Unijna reforma w ochronie wzorów przemysłowych

Reforma unijnych przepisów dotyczących ochrony wzorów przemysłowych wprowadza istotne zmiany. Celem tych zmian jest dostosowanie prawa do współczesnych realiów rynkowych oraz technologicznych, a także uproszczenie procedur rejestracyjnych i zwiększenie ochrony dla innowacyjnych rozwiązań. Zmiany w zakresie ochrony wzorów przemysłowych zostały przyjęte w ramach dwóch aktów prawnych:

• Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 6/2002 w sprawie wzorów wspólnotowych i uchylające rozporządzenie Komisji (WE) nr 2246/2002;
• Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie prawnej ochrony wzorów.

Większość nowych przepisów zacznie obowiązywać od 1 maja 2025 roku, dając przedsiębiorcom czas na dostosowanie się do nowych regulacji. Państwa członkowskie Unii Europejskiej mają czas do 9 grudnia 2027 roku na implementację dyrektywy do krajowych porządków prawnych. W Polsce oznacza to konieczność nowelizacji istniejących przepisów dotyczących ochrony wzorów przemysłowych w celu ich dostosowania do unijnych standardów.

‍

Zmiany obejmują m.i.n:

‍

• Wprowadzenie nowej terminologii

Jedną z kluczowych zmian jest wprowadzenie nowej terminologii. Dotychczasowe "wzory wspólnotowe" zostaną zastąpione terminem "wzory przemysłowe Unii Europejskiej". Ponadto, definicja wzoru przemysłowego zostanie rozszerzona, aby objąć również wzory cyfrowe, takie jak animacje. To posunięcie ma na celu zapewnienie ochrony dla nowoczesnych, cyfrowych rozwiązań, które odgrywają coraz większą rolę w dzisiejszym świecie biznesu.

‍

• Uproszczenie procedur rejestracyjnych wzorów przemysłowych

Reforma przewiduje zniesienie wymogu "jedności klasy" w zgłoszeniach zbiorowych. Oznacza to, że przedsiębiorcy będą mogli objąć jednym zgłoszeniem produkty z różnych klas, co w praktyce obniży koszty i uprości proces rejestracji wzorów przemysłowych. Dodatkowo, wprowadzenie symbolu ochrony w postaci litery "D" wpisanej w okrąg umożliwi właścicielom zarejestrowanych wzorów informowanie o ochronie swoich produktów w sposób bardziej przejrzysty i zrozumiały dla konsumentów oraz konkurencji.

‍

• Klauzula naprawy

Przejściowa "klauzula napraw" staje się stałym przepisem i wyjaśnia wyjątek od ochrony wzoru dla części zamiennych używanych do naprawy złożonych produktów (np. samochodów). Klauzula ta wyjaśnia, że nie ma ochrony dla wzoru, który stanowi część składową produktu złożonego do celów naprawy tego produktu złożonego w celu przywrócenia jego pierwotnego wyglądu. Wyjątek ten ma zastosowanie wyłącznie do celów naprawy, a część zamienna musi odpowiadać wyglądem części oryginalnej. Klauzula ta dotyczy zakłóceń na rynku wewnętrznym części zamiennych do napraw, takich jak zderzaki. Przeciwdziała ona wcześniejszej fragmentacji prawnej w zakresie ochrony wzorów części zamiennych, tworząc bardziej zharmonizowane podejście.

‍

Co to oznacza dla firm?

Dla firm reforma ta niesie ze sobą szereg korzyści. Uproszczenie procedur rejestracyjnych oraz rozszerzenie zakresu ochrony na wzory cyfrowe umożliwi skuteczniejsze zabezpieczenie innowacji i zwiększenie konkurencyjności na rynku. Wprowadzenie klauzuli naprawy może również wpłynąć na obniżenie kosztów produkcji i eksploatacji, co jest korzystne zarówno dla producentów, jak i konsumentów.

‍