Legalność działania terapeutów w zakresie integracji psychodelicznej w Polsce

Terapie z wykorzystaniem substancji psychodelicznych, takich jak LSD czy psylocybina, są w Polsce zakazane na mocy przepisów ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, wyłączeniem podania w ramach badań. Jednak prawo pozostawia terapeucie możliwość podjęcia działań wspierających klientów w ramach integracji psychodelicznej, o ile nie dochodzi do podawania, promowania ani posiadania substancji zakazanych.

Zakres dozwolonych działań terapeutycznych

Edukacja i wsparcie emocjonalne

Artykuł 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii podkreśla znaczenie działań edukacyjnych i informacyjnych w przeciwdziałaniu uzależnieniom (art. 2 ust. 1 pkt 1). Terapeuci mogą zatem:

• prowadzić psychoedukację na temat działania psychodelików, ryzyka ich stosowania oraz skutków ubocznych;
• oferować wsparcie terapeutyczne dla osób, które podjęły decyzję o samodzielnym użyciu tych substancji, podkreślając jednocześnie zakaz ich stosowania w ramach terapii.

Integracja doświadczeń psychodelicznych

Ustawa nie zabrania omawiania przeżyć klienta związanych z użyciem psychodelików, jeśli nie są one inicjowane ani wspierane przez terapeutę. W praktyce oznacza to:

• możliwość analizy doświadczeń psychodelicznych klienta w kontekście jego zdrowia psychicznego;
• wspieranie klienta w przekształcaniu tych doświadczeń w proces terapeutyczny, np. poprzez pracę nad traumą czy poszukiwaniem sensu.

Wsparcie w redukcji szkód

Artykuł 2 ust. 1 pkt 3 ustawy przewiduje działania zmierzające do ograniczenia szkód zdrowotnych i społecznych wynikających z używania substancji psychoaktywnych. W ramach tego terapeuci mogą:

• informować o narzędziach minimalizujących ryzyko związane z użyciem psychodelików;
• udzielać wsparcia w sytuacjach kryzysowych, np. w przypadku wystąpienia negatywnych skutków psychicznych.

Zakazy i ryzyka prawne

Podawanie, promowanie, posiadanie i sprzedaż substancji psychodelicznych (i inne zachowania) są surowo zakazane. Naruszenie tych przepisów grozi odpowiedzialnością karną. Oto najważniejsze aspekty:

• Podawanie substancji: Każde aktywne zaangażowanie terapeuty w udostępnianie lub podawanie substancji klientowi stanowi przestępstwo.
• Pomocnictwo: Zgodnie z kodeksem karnym, pomocnictwo w popełnieniu przestępstwa (np. poprzez dostarczanie informacji, jak zdobyć substancje) również podlega karze (art. 18 kodeksu karnego).
• Promocja: Zakaz promowania substancji psychoaktywnych obejmuje wszelkie formy reklamy, ale i zachęcania do ich stosowania (art. 20).

Czym jest promowanie substancji psychodelicznych?

Promowanie substancji psychodelicznych, zgodnie z art. 20 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, to wszelkie działania mające na celu zachęcanie do ich używania, ich reklamę lub prezentację w sposób sugerujący korzyści z ich stosowania, szczególnie w celu zwiększenia ich popytu. Jest to jednak wyjaśnienie niepotwierdzone żadną definicją legalną lub ugruntowanym orzecznictwem dotyczącym substancji psychodelicznych, więc nie ma tutaj jasnych granic między zakazaną promocją a np. psychoedukacją. Jednak promowanie może obejmować:

• Reklamy w mediach lub na portalach społecznościowych, które przedstawiają substancje w pozytywnym świetle.
• Organizowanie wydarzeń lub spotkań mających na celu promocję psychodelików w sposób wskazujący na ich użycie poza kontekstem naukowym lub medycznym.
• Rozpowszechnianie materiałów, które mogą być interpretowane jako zachęta do stosowania substancji psychoaktywnych.

Podsumowanie

Choć terapie z wykorzystaniem substancji psychodelicznych są w Polsce zakazane, terapeuci mogą wspierać klientów w integracji doświadczeń psychodelicznych w sposób zgodny z prawem. Obejmuje to edukację, wsparcie emocjonalne, działania na rzecz redukcji szkód oraz pomoc w leczeniu problemów wynikających z używania tych substancji. Kluczowe jest, aby działania te były prowadzone w sposób etyczny i zgodny z przepisami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz kodeksu karnego.

Image by Tumisu from Pixabay