Młodzi przedsiębiorcy często przekonani są, że startup powinien skupiać się głównie na pozyskaniu inwestora, który zapewni środki na rozwinięcie innowacyjnego biznesu. Trudno nie zgodzić się z tym twierdzeniem, jednak niejednokrotnie prowadzi ono do zaniedbania równie ważnych kwestii, np. prawnych. Prowadząc startup bez prawnika, założyciele często korzystają z ogólnie dostępnych dokumentów oraz wiedzy dostępnej w Internecie lub w innych niepotwierdzonych źródłach. Rozwiązanie to może okazać się niewystarczające, szczególnie, że – jak to się mówi – dobra umowa jest na złe czasy. Dlatego już na samym początku warto skorzystać z pomocy prawnika, który pomoże przejść przez te trzy, bardzo istotne kwestie.

Sprawdź również: obsługa prawna startupów

 Nr 1. Negocjowanie warunków inwestycji

Już na wstępie trzeba zaznaczyć, że prawnik specjalizujący się w obsłudze startupów, czy też ogólnie rzecz ujmując, w obsłudze korporacyjnej spółek, ma również doświadczenie o podłożu biznesowym. Wieloletnia praktyka pozwala mu określić, czy warunki proponowane przez inwestora są rynkowe i opłacalne. Warto skorzystać z jego porad już na etapie negocjowania warunków inwestycyjnych oraz określana modelu finansowania. Na pewno przydatna okaże się także pomoc na etapie określania terminów realizacji kolejnych etapów umowy inwestycyjnej. Są one ustalane na samym początku negocjacji z inwestorem, ale mają wpływ na całą przyszłą inwestycję – ich niedochowanie może prowadzić nawet do zerwania współpracy!

Dodatkowo, udział prawnika już we wczesnym etapie rozwoju startupu na pewno przyspieszy podpisanie umowy z inwestorem. Przyczynia się również do szybszego dofinansowania pomysłu, a nawet do wygenerowania satysfakcjonującego zysku w krótszym terminie. Oznacza to, że pomoc prawnika nie tylko pozytywnie wpłynie na jakość negocjacji, ale również pozwoli zaoszczędzić czas.

Nr 2. Wybór najkorzystniejszej formy prowadzenia działalności

Wraz z pomysłem na biznes należy przemyśleć, jaka forma prawna prowadzenia działalności będzie najkorzystniejsza. Tutaj, ponownie, przyda się wiedza oraz praktyka prawnika, zwłaszcza, gdy od kilku miesięcy prosperuje nowa forma prowadzenia działalności – Prosta Spółka Akcyjna. Mimo oficjalnych zapewnień, że PSA jest stworzona by uprościć prowadzenie startupu, niekiedy może się okazać, że wcale nie jest to takie, zarówno dla założycieli, jak i inwestorów. Problematyczne chociażby mogą się okazać nieścisłości prawne oraz zakres wprowadzonych przepisów. Z pewnością prawnik pomoże w interpretacji przepisów, a w razie potrzeby zaproponuje inną, korzystniejszą formę prawną.

Dodatkowo w ramach promocji i wsparcia młodych przedsiębiorstw, w ostatnich latach przyjęto trend upraszczania prawa w taki sposób, aby zakładanie startupu stało się jak najbardziej transparentne. Faktycznie, możliwość zarejestrowania spółki w elektronicznym systemie S24 –nota bene szeroko promowanym wśród młodych przedsiębiorców- zwalnia z konieczności wizyty u notariusza. Można znaleźć tam szereg wzorów, zawierających tylko elementy niezbędne do założenia działalności. Założyciele często nie zdają sobie jednak sprawy, że wzory te wielokrotnie okazują się niewystarczające już na wczesnym etapie inwestycji, a pożądane zmiany wymagają formy aktu notarialnego. Wiele klauzul gwarantujących bezpieczeństwo i precyzję działania w spółce nie jest bowiem przewidzianych we wzorach systemu S24. Rodzi to kolejny koszt, który jest możliwy do uniknięcia, jeżeli w zakładaniu spółki i redagowaniu umowy pomógł prawnik. Zadba on o to, aby wszystkie stosowne zapisy zostały wprowadzone za jednym razem, bez konieczności kilkukrotnych wizyt u notariusza, a co za tym idzie- dodatkowych kosztów.

