Umowa licencyjna na oprogramowanie jest to dokument, który określa warunki korzystania z danego programu komputerowego. Stanowi umowę między twórcą lub innym właścicielem oprogramowania a jego użytkownikiem lub klientem, w ramach której zostają określone zasady korzystania z niego, w tym prawa i obowiązki stron. Umowa ta jest kluczowym elementem w procesie zakupu, instalacji i użytkowania oprogramowania komputerowego. Umowa licencyjna nie przenosi praw autorskich do oprogramowania na korzystającego!
Poznaj ofertę: obsługa prawna dla startupów
Rodzaje umów licencyjnych na oprogramowanie
W zależności od przyjętego kryterium, przykłady umów licencyjnych na oprogramowanie mogą się różnić. Można przyjąć ogólny podział, który jest uniwersalny i ma zastosowanie nie tylko do programów komputerowych, czyli np. licencje wyłączne i niewyłączne.
Licencja wyłączna to możliwość korzystania z oprogramowania w określony sposób przez jednego licencjobiorcę. Z kolei licencja niewyłączna pozwala na jednoczesne korzystanie z określonego programu także innym użytkownikom.
Możemy również podzielić licencje z uwagi na cel w jakim będziemy wykorzystywali oprogramowanie (użytek osobisty czy komercyjny), licencje open source (i tutaj mamy sporo tych licencji takie jak: MIT, Apache, GNU etc. i jeszcze wewnątrz podział na te copyleft i non-copyleft), czy z uwagi na czas: licencje na czas oznaczony, nieoznaczony.
Warunki umowy licencyjnej na oprogramowanie
Jakie są kluczowe elementy umowy licencyjnej na oprogramowanie?
Pomijając kluczowe elementy takie jak strony umowy, postanowienia końcowe etc., zazwyczaj są to:
- Zakres użytkowania oprogramowania (pola eksploatacji),
- Okres obowiązywania licencji (oznaczony/nieoznaczony),
- Opłaty związane z korzystaniem z oprogramowania/nieodpłatna,
- Zakres terytorialny,
- Uprawnienie do udzielania dalszych licencji (sublicencja) – jeżeli tego nie ma w umowie, to znaczy, że nie mamy do tego prawa,
- Ewentualne ograniczenia (np. dotyczące modyfikowania),
- Wsparcie techniczne, gwarancja lub udzielane na zasadzie „as is”, bez gwarancji,
- Warunki zakończenia umowy.
Jakie prawa i obowiązki wynikają z umowy licencyjnej na oprogramowanie?
Prawami użytkownika są tak naprawdę pola eksploatacji, na których można korzystać z oprogramowania np.: instalacja, uruchomienie. Inne to: czy użytkownik może udzielać sublicencji, na jakim terytorium ma prawo korzystać i przez jaki okres.
W zakresie obowiązków będą to opłaty i zwykle obowiązek przestrzegania opisanych ograniczeń lub działań zabronionych w stosunku do oprogramowania (np. odtwarzanie kodu źródłowego programu).
Jakie są typowe ograniczenia w umowie licencyjnej na oprogramowanie?
Typowe ograniczenia w umowie licencyjnej na oprogramowanie mogą obejmować:
- zakaz modyfikowania oprogramowania,
- ograniczenia co do liczby użytkowników lub urządzeń, na których można korzystać z programu,
- zakaz udzielania dalszej licencji,
- zakaz dokonywania inżynierii wstecznej,
- zakaz korzystania z programu na użytek komercyjny.
Przy czym to wszystko zależy od specyfiku programu, od umowy licencyjnej czy jest to licencja open source, EULA (która jest zwykle wzorcem dla wszystkich użytkowników) czy jest to umowa licencyjna wypracowana pod konkretnego klienta.
Czy umowa licencyjna na oprogramowanie chroni prawa autorskie?
Jeżeli mówimy o prawach autorskich do oprogramowania to należy podkreślić, że umowa licencyjna nie przenosi tych prawa na klienta czy użytkownika. Prawa pozostają przy właścicielu, a klient/użytkownik jest uprawniony do korzystania w zakresie określonym umową. Pamiętajmy też, że ochrona prawnoautorska do utworu (w tym wypadku do oprogramowania) jest nieformalna, to znaczy w tym kontekście, że nie wymaga zgłoszenia do jakiegokolwiek specjalnego organu. Twórca oprogramowania ta ochrona przysługuje z mocy prawa, nie musi tego nigdzie zgłaszać.
