od dnia wpisania fundacji rodzinnej do rejestru fundacji rodzinnych (w przypadku ustanowienia fundacji rodzinnej w testamencie).
- Rejestracja fundacji rodzinnej w rejestrze fundacji rodzinnych: wniosek o wpis do rejestru fundacji rodzinnych składa się w Sądzie Okręgowym w Piotrkowie Trybunalskim. Do wniosku należy dołączyć wszystkie wymagane dokumenty.
- Fundacja rodzinna a konto bankowe: po otrzymaniu przez fundację rodzinną numerów NIP i REGON niezbędne jest założenie jej konta bankowego (wynika to m.in. z tego, że w przypadku gdy stroną płatności związanej z wykonywaną działalnością fundacji rodzinnej jest beneficjent, jej dokonywanie lub przyjmowanie musi nastąpić za pośrednictwem rachunku płatniczego).
Wymagane dokumenty do założenia fundacji rodzinnej
Do założenia fundacji rodzinnej niezbędne są następujące dokumenty:
- Akt założycielski albo testament zawierające oświadczenie o ustanowieniu fundacji rodzinnej.
- Statut fundacji rodzinnej sporządzony w formie aktu notarialnego.
- Spis mienia wnoszonego do fundacji rodzinnej na pokrycie funduszu założycielskiego.
- Dokumenty identyfikacyjne fundatora i członków zarządu.
- Dowód ustanowienia organów fundacji rodzinnej oraz zgody na pełnienie funkcji członka organu fundacji rodzinnej.
- Dowody uiszczenia opłaty sądowej za rejestrację fundacji rodzinnej.
Jak zacząć fundację rodzinną w 2024 roku?
Pierwszym krokiem w założeniu fundacji rodzinnej powinna być zawsze przemyślana decyzja o jej utworzeniu, oparta na dogłębnej analizie rodzinnego majątku i celów, które ma spełniać fundacja. Należy skonsultować się z doradcą prawnym, aby omówić wszelkie kwestie prawne i proceduralne. Przygotowanie odpowiedniego statutu i zgromadzenie wymaganych dokumentów to kluczowe elementy, które pozwalają na płynne przejście przez proces utworzenia fundacji rodzinnej. Pomimo tego, że fundacja rodzinna staje się pełnoprawnym podmiotem prawnym z chwilą wpisu do rejestru fundacji rodzinnych, to już z momentem złożenia oświadczenia o ustanowieniu fundacji rodzinnej w akcie założycielskim albo w testamencie (tj. z chwilą powstania fundacji rodzinnej w organizacji) może ona zarządzać we własnym imieniu posiadanym majątkiem i zapewniać jego ochronę, w szczególności nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania oraz być stroną postępowań sądowych.