Nr 3. Wniesienie IP do spółki

Nasza kancelaria nagminnie przeprowadza prace naprawcze, które mają spowodować, aby własność intelektualna, która jest komercjalizowana przez startup, która często jest jego największym kapitałem, należała właśnie do niego. A często nie jest to takie proste, przykładowo, twórca wyjechał z Polski albo pierwotny zespół założycieli zmienił się, a osoba, która odeszła, nie będzie chętna rozmawiać o przeniesieniu IP na nowych founderów. Podczas badań prawnych (LDD) startupu też często wychodzą niedopatrzenia związane z prawami do nazwy projektu czy startupu albo utrata możliwości opatentowania rozwiązania. Wszystkich tych problemów można byłoby uniknąć z pomocą prawną.

Co dalej?

Oczywiście to nie jedyne obszary działalności startupu, gdzie pomoc prawnika jest jak najbardziej wskazana. Po zarejestrowaniu spółki i pozyskaniu finansowania przychodzi czas na rozwój inwestycji. Prosperowanie nawet najmniejszego przedsiębiorstwa wymaga podpisywania szeregu umów z podwykonawcami i pracownikami. Jak w poprzednim wątku, Internet jest źródłem wielu wzorów takich dokumentów, jednak pamiętajmy, że mogą one zawierać błędy lub nie znajdować zastosowania w danej sytuacji. Dobrze skonstruowana umowa zawsze jest dostosowana do indywidualnego stanu faktycznego, o co z pewnością zadba prawnik. To gwarant zadowolenia obu stron, ponieważ zapewnia bezpieczeństwo i jasne warunki współpracy, a przecież sukces przedsiębiorstwa to nie tylko finansowanie, ale również zadowoleniu klienci, dostawcy, podwykonawcy, dystrybutorzy etc.

Niemniej istotni są również zaangażowani pracownicy i współpracownicy. Z tego również powodu prawnik może pomóc we wdrożeniu innych rozwiązań, które przyczynią się do wygenerowania większego zysku. Mowa między innymi o programie motywacyjnym dla kluczowych pracowników (ESOP). Wdrażanie takiej opcji ma wiele etapów oraz powinno być precyzyjnie uregulowane. Wymaga to ścisłej współpracy stron, udziału notariusza, a także rejestracji w sądzie, dlatego w całym procesie konieczna jest pomoc prawnika. Bez wątpienia jest to jednak bardzo efektowna opcja, ponieważ daje pracownikowi możliwość realnego uczestniczenia w zysku, na który pracował.

Podsumowując, wszystkie kwestie omówione powyżej są kluczowe dla rozwoju startupu, a przy tym pokazują, jak ważna jest pomoc prawnika w tym zakresie. Jego wiedza i doświadczenie są potrzebne na każdym kroku, ponieważ znacząco wpływają na inwestycję zarówno we wczesnym etapie negocjacji z inwestorem, jak i w momencie rejestracji spółki. Ze względu na zawiłość i ilość stale zmieniających się przepisów, wiedza prawnicza jest niezbędna przez cały czas rozwoju startupu. Gwarantuje to bezpieczeństwo prawne i uniknięcie związanych z tym dodatkowych kosztów, czy też kar finansowych. Ponadto prawnik ureguluje kwestie współpracy z podwykonawcami, a przy tym może przeprocesować ciekawe programy motywacyjne na pracowników. Podkreślenia wymaga fakt, iż powyższe zagadnienia są podstawowe, jednak wiedza prawnicza może okazać się przydatna na wielu innych płaszczyznach związanych z prowadzeniem startupu.