Drony a prawo

Drony i ich szerokie oraz innowacyjne możliwości zastosowań wzbudzają coraz większe zainteresowanie zwłaszcza wśród przedsiębiorców. Dodatkowo, w ostatnim czasie rozporządzeniem wykonawczym Komisji UE z dnia 24 maja 2019 roku zostały ustalone szczegółowe przepisy dotyczące m.in. eksploatacji bezzałogowych systemów powietrznych, czyli właśnie dronów. Państwa członkowskie Unii Europejskiej mają rok na dostosowanie się do tych przepisów.

Czym są właściwie drony?

Dron jest traktowany jak bezzałogowy statek powietrzny (BSP). Bezzałogowy, oczywiście z uwagi na swoje przeznaczenie. Natomiast w odniesieniu do samego pojęcia statku powietrznego należy posiłkować się w tym zakresie definicją przyjętą przez ustawę Prawo lotnicze, zgodnie z którą statkiem powietrznym jest urządzenie zdolne do unoszenia się w atmosferze na skutek oddziaływania powietrza innego niż oddziaływanie powietrza odbitego od podłoża.

Słowniczek

Celem zrozumienia ogólnych zasad funkcjonowania i użytkowania dronów, warto zapoznać się przynajmniej z podstawowymi pojęciami związanymi z tematyką dronów, dodatkowo część z nich będzie pojawiać się również w niniejszym artykule:

• BVLOS (ang. Beyond Visual Line of Sight) -operacje poza zasięgiem widoczności wzrokowej
• BSP –Bezzałogowy Statek Powietrzny
• FPV (ang. First Person View) – operacje z widokiem pierwszej osoby, operacje, w których operator pilotuje model latający, nie utrzymując z nim bezpośredniego kontaktu wzrokowego, określając jego położenie w przestrzeni powietrznej przez obraz przekazywany w czasie rzeczywistym na ziemię przez urządzenia zamontowane na pokładzie modelu latającego
• masa startowa– masa BSP gotowego do lotu
• VLOS (Visual Line of Sight Operation)- operacje w zasięgu widoczności wzrokowej
• UAV (ang. Unmanned Aerial Vehicle) – Bezzałogowy Statek Powietrzny
• UAVO (ang. Unmaned Aerial Vehicle Operator)– operator bezzałogowego statku potwietrznego
• Operator – osoba zdalnie pilotująca bezzałogowy statek powietrzny

Ogólne warunki wykonywania lotów

Poniższa tabelka zawiera ogólne zasady wykonywania lotów dronem w zależności od charakteru odbywanego lotu:

Operacje FPV

Warto odrębnie odnieść się do stosunkowo nowej kategorii lotów, czyli FPV (loty przy użyciu okularów pokazujących obraz z kamery zamontowanej na dronie).
W takim wypadku lot jest wykonywany bez dodatkowego obserwatora, jeżeli jest wykonywany:

• do wysokości nie większej niż 50 m nad poziomem terenu
• w odległości poziomej nie większej niż 200 m od operatora
• w odległości poziomej nie mniejszej niż 100 m od zabudowy miejscowości, miast, osiedli lub od zgromadzeń na wolnym powietrzu

Drony i ich rejestracja

Jak już zostało wskazane w tabelce powyżej, każdy BSP używany w operacjach BVLOS podlega rejestracji – wpisowi do ewidencji statków powietrznych.
Jakie kategorie lotów obejmuje więc obowiązek rejestracji? Obowiązek ten dotyczy następujących kategorii lotów:

1. operacyjnych– realizowanych w ramach lub na potrzeby działań
   • lotnictwa państwowego,
   • Służby Celno-Skarbowej,
   • związanych z zapobieganiem lub zwalczaniem klęsk żywiołowych lub katastrof,
   • związanych z systemem opieki zdrowotnej,
   • poszukiwawczych lub ratowniczych,
   • związanych z ochroną bezpieczeństwa wewnętrznego państwa,
   • związanych z rozpoznawaniem zagrożeń z zakresu bezpieczeństwa i ochrony środowiska;
2. specjalistycznych – realizowanych w ramach lub na potrzeby:
   • dozoru, monitoringu, kontroli lub ochrony: obiektów inżynierii lądowej lub wodnej w rozumieniu PKOB, obszarów leśnych lub wodnych, osób lub mienia;
   • działań: geodezyjnych, związanych z gospodarką rolną lub leśną;
   • otów badawczych, testowych, próbnych lub demonstracyjnych;
3. automatycznych – realizowanych w ramach lub na potrzeby:
   • dozoru, monitoringu, kontroli lub ochrony: obiektów inżynierii lądowej lub wodnej w rozumieniu PKOB, obszarów leśnych lub wodnych;
   • działań agrolotniczych,
   • dostaw medycznych,
   • lotów badawczych, testowych, próbnych lub demonstracyjnych;
4. szkoleniowych – realizowanych w ramach działalności szkoleniowej, o której mowa w art. 95a ustawy Prawo lotnicze.

Słowem podsumowania

Istotne znaczenie z punktu widzenia spełnienia ewentualnych obowiązków wynikających z przepisów prawa jest ocena czy lot dronem będzie wykonywany w zasięgu widoczności wzrokowej VLOS czy poza zasięgiem widoczności wzrokowej BVLOS. Dodatkowo w przypadku lotów innych niż rekreacyjne czy sportowe (czyli lotów komercyjnych), co do zasady konieczne jest spełnienie podstawowych wymogów, takich jak uzyskanie przez operatora świadectwa kwalifikacji UAVO z uprawnieniem do wykonywania lotów poza zasięgiem wzroku BVLOS, badania lotniczo – lekarskie, obowiązkowe ubezpieczenie OC.Obraz satynek z Pixabay