Nowelizacja podatku od osób prawnych, która weszła w życie 1 stycznia 2019 roku wprowadziła do polskiego systemu zupełnie nową stawkę podatkową dla dochodów uzyskanych z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynoszącą 5%. Oczywiście mówimy tu o IP Box, zwanym również inaczej Innovation Box.

Sama konstrukcja tej nowej stawki podatkowej nie jest skomplikowana. Jednakże, jak to zwykle w prawie podatkowym bywa, muszą pojawić się pewne wątpliwości. Dotychczas najczęściej mieliśmy do czynienia z tymi pytaniami:

1. pytanie: Co oznacza wspomniana w ustawie „ekspektatywa prawa kwalifikowanego”?

Wiadomym jest, że 5% stawka dotyczy dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Jednakże art. 24d ust. 12 ustawy o CIT wskazuje, że przepisy ust. 1-11 stosuje się odpowiednio do ekspektatywy uzyskania kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w związku ze zgłoszeniem lub złożeniem wniosku o uzyskanie takiego prawa ochronnego do właściwego organu, od dnia zgłoszenia lub złożenia wniosku.

Oznacza to, że obniżoną stawkę stosować można jeszcze przed zarejestrowaniem danego prawa w odpowiednim urzędzie (np. zanim będziemy mogli się pochwalić, że mamy patent albo zarejestrowany wzór przemysłowy). Już same złożenie odpowiedniego wniosku umożliwia uwzględniania danego prawa jako prawa kwalifikowanego i korzystania ze wszelkich udogodnień wprowadzonych do ustawy przez ustawodawcę. Jest jednak jedno „ale” – jeśli wniosek (zgłoszenie) zostanie cofnięty, odrzucony lub urząd odmówił zarejestrowania prawa ochronnego podatnik będzie zobowiązany do odprowadzenia zaległego podatku, tj. różnicy pomiędzy kwotą wynikającą ze stawki 5% a kwoty wynikającej ze stosowania stawki podstawowej.

Pamiętajmy też, że przedmiotowa ekspektatywa nie będzie dotyczyć praw autorskich do programu komputerowego z prostej przyczyny – prawa autorskiego jako takiego nie można zarejestrować w urzędzie patentowym.

2. pytanie: Czy IP Box dotyczy licencji na oznaczenia?

Prawa własności intelektualnej to szerokie pojęcie. Jednym z nich to prawo ochronne na znak towarowy – czyli rodzaj oznaczenia towarów lub usług. Powstaje zatem pytanie, czy dochody z udzielenia licencji na znak towarowy mogą być rozliczane w ramach preferencyjnej stawki?

Niestety nie – nowelizacja wprowadziła bowiem pojęcie kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, którego znaczenie znacząco odbiega od pojęcia praw własności intelektualnej wymienionych w prawie własności przemysłowej. Za wspomniane kwalifikowane prawa ustawa o CIT (a dokładniej art. 24d ust. 2) uznaje:

– patenty;

– prawa ochronne na wzór użytkowy;

– prawa ochronne na wzór przemysłowy;

-prawo z rejestracji topografii układu scalonego;

– dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin;

– prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu;

– wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2013 r. o ochronie prawnej odmian roślin;

– autorskie prawo do programu komputerowego;

o ile przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.

Jak zatem widać w ustawie CIT zabrakło miejsca dla prawa ochronnego na znak towarowy. Dlaczego? IP Box ma na celu promowanie nowych technologii i innowacyjności. A znak towarowy to tylko „zwykłe” oznaczenie.

3. pytanie: Czy gra mobilna lub gra komputerowa skorzysta z preferencyjnej stawki?

Jednym z kwalifikowanych praw własności intelektualnej jest autorskie prawo do programu komputerowego.  Czy zatem w związku ze sprzedażą gry możliwym jest przynajmniej częściowe skorzystanie z preferencyjnej stawki podatkowej?

Odpowiedź niestety brzmi – nie (co do zasady). Dlaczego? Faktem jest, że gra elektroniczna, a dokładniej jej kod źródłowy będzie chroniony autorskimi prawami do programu komputerowego. Musimy jednak pamiętać, że stawka podatku w wysokości 5% podstawy opodatkowania dotyczy kwalifikowanych praw, jak wcześniej zostało wspomniane, o ile przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.

Trzeba więc odpowiedzieć na pytanie czym jest działalność badawczo-rozwojowa. Jest to, zgodnie z art. 4a pkt 26 ustawy o CIT to działalność obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowane w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Jak się wydaje przeciętna gra (nieważne jak grywalna czy piękna pod kątem grafiki) raczej nie będzie tworzona w procesie badań naukowych lub prac rozwojowych, których celem jest zwiększenie zasobów wiedzy lub wykorzystanie jej w sposób określony w ustawie.

Kto wie, może jednak Twoja gra spełnia te przesłanki? Możemy sobie wyobrazić, że dana gra okaże się również pewnego rodzaju przełomem (np. w związku z innowacyjnym wykorzystaniem sztucznej inteligencji albo poprzez oprogramowanie zintegrowane z ludzkim ciałem). Wówczas mając na uwadze opisane wyżej przesłanki nie można wykluczyć, że mimo, że bazowo będzie służyła rozrywce, będzie musiała zostać uznana za kwalifikowane dzieło własności intelektualnej.

4. pytanie: Czy w koszty kwalifikowane wpisuje się też umowa o dzieło?

IP Box to nie tylko preferencyjna stawka podatkowa. To również możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania tzw. kosztów kwalifikowanych, czyli kosztów uzyskania przychodów poniesionych na działalność badawczo-rozwojową.

Zgodnie z definicją wskazaną w art. 18d ust. 2 ustawy o CIT za koszty kwalifikowane uznaje się m.in. koszty nabycia  materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo rozwojową, koszty ekspertyz, opinii, usług doradczych i usług równorzędnych świadczonych lub wykonywanych na podstawie umowy przez jeden z podmiotów wskazanych w art. 7 ust. 1 pkt 1,2 4-8 ustawy o szkolnictwie wyższym i nauce (przykładowo uczelnie wyższe, Polska Akademia Nauk etc.), czy też część należności związanych z wynagrodzeniami za pracę.

Bardzo istotna jest treść art. 18d ust. 2 pkt 1a w/w ustawy. Zgodnie z nim odliczyć można poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu.

Odpowiadając więc – koszty poniesione w związku z umową o dzieło również mogą zostać za koszty kwalifikowane. Pamiętać trzeba jednak, że nie zawsze będzie to pełna kwota. Wszystko zależy od tego, ile czasu osoba wykonująca daną umowę rzeczywiście poświęciła na działania badawczo-rozwojowe.

Ps. Chcesz widzieć więcej o IP Box? Zapraszamy do lektury naszych innych artykułów o tej tematyce: tutaj i tutaj